Tình hình dịch COVID-19 ở Trung Quốc
Ngày 5.4, Trung Quốc ghi nhận hơn 20.000 ca COVID-19 mới, vượt xa đỉnh ở Vũ Hán vào năm 2020 khi đại dịch bùng phát. Dù số ca COVID-19 ở Trung Quốc hàng ngày thấp hơn nhiều so với các quốc gia khác nhưng đây là mức tăng đột biến với Trung Quốc khi nước này tuân thủ chiến lược zero-COVID nghiêm ngặt nhằm dập tất cả các đợt bùng phát và chuỗi lây nhiễm thông qua các biện pháp kiểm soát biên giới, xét nghiệm hàng loạt.
Đầu tháng 3, các ca COVID-19 ở Trung Quốc bắt đầu tăng tại một số tỉnh trên khắp đất nước, trong đó có Sơn Đông ở phía đông, Quảng Đông ở phía nam và Cát Lâm ở phía đông bắc.
Theo Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC), đến cuối tháng 3, virus đã lây lan đến 29 trong số 31 tỉnh thành của Trung Quốc. Có tới 90% tổng số ca được xác định trong tháng 3 là ở Cát Lâm và Thượng Hải - 2 điểm nóng lớn nhất.
Một số thành phố, với tổng số khoảng hơn 37 triệu dân, đã bị phong tỏa ở nhiều mức độ khác nhau trong tháng 3. Nhiều thành phố trong số này đã được nới lỏng phong tỏa vào đầu tháng 4.
Đến nay, chỉ có 2 ca tử vong do COVID-19 được ghi nhận ở Trung Quốc trong đợt bùng phát dịch mới nhất, cả 2 ca đều ở Cát Lâm và tử vong vào tháng 3.
Tại Thượng Hải, ngày 27.3, chính quyền thông báo sẽ bắt đầu một đợt phong tỏa ngừa COVID-19, nhắm vào 1 nửa thành phố trước sau đó tới nửa còn lại. Đến 31.3, Thượng Hải tuyên bố phong tỏa có hiệu lực toàn thành phố, toàn bộ 25 triệu dân bị cấm rời khỏi khu dân cư, trừ khi đi xét nghiệm.
Các quan chức cho hay, xét nghiệm COVID-19 bắt buộc trên toàn thành phố phát hiện đợt tăng ca bệnh đáng kể dẫn tới thành phố buộc phải phong tỏa cho đến khi có thông báo mới.
Theo truyền thông nhà nước và quân đội Trung Quốc, để thực thi các biện pháp này và đáp ứng nhu cầu của toàn bộ dân cư bị phong tỏa hơn 30.000 nhân viên y tế và 2.000 quân nhân đã được điều động đến Thượng Hải.
Biển thể Omicron đã thúc đẩy đợt bùng phát này, với các ca mới có cả biến thể Omicron gốc BA.1 và các biến thể phụ gồm BA.1.1 và BA.2.
BA.2, được phát hiện lần đầu tiên vào tháng Giêng, hiện là nguyên nhân chính gây ra COVID-19, trên toàn cầu là chủng chủ đạo ở Mỹ, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và giới chức Mỹ.
Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, BA.2 dễ lây lan hơn và các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu mức độ nghiêm trọng của biến thể này. Một số nhà dịch tễ học nhận định, hệ số lây nhiễm cơ bản của biến thể phụ BA.2 có thể cao tới 12, nghĩa là mỗi người bị bệnh lây nhiễm trung bình cho 12 người khác.
Với hệ số lây nhiễm này, BA.2 có mức độ lây mạnh ngang với bệnh sởi. Hệ số lây nhiễm của BA.1 được ước tính là khoảng 8.
Tác động tới chuỗi cung ứng toàn cầu
Tờ Guardian nhận định, ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy nền kinh tế Trung Quốc đang chậm lại đáng kể do các đợt phong tỏa. Hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ của Trung Quốc giảm với tốc độ cao nhất trong 2 năm vào tháng 3 vừa qua.
Khảo sát cho thấy sự suy giảm trong lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc vào tuần trước và các nhà kinh tế cảnh báo ngày 6.4 rằng điều tồi tệ hơn có thể xảy ra khi việc phong tỏa Thượng Hải bắt đầu ảnh hưởng đến các số liệu trong những tháng tới.
Alex Holmes của Capital Economics nhận định, tới nay ảnh hưởng của đợt bùng phát COVID-19 ở Trung Quốc sang các nước Châu Á khác là tương đối nhỏ nhưng “khả năng xảy ra gián đoạn lớn với chuỗi cung ứng vẫn là một rủi ro lớn và ngày càng tăng”.
“Làn sóng hiện tại kéo dài càng lâu thì nguy cơ càng lớn" - ông nói thêm. Ông chỉ ra, một yếu tố rủi ro bổ sung là sau nhiều tháng gián đoạn, các chuỗi cung ứng toàn cầu đã rất căng. "Hiện tại có nhiều khả năng một nút thắt cổ chai nhỏ gây ra những hậu quả lớn hơn nhiều" - ông nói.
Hai năm gián đoạn vì đại dịch COVID-19 đã làm xáo trộn chuỗi cung ứng phức tạp của nền kinh tế toàn cầu, khiến giá hàng hóa, thực phẩm và hàng tiêu dùng tăng mạnh.
Chiến sự ở Ukraina làm tăng lạm phát, đặc biệt là giá dầu và giá ngũ cốc, và việc Trung Quốc đóng cửa thêm nữa có thể khiến tình hình xấu đi hơn.
Ông Christian Roeloffs, đồng sáng lập và giám đốc điều hành của công ty logistic Container xChange có trụ sở tại Hamburg nhận định, biến động của thị trường đã gây ra những bất ổn, dẫn đến các đợt chậm trễ lớn và giảm năng lực.
"Phong tỏa do COVID-19 ở Trung Quốc và chiến sự Nga-Ukraina đã phá vỡ kỳ vọng phục hồi của chuỗi cung ứng, vốn đang phải vật lộn để theo kịp áp lực của những hệ lụy từ những điều này và nhiều sự gián đoạn khác” - ông nói.
