Như không hề trốn chạy
Hai podcaster đã sắp xếp để Do Kwon nói chuyện cùng Martin Shkreli - cựu giám đốc dược phẩm từng bị kết án 7 năm tù vì tội lừa đảo.
“Này, Do. Tôi chỉ muốn cho anh biết rằng nhà tù không tệ đến thế. Đó không phải là điều tồi tệ nhất" - Shkreli chia sẻ vào tháng 11 năm ngoái. Do Kwon cười nói: “Thật tốt khi biết điều đó".
Ngày 23.3, Do Kwon, 31 tuổi, bị bắt tại Podgorica, thủ đô của Montenegro. Cha đẻ đồng Luna cùng một người đồng hành bị bắt khi tìm cách lên chuyến bay riêng tới thành phố Dubai của Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE).
Giới chức cho hay, 2 người bị bắt khi sử dụng hộ chiếu giả Costa Rica. Họ cũng mang theo các giấy tờ thông hành dường như là giả mạo từ Bỉ.
Do Kwon trở thành mục tiêu của các nhà điều tra tội phạm ở ít nhất 3 quốc gia sau khi 2 loại tiền điện tử do công ty Terraform Labs tạo ra bị sụp đổ gần như chỉ sau một đêm.
Sự cố gây ra cuộc khủng hoảng thị trường, làm các loại tiền kỹ thuật số phổ biến như Bitcoin và Ether lao dốc, đồng thời khiến ngành công nghiệp tiền điện tử rơi vào khủng hoảng. Chỉ trong vài ngày, Do Kwon từ ngôi sao sáng trở thành tội đồ. Một số nhà đầu tư vào tiền ảo của nhà sáng lập Terraform Labs đã mất số tiền tiết kiệm cả đời.
Sau khi sự nghiệp sụp đổ, Do Kwon đã đi khắp châu Âu và châu Á, từ Singapore đến Serbia đến Montenegro, đồng thời khẳng định trên Twitter rằng bản thân không hề "chạy trốn" hoặc làm bất kỳ điều gì tương tự.
Ngay cả khi giới chức toàn cầu đang truy nã, Do Kwon cũng trả lời phỏng vấn báo giới và podcaster cũng như nỗ lực khôi phục hoạt động kinh doanh tiền điện tử bằng một đồng tiền mới. Trong cuộc trao đổi ngắn với New York Times vào đầu tháng 3, Do Kwon cho biết bản thân không “từ chối yêu cầu” chia sẻ vị trí của mình với giới chức. "Họ rõ ràng biết tôi đang ở đâu" - Do Kwon nói.
Mỹ và Hàn Quốc cùng tìm cách dẫn độ
Việc bắt giữ Do Kwon hiện dẫn tới một cuộc chiến về dẫn độ. Công tố viên ở New York, Mỹ cáo buộc Do Kwon 8 tội danh lừa đảo. Chính quyền Hàn Quốc cũng đã cáo buộc Do Kwon về tội phạm tài chính. Hàn Quốc có kế hoạch tiến hành quy trình dẫn độ theo luật pháp và các thoả thuận quốc tế, Bộ Tư pháp nước này nêu trong thông cáo ngày 24.3.
Một năm trước, Do Kwon là một trong những nhân vật giàu có và quyền lực nhất trong ngành công nghiệp tiền điện tử. Sau khi tốt nghiệp ngành khoa học máy tính Đại học Stanford, Do Kwon thành lập Terraform Labs - công ty phát hành 2 loại tiền kỹ thuật số TerraUSD và Luna. Những đồng tiền này trở nên cực kỳ phổ biến và giá trị của toàn bộ đồng Luna lưu hành đã tăng lên 40 tỉ USD khi thị trường tiền điện tử bùng nổ vào năm 2021 và đầu năm 2022.
Do Kwon đã hoạt động tích cực trên Twitter và có những người hâm mộ cuồng nhiệt tự xưng là "Lunatics". Một trong những người ủng hộ nổi tiếng còn xăm hình theo chủ đề Luna - hình con sói hú trên nền Mặt trăng.
Sau đó, công việc kinh doanh của Do Kwon sụp đổ. Tháng 5 năm ngoái, giá của đồng Luna giảm nhanh chóng, kéo theo TerraUSD. Vụ việc gây ra hiệu ứng domino dẫn đến sự sụp đổ của các công ty tiền điện tử lớn, bao gồm cả sàn giao dịch FTX.
Do Kwon nhanh chóng trở thành mục tiêu của các cuộc điều tra tội phạm. Tháng 9 năm ngoái, các công tố viên Hàn Quốc cáo buộc Do Kwon và 5 người khác vi phạm luật tài chính. Tổ chức cảnh sát quốc tế Interpol đã phát thông báo đỏ yêu cầu bắt giữ Do Kwon. Cảnh sát Singapore cũng xác nhận đang điều tra Do Kwon.
Theo văn phòng Interpol tại Seoul, Do Kwon đến Singapore vào tháng 4 năm ngoái sau đó đi UAE vào tháng 9 cùng năm - thời điểm mà giới chức Hàn Quốc phát lệnh bắt giữ anh ta. Các nhà điều tra tin rằng chuyến đi đến UAE là một điểm dừng trên đường Do Kwon đến Serbia cùng Han Chang-joon - cựu giám đốc tài chính của Terraform.
Do Kwon đến Montenegro khoảng 10 ngày trước khi bị bắt, Thủ tướng nước này Dritan Abazovic thông tin. Ngày 23.3, Do Kwon cùng Han Chang-joon tới sân bay và xuất trình hộ chiếu Costa Rica. Cảnh sát Montenegro bắt giữ 2 người lúc 9 giờ sáng, giờ địa phương và thông báo cho văn phòng Interpol ở Seoul.
Bước tiếp theo trong vụ án có thể liên quan đến dẫn độ - quy trình pháp lý phức tạp có thể mất hàng tháng để hoàn tất.