Những khoản nợ khổng lồ
Ngành dầu khí của Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch. Năm 2020, 150 doanh nghiệp đã nộp đơn xin phá sản. Số lượng giàn khoan giảm dần, nhiều công ty tạm ngừng hoạt động. Ngành dầu đá phiến chịu thiệt hại lớn nhất, vì ngay cả trước khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, các công ty đã mắc nợ do dòng vốn đầu tư vào ngành này giảm mạnh.
Năm 2021, cơ quan xếp hạng tín nhiệm quốc tế Fitch Ratings đã dự báo, không nên chờ đợi mức tăng trưởng như trước khủng hoảng trong 2-3 năm tiếp theo. Các nhà sản xuất đang quan tâm đến việc tối ưu hóa chi phí và lợi tức đầu tư hơn là tăng sản lượng.
Xét theo mọi việc, những dự báo đang trở thành sự thật. Thiếu tiền trầm trọng. Người vận hành phải khoan giếng mới - đây là một chi phí rất lớn. Nhưng các nhà đầu tư quá mệt mỏi với các dự án thua lỗ và đang mất hứng thú với các công ty dầu đá phiến.
Các nhà đầu tư mất hứng thú
Sự bùng nổ dầu khí đá phiến vào những năm 2010-2014 đã mang lại khoảng 125 tỉ USD đầu tư vào ngành này. Tuy nhiên, kết quả của "thập kỷ đá phiến" khiến các nhà đầu tư thất vọng. Vài chục công ty hàng đầu đã chi gần 200 tỉ USD nhiều hơn so với số tiền họ kiếm được. Chỉ một số ít kiếm được lợi nhuận.
Trong 5 năm qua, hàng nghìn giếng khoan bơm ít dầu khí hơn nhiều so với những gì chủ nhân của chúng đã hứa.
Kết quả, năm 2016, chỉ có 56,6 tỉ USD được thu hút vào lĩnh vực này, năm 2019 - chỉ có 19,4 tỉ USD, mặc dù sản lượng đã tăng. Làn sóng phá sản ập đến ngành dầu đá phiến Mỹ.
Khi đó Phố Wall đã yêu cầu những công ty vẫn nổi phải sống tùy theo túi tiền mình có. Cần phải có trách nhiệm thanh toán đầy đủ và thực hiện các cam kết với nhà đầu tư mà không chi tiền cho các chiến lược tăng trưởng mạnh mẽ.
Các công ty phải tuân thủ kỷ luật tài chính: lợi nhuận được chia cho cổ đông và trả nợ.
Kết quả là sản lượng gia tăng chậm hơn nhiều so với trước cuộc khủng hoảng năm 2020, và không có điều kiện tiên quyết nào để thay đổi tình hình - Oilprice viết.
Một yếu tố khác là chính sách thiếu nhất quán của chính phủ. Chính quyền Tổng thống Joe Biden gửi những tín hiệu trái ngược nhau: một mặt đổ lỗi cho giá xăng cao và yêu cầu mở rộng sản xuất, mặt khác lại đe dọa tăng thuế cho các loại năng lượng "bẩn".
Không thể xây dựng các kế hoạch sâu rộng cho hoạt động khoan và sản xuất trong khi lạm phát leo lên mức kỷ lục, chuỗi cung ứng bị gián đoạn và có những vấn đề trong khung pháp lý.
Các cơ quan quản lý thiếu hiểu biết về chu kỳ đầu tư trong lĩnh vực dầu khí, điều đó khiến chi phí năng lượng tăng thêm. Những người tham gia thị trường phàn nàn rằng, sự không chắc chắn ngày càng tăng và dòng đầu tư ngày càng giảm.
Trước đây, các công ty dầu đá phiến đã bùng nổ. Bây giờ họ đang giẫm chân tại chỗ mặc dù giá dầu tăng cao và Nhà Trắng yêu cầu tăng sản lượng - Wall Street Journal lưu ý.
Dầu đá phiến đang trở thành gánh nặng
Việc các mỏ dầu đá phiến cạn kiệt rất nhanh chóng cũng gây trở ngại.
Các chuyên gia trong ngành dầu khí đã nhiều lần thu hút sự chú ý đến vấn đề này. Paal Kibsgaard - người đứng đầu công ty dịch vụ dầu khí lớn nhất thế giới Schlumberger - lưu ý: "Chúng tôi cần phải khoan liên tục, nhưng vẫn không có gì. Các nhà đầu tư không muốn mua chứng khoán của những công ty thổi phồng ngân sách".
Đối với các nhà đầu tư, "cuộc cách mạng dầu đá phiến" là một thảm họa, theo Steve Schlotterbeck, cựu CEO của EQT - tập đoàn sản xuất khí đốt tự nhiên lớn nhất của Mỹ.
Ông nhấn mạnh: "Mỗi khi họ khoan, hàng tỉ USD lại chảy xuống cống. Không có gì đáng ngạc nhiên khi chứng khoán lao dốc tiếp".
Tăng trưởng chậm lại
Giám đốc điều hành Pioneer Scott Sheffield cũng chia sẻ ý kiến này: "Áp lực từ phía các nhà đầu tư và việc các nhà khai thác có khả năng hạn chế để tăng sản lượng có nghĩa là các công ty dầu đá phiến không thể khoan như trước đây. Họ không thể tăng trưởng 15-20% mỗi năm. Các bạn sắp cạn kiệt nguồn dầu đá phiến nếu tiếp tục làm như vậy".
FLOW Partners tính toán rằng, năm công ty khai thác dầu đá phiến hàng đầu của Mỹ - EOG Resources Devon Energy, Diamondback Energy, Continental Resources và Marathon Oil - sẽ cạn kiệt nguồn dự trữ trong khoảng sáu năm tới nếu tiếp tục mở rộng sản xuất ở mức 15% mỗi năm.
Trên thực tế, cuộc cách mạng dầu đá phiến sắp kết thúc, chứng tỏ về điều đó là sự sụt giảm đáng kể tỷ trọng của loại dầu này trong sản xuất thế giới. OPEC đã giành lại quyền kiểm soát thị trường và nêu các điều kiện của mình.
Nói tóm lại, Châu Âu đang chật vật trong “cơn khát” năng lượng không nên hy vọng vào nguồn tài nguyên đá phiến của Mỹ nếu OPEC đột ngột cắt giảm sản lượng.
