EU mua khí đốt “giá đặc biệt cao”
EU tăng cường mua năng lượng, nhập khẩu khí đốt với giá cao vì nhu cầu cấp bách trong lấp đầy vào các cơ sở lưu trữ trước khi mùa đông đến hoặc Nga ngắt đường ống khí đốt do các nhà nhập khẩu từ chối thanh toán bằng đồng rúp Nga.
Dữ liệu từ Reuters cho thấy, khí đốt lưu kho ở Châu Âu đang đổ đầy nhanh hơn so với dự kiến trước đây. Thống kê cho thấy, trong tháng 5, yêu cầu giao khí đốt Nga tới Châu Âu đạt mức cao nhất trong giai đoạn 5 tháng. Việc Châu Âu nhập khẩu LNG từ Nga cũng đang tăng lên.
Từ đầu tháng 5, mức lưu kho khí đốt ở Châu Âu thấp hơn 18% so với mức trung bình 5 năm trước đại dịch. Lượng khí đốt được lưu trữ ở EU và Vương quốc Anh đã tăng lên 380 terawatt giờ (TWh). Các nhà phân tích nhận định, với tốc độ này, khí đốt trong kho có thể đạt 904 TWh vào ngày 1.10 khi mùa sưởi ấm bắt đầu.
EU cam kết giảm 2/3 lượng khí đốt nhập khẩu của Nga trước năm sau và loại bỏ hoàn toàn sự phụ thuộc vào khí đốt Nga trước năm 2030. Việc thúc đẩy thoát khỏi năng lượng Nga của Châu Âu diễn ra trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu đang tăng lên và giá LNG cao. Nga là nhà cung cấp năng lượng chính cho EU, đáp ứng khoảng 40% nhu cầu khí đốt của khối.
Theo đơn vị nghiên cứu EWI, nếu Mátxcơva ngừng dòng khí đốt ngay bây giờ, EU - không tính Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha - và Vương quốc Anh, sẽ cần giảm tiêu thụ khí đốt 459 TWh trong mùa hè. Trong trường hợp khu vực tìm cách duy trì mức lưu kho khí đốt ở mức 33% so với tổng công suất, thì khu vực phải giảm mức tiêu thụ tới 790 TWh.
Trong khi đó, những lo ngại ngày càng tăng rằng khi EU mua khí đốt với “giá đặc biệt cao”, thì mức giá khí đốt bán cho người tiêu dùng có khả năng sẽ không hợp túi tiền của tất cả mọi người. Các doanh nghiệp và người tiêu dùng khắp Châu Âu đã chật vật với hóa đơn tiền điện và một số doanh nghiệp thậm chí cảnh báo về khả năng phá sản do chi phí năng lượng quá cao.
Lộ trình loại bỏ năng lượng Nga của EU
Đầu tháng 5, Thủ tướng Đức Olaf Scholz tuyên bố năm 2022 sẽ chứng kiến các nước phương Tây thực hiện chính sách rất tham vọng nhằm giảm phụ thuộc vào năng lượng từ Nga, trong đó dầu mỏ của Nga sẽ bị loại bỏ dần trước cuối năm nay.
Trong cuộc phỏng vấn với Indian Express trước cuộc gặp với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ở Berlin, Thủ tướng Scholz cho hay: "Chúng tôi đang thực hiện một chính sách rất tham vọng nhằm giảm sự phụ thuộc vào việc nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ Nga. Chúng tôi sẽ ngừng nhập khẩu than của Nga vào mùa hè này. Chúng tôi sẽ loại bỏ dầu của Nga trước cuối năm và sẽ giảm nhập khẩu khí đốt từ Nga một cách nghiêm túc".
Thủ tướng Scholz vốn có cách tiếp cận thận trọng với vấn đề năng lượng Nga bởi Đức phụ thuộc vào năng lượng Nga nhiều hơn các nước EU khác. Thủ tướng Đức nói rằng lệnh cấm khí đốt Nga không thể ngăn chặn xung đột Ukraina mà sẽ gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế ở Đức và EU.
Tuy nhiên, khi EU thảo luận về gói trừng phạt mới với Nga, Đức đã bắt đầu nghiêng về việc thực hiện các biện pháp quyết liệt hơn trong bối cảnh nước này cắt giảm đáng kể sự phụ thuộc vào nhập khẩu trực tiếp dầu của Nga. Tuần trước, Bộ trưởng Năng lượng Robert Habeck tiết lộ, Berlin trước đây nhận 1/3 lượng năng lượng từ Nga, nhưng hiện cắt giảm xuống chỉ còn 12%.
Nga cung cấp khoảng 25% tổng nhu cầu dầu hàng năm của EU vào năm 2020 và khối chiếm một nửa lượng nhiên liệu xuất khẩu của Nga. Brussels được cho là có ý định tăng nhập khẩu từ Nigeria, các nhà xuất khẩu vùng Vịnh Ba Tư, cũng như các nước láng giềng của Nga là Azerbaijan và Kazakhstan.
Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev nhận định vào tháng trước rằng: “Theo dữ liệu gần đây của IMF, Châu Âu có thể hoạt động mà không có khí đốt của chúng tôi trong vòng không quá 6 tháng. Nhưng nói một cách nghiêm túc, họ thậm chí sẽ không trụ được một tuần".
Hồi tháng 3, Phó thủ tướng Nga Alexander Novak, cựu Bộ trưởng năng lượng Nga, nhận định, lệnh cấm nhập khẩu dầu và khí đốt Nga có thể dẫn đến sự sụp đổ của thị trường năng lượng Châu Âu. “Việc tăng giá các nguồn năng lượng có thể không đoán định được" - ông nói thêm.
