Tờ Der Spiegel của Đức cho hay, thanh toán khí đốt bằng đồng rúp sẽ phản tác dụng đối với các lệnh trừng phạt của Liên minh Châu Âu. Tờ báo dẫn lời nhà kinh tế Jens Südekum của Düsseldorf nói rằng để trả tiền mua khí đốt, Châu Âu sẽ phải mua đồng rúp từ Ngân hàng Trung ương Nga, trong khi ngân hàng này đã bị EU đưa vào danh sách trừng phạt hồi đầu tháng. Biện pháp trừng phạt nghiêm cấm bất kỳ giao dịch tài chính nào giữa Ngân hàng Trung ương Nga và EU.
“Ông Putin đang gián tiếp buộc chúng tôi bỏ qua các lệnh trừng phạt của chính mình” - Südekum nói với tờ báo Đức.
Một chuyên gia khác, Klaus-Jürgen Gern thuộc Viện Kinh tế Thế giới ở Kiel, nói thêm rằng, do tầm quan trọng của khí đốt Nga đối với các quốc gia EU (Nga cung cấp 40% nhu cầu khí đốt của EU), biện pháp được đề xuất “sẽ gây áp lực lớn lên phương Tây” và “làm cho các lệnh trừng phạt của họ trở nên vô lý”.
Hơn nữa, nếu sự thay đổi được thực hiện, nó sẽ dẫn đến việc đồng tiền quốc gia của Nga - đồng rúp - được củng cố nhanh chóng, chuyên gia tiền tệ Peter Bofinger nói với ấn phẩm. Ông Bofinger giải thích: “Nếu người tiêu dùng khí đốt phương Tây bây giờ buộc phải mua đồng rúp bằng USD hoặc Euro, nhu cầu đối với đồng tiền Nga cũng như tỷ giá hối đoái của đồng rúp cũng sẽ tăng lên".
Mặc dù cơ chế chuyển đổi sang đồng rúp để thanh toán bằng khí đốt vẫn đang được thực hiện, nhưng chỉ riêng việc công bố thay đổi đã khiến các nhà nhập khẩu của Nga bối rối nghiêm trọng và kéo đồng rúp lên mức cao nhất trong ba tuần vào đầu tuần này. Rốt cuộc, trong trường hợp xấu nhất, Nga có thể khoá van các đường ống dẫn khí đốt của mình và không có cách nào để tìm được nguồn hàng thay thế đủ nhanh, đó chính xác là điều mà mọi người thường lo sợ.
Tại sao lại chuyển sang đồng rúp?
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 16.3 đã cho Ngân hàng Trung ương và chính phủ Nga một tuần để tìm ra cách chuyển thanh toán xuất khẩu khí đốt của Nga sang đồng rúp. Những nước mua khí đốt của Nga bắt đầu suy đoán xem chính xác việc này có thể được thực hiện như thế nào và liệu Nga có thực hiện được biện pháp này hay không.
Mỹ và các đồng minh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt chưa từng có đối với Nga, nhằm vào hệ thống tài chính của nước này. Tổng thống Putin giải thích rằng các quyết định bất hợp pháp của một số quốc gia phương Tây nhằm đóng băng tài sản của Nga đã phá hủy mọi niềm tin vào tiền tệ của họ.
Xuất khẩu năng lượng của Nga vẫn chưa trở thành nạn nhân của các biện pháp trừng phạt, nhưng gần như tất cả các hợp đồng mua khí đốt được tính bằng đồng Euro hoặc USD, khiến chúng trở thành mục tiêu tiềm năng. Nhưng nếu Nga được trả bằng đồng rúp, nước này có thể né các lệnh trừng phạt.
Điều này ảnh hưởng đến những quốc gia nào?
Động thái được đề xuất ảnh hưởng đến "các quốc gia không thân thiện" đã áp đặt các hạn chế kinh tế chống lại Nga. Những quốc gia này bao gồm Mỹ, Canada, Australia, Nhật Bản, Hàn Quốc và hầu hết các quốc gia EU.
Điều gì sẽ xảy ra nếu người mua từ chối thanh toán bằng đồng rúp?
Trong trường hợp này, họ sẽ không thể mua khí đốt của Nga, vì bất kỳ loại tiền tệ nào khác sẽ không được chấp nhận. Đây sẽ là một đòn giáng mạnh đối với Châu Âu, khu vực nhập khẩu hơn 40% nhu cầu khí đốt từ Nga.
Thanh toán bằng đồng rúp có thể được xử lý như thế nào?
Ngân hàng Trung ương Nga có thể bán rúp cho người mua khí đốt hoặc họ có thể mua tiền tệ trên thị trường mở. Các nhà phân tích cho rằng, việc các chính phủ giữ đồng rúp Nga trong các ngân hàng trung ương của họ cũng có thể là khôn ngoan.
Thay đổi sẽ tác động đến người mua của Nga như thế nào?
Khí đốt tự nhiên được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, từ sưởi ấm và nấu ăn để cung cấp năng lượng cho các doanh nghiệp công nghiệp. Mua ít khí đốt hơn từ Nga đồng nghĩa với việc trả nhiều tiền hơn cho hàng hóa trên thị trường mở. Điều này dẫn đến chi phí cao hơn cho các ngành công nghiệp và hộ gia đình, tăng giá đối với tất cả các mặt hàng tiêu dùng và dẫn đến suy thoái.
Nó có ý nghĩa gì đối với đồng USD và đồng Euro?
Sự thống trị của đồng USD với tư cách là đồng tiền dự trữ toàn cầu có thể bị tổn hại. Sức mạnh của đồng USD đến từ việc gắn liền với thương mại toàn cầu về dầu mỏ và các mặt hàng khác. Đồng Euro phải đối mặt với thách thức tương tự ở mức độ thấp hơn, nhưng nhu cầu về đồng tiền này ít hơn đồng nghĩa với việc vị thế của đồng Euro bị suy yếu trong rổ tiền tệ dự trữ toàn cầu.
Nó có ý nghĩa gì đối với đồng rúp?
Tăng vai trò của đồng rúp trong thương mại quốc tế sẽ củng cố đồng tiền này, vì nó sẽ được hỗ trợ bởi các nguồn tài nguyên thiên nhiên rộng lớn của Nga. Với sự hỗ trợ này và do nhu cầu gia tăng, một ngày nào đó đồng rúp có thể trở thành một loại tiền tệ lớn trên toàn cầu. Thông báo chuyển đổi đồng rúp đã đẩy đồng tiền này lên mức cao nhất trong ba tuần.
Các hàm ý rộng hơn là gì?
Trong thông báo được xem là bước đi lịch sử của Tổng thống Putin, ông ám chỉ rằng khí đốt tự nhiên chỉ là mặt hàng đầu tiên của Nga được bán bằng đồng rúp. "Tôi đã quyết định thực hiện trong thời gian ngắn nhất có thể một loạt các biện pháp để thay đổi các khoản thanh toán, bắt đầu bằng bán khí đốt tự nhiên của chúng tôi cho các quốc gia được coi là không thân thiện bằng đồng rúp Nga" - RT dẫn lời ông Putin cho biết.
Sự lựa chọn từ ngữ của Tổng thống Putin làm tăng khả năng các mặt hàng xuất khẩu khác của Nga có thể cũng sẽ thanh toán bằng đồng rúp, bao gồm dầu, kim loại và ngũ cốc. Điều này sẽ tiếp tục củng cố đồng rúp và làm suy yếu đồng USD và đồng Euro.
