Nga tăng năm thứ 3 liên tiếp
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (Sipri), bất chấp suy thoái kinh tế do đại dịch COVID-19, các quốc gia trên thế giới đã tăng kho vũ khí, trong đó chi tiêu quân sự toàn cầu tăng 0,7% trong năm ngoái.
Diego Lopes da Silva, nhà nghiên cứu cấp cao tại Sipri, chia sẻ với AFP: "Năm 2021, chi tiêu quân sự đã tăng lần thứ 7 liên tiếp, đạt 2,1 nghìn tỉ USD. Đó là con số cao nhất mà chúng ta từng có".
Chi tiêu của Nga tăng 2,9% - tăng năm thứ 3 liên tiếp - lên 65,9 tỉ USD.
Chuyên gia Lopes da Silva chỉ ra, chi tiêu quốc phòng chiếm 4,1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nga, "cao hơn nhiều so với mức trung bình thế giới" và khiến Nga trở thành quốc gia chi tiêu lớn thứ 5 trên thế giới.
Nguồn thu từ dầu khí cao đã giúp Nga thúc đẩy chi tiêu quân sự. Ông Lopes da Silva lưu ý, Nga đã tăng mạnh chi tiêu quân sự vào thời điểm cuối năm. Điều này xảy ra khi Nga tập trung quân dọc theo biên giới Ukraina trước khi phát động chiến sự vào tháng 2.2022.
Theo ông Lopes da Silva, liệu Nga có thể duy trì chi tiêu hay không là điều khó dự đoán do làn sóng trừng phạt Nga của phương Tây sau chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Năm 2014, khi Nga sáp nhập Crimea, Nga chịu các biện pháp trừng phạt cùng lúc giá năng lượng giảm. Do đó, rất khó để đánh giá mức độ tác động của các biện pháp trừng phạt.
“Hiện tại chúng ta có các biện pháp trừng phạt thậm chí còn nặng nề hơn nhưng chúng ta có giá năng lượng cao giúp Nga đủ khả năng duy trì chi tiêu quân sự ở mức đó" - ông Lopes da Silva lưu ý.
Mặt khác, chi tiêu quân sự của Ukraina đã tăng 72% kể từ khi Nga sáp nhập Crimea. Chi tiêu quân sự đã giảm hơn 8% vào năm 2021 xuống còn 5,9 tỉ USD nhưng vẫn chiếm 3,2% GDP của Ukraina.
Khi căng thẳng tăng ở Châu Âu, nhiều quốc gia NATO đã tăng cường chi tiêu quân sự.
Năm ngoái, 8 quốc gia thành viên NATO đã đạt mục tiêu chi 2 GDP cho chi tiêu quân sự, Sipri cho biết.
Ông Lopes da Silva dự kiến chi tiêu ở Châu Âu sẽ tiếp tục tăng.
Mỹ, quốc gia đi xa nhất trong chi tiêu quân sự với 801 tỉ USD, thực sự đã đi ngược lại xu hướng toàn cầu và giảm chi tiêu 1,4% vào năm 2021.
Mỹ tập trung vào công nghệ tiên tiến
Trong thập kỷ qua, chi tiêu của Mỹ cho nghiên cứu và phát triển đã tăng 24% trong khi mua sắm vũ khí giảm 6,4%. Tuy nhiên, theo dữ liệu của năm 2021, các nhà nghiên cứu nhận thấy Mỹ đang tập trung vào các công nghệ thế hệ tiếp theo.
“Chính phủ Mỹ đã nhiều lần nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì lợi thế công nghệ quân đội Mỹ trước các đối thủ chiến lược”, Alexandra Marksteiner, nhà nghiên cứu khác tại Sipri, nêu trong thông cáo.
Trung Quốc, quốc gia chi tiêu quân sự lớn thứ 2 thế giới với ước tính 293 tỉ USD, đã tăng chi tiêu lên 4,7%, đánh dấu năm thứ 27 liên tiếp tăng chi tiêu.
Việc tăng cường quân sự của Trung Quốc khiến các nước láng giềng trong khu vực tăng ngân sách quân sự, trong đó Nhật Bản bổ sung thêm 7 tỉ USD, tăng 7,3% - mức tăng hàng năm cao nhất kể từ năm 1972.
Australia cũng chi thêm 4% cho quân đội, đạt 31,8 tỉ USD vào năm 2021.
Ấn Độ, quốc gia chi tiêu lớn thứ 3 thế giới với 76,6 tỉ USD, cũng tăng chi tiêu vào năm 2021, nhưng khiêm tốn hơn, ở mức 0,9%.
Anh ở vị trí số 4, với mức tăng chi tiêu quân sự 3% lên 68,4 tỉ USD, thế vị trí của Saudi Arabia. Quốc gia Trung Đông này đã giảm chi tiêu quân sự năm 2021 tới 17% xuống ước tính 55,6 tỉ USD.
