Thời tiết khắc nghiệt và những khó khăn trong chuỗi cung ứng đã buộc Calbee phải tăng giá gấp ba lần vào năm 2022 và đau đầu suy nghĩ về cách cung cấp nguyên liệu quan trọng nhất của mình.
"Đó là vấn đề nhức nhối của chúng tôi" - Giám đốc điều hành Calbee, ông Makoto Ehara, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với CNN.
Vấn đề này rất quan trọng đối với công ty khi Calbee bắt tay vào kế hoạch đầy tham vọng: mở rộng thị trường ra nước ngoài với kinh phí lên đến 1 tỉ USD, nhằm giúp công ty thâm nhập sâu hơn vào hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
Khoai tây là mặt hàng kinh doanh chủ yếu đối với công ty sản xuất đồ ăn nhẹ Calbee. Công ty có trụ sở tại Tokyo này sử dụng hàng trăm nghìn tấn rau củ mỗi năm để chế biến snack khoai tây theo nhiều hương vị khác nhau, từ hương vị khó cưỡng của pizza đến mùi vị thơm phức của nước tương.
Mặt hàng này mang lại doanh thu hàng trăm triệu USD mỗi năm cho công ty và công ty đã đạt lợi nhuận 22,2 tỉ yên (156 triệu USD) trong năm tài chính vừa qua.
Ở châu Á - Thái Bình Dương, Calbee còn có một đối tác lâu năm là công ty Pepsi. Theo dữ liệu từ Euromonitor International, Pepsi chiếm khoảng 24% thị trường khoai tây chiên trong khu vực, trong khi Calbee chiếm khoảng 12%.
Cả hai đều bị ảnh hưởng trong 2 năm qua do nguồn cung hàng hóa bị gián đoạn dẫn đến giá lương thực tăng kỷ lục vào năm 2022, ảnh hưởng đến hầu hết các mặt hàng thực phẩm khác từ cà chua, gạo đến đào.
Các chuyên gia gọi đây là cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại và tiếp tục cảnh báo về sự gián đoạn ở phía trước, ngay cả khi giá cao phần lớn đã giảm mạnh.
Nguồn cung - cơn ác mộng trong thị trường
Calbee đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng lớn là tình trạng thiếu khoai tây từ mùa hè năm 2021 đến mùa thu năm 2022.
Trong khi đó, thế giới cũng đối mặt với giá lương thực cao trong lịch sử, khi các nhà sản xuất vật lộn với các vấn đề về chuỗi cung ứng liên quan đến đại dịch, hạn hán lịch sử ở Brazil và việc sử dụng dầu thực vật, đường và ngũ cốc trên toàn cầu ngày càng tăng cao.
Tiếp đó, cuộc xung đột ở Ukraina nổ ra vào tháng 2.2022 đã tạo rào cản lớn đối với nhà xuất khẩu dầu thực vật và ngũ cốc quan trọng trên thế giới.
Cuộc khủng hoảng đã góp phần đẩy giá lương thực tăng kỷ lục vào năm ngoái, với chỉ số giá của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) đạt mốc cao nhất kể từ năm 2005.
Công ty Calbee thường cung cấp tới 90% khoai tây trong thị trường Nhật Bản, với 80% nguồn cung đến từ Hokkaido, một hòn đảo thuộc phía bắc đất nước.
Nhưng khu vực này đã bị hạn hán tàn phá vào năm 2021 và nguồn cung khoai tây trong nước của công ty đã giảm lần lượt 8% và 14% trong năm tài chính 2021 và 2022.
Calbee đã cố gắng bù đắp cho sự thiếu hụt bằng cách nhập khẩu nhiều hơn từ Mỹ, nhưng mọi chuyện lại không dễ dàng đến vậy.
Vào cuối năm 2021, lũ lụt ở Tây Bắc Thái Bình Dương, Mỹ đã khiến các tàu cảng không thể hoạt động như bình thường, khiến Calbee khó khăn hơn trong việc tiếp cận nguồn cung.
Điều này dẫn đến việc công ty phải tạm dừng các chương trình khuyến mãi và ra mắt sản phẩm mới, đồng thời chấp nhận chi phí mua sắm và vận chuyển cao hơn. Những thách thức này khiến lợi nhuận của hoạt động kinh doanh giảm 7% trong năm tài chính (kết thúc vào tháng 3.2022).
Nỗ lực tìm kiếm giải pháp
Để tăng nguồn cung khoai tây, công ty Calbee đang đồng hành cùng với những người nông dân trên khắp Nhật Bản, tìm cách tăng nguồn cung trong nước từ 320.000 tấn lên 400.000 tấn/năm vào cuối thập kỷ này.
"Thời tiết là yếu tố cực kỳ quan trọng đối với chúng tôi", giám đốc điều hành Calbee - ông Ehara nói, "vì vậy, để tránh điều đó xảy ra, chúng tôi đang cố gắng tăng diện tích khai thác ở Nhật Bản ngoài Hokkaido".
Theo ông Ehara, để đa dạng hóa hơn nữa, công ty cũng đang xem xét nhập khẩu từ các thị trường khác, chẳng hạn như châu Âu.
Doanh số bán hàng của Calbee đã chững lại trong những năm gần đây. Để giải quyết vấn đề đó, vào tháng 2, công ty thông báo sẽ đầu tư khoảng 1 tỉ USD trong vòng 3 năm vào các lĩnh vực như tự động hóa và mở rộng thị trường ra nước ngoài.
Emil Fazira, giám đốc điều hành chuyên sâu về thực phẩm tại Euromonitor, khu vực châu Á Thái Bình Dương, cho biết khoai tây là "nguồn cung dồi dào" đặc biệt quan trọng đối với thị trường Mỹ.
Bà Fariza nói: "Chỉ riêng Mỹ đã có một thị trường khổng lồ với doanh số bán lẻ lớn gấp năm lần so với thị trường Nhật Bản. Việc luôn có sẵn mặt hàng trên kệ là điều cần thiết, không chỉ để cạnh tranh với các thương hiệu khoai tây khác mà còn với các loại đồ ăn nhẹ khác".
