Thượng Hải nằm ở bờ biển phía đông Trung Quốc là thành phố lớn nhất và giàu có nhất của đất nước đồng thời là một trong những đô thị lớn nhất trên thế giới. Cùng với thành phố Côn Sơn gần đó cũng phong tỏa từ đầu tháng 4, Thượng Hải đóng một vai trò quá lớn trong nền kinh tế toàn cầu, CNN chỉ ra.
Chưa có tín hiệu nào cho thấy chính phủ Trung Quốc sẵn sàng sớm nới lỏng các hạn chế và mối lo ngại đang tăng về những thiệt hại kinh tế mà việc phong tỏa ở Thượng Hải gây ra cũng như làn sóng xung kích mà đợt phong tỏa này sẽ lan ra khắp thế giới.
Thượng Hải là tâm điểm của đợt bùng phát COVID-19 hiện tại, nhưng Thượng Hải không đơn độc, các nhà phân tích tại Nomura ước tính, 45 thành phố của Trung Quốc đã bị phong tỏa toàn bộ hoặc một phần, ảnh hưởng đến 1/4 dân số và khoảng 40% nền kinh tế.
CNN đã chỉ ra 3 lý do phần còn lại của thế giới cũng nên theo dõi chặt chẽ tình hình COVID-19 ở Thượng Hải:
Kinh doanh và tài chính
Thượng Hải có GDP lớn nhất trong tất cả các thành phố của Trung Quốc - 4,32 nghìn tỉ nhân dân tệ (679 tỉ USD), thị trường chứng khoán lớn thứ 3 trên toàn cầu tính theo giá trị của các công ty giao dịch ở đó và có số lượng tỉ phú lớn thứ 5 trên thế giới.
Thượng Hải cũng là điểm đến hấp dẫn nhất với các doanh nghiệp quốc tế muốn có sự hiện diện ở Trung Quốc đại lục.
Đến cuối năm 2021, hơn 800 tập đoàn đa quốc gia đã thành lập trụ sở khu vực hoặc quốc gia tại Thượng Hải, theo chính quyền thành phố. Trong đó, 121 công ty thuộc danh sách Fortune Global 500, bao gồm Apple, Qualcomm, General Motors, Pepsico và Tyson Foods.
Hơn 70.000 công ty nước ngoài có văn phòng tại thành phố Thương Hải, hơn 24.000 trong số đó là các công ty Nhật Bản, theo số liệu từ chính phủ Nhật Bản.
Với tổng vốn hóa thị trường là 7,3 nghìn tỉ USD, Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải - được thành lập năm 1990 - chỉ xếp sau New York và London. Giao dịch vẫn tiếp tục dù Thượng Hải phong tỏa nhưng một số ngân hàng và công ty đầu tư đã yêu cầu nhân viên nghỉ tại chỗ để duy trì hoạt động.
Nhóm các công ty niêm yết tại Thượng Hải tập trung nhiều vào các doanh nghiệp nhà nước lớn đóng vai trò trung tâm trong nền kinh tế Trung Quốc. Các doanh nghiệp này có thể kể đến nhà sản xuất rượu giá trị nhất thế giới Kweichow Moutai, các ông lớn ngân hàng và bảo hiểm như ICBC và China Life Insurance và công ty dầu khí nhà nước PetroChina.
Thương mại và logistics
Thượng Hải chiếm 3,8% GDP của Trung Quốc. Nhưng thành phó có tỉ trọng cao hơn nhiều - 10,4% - trong thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới, theo thống kê chính thức của năm 2021.
Cảng Thượng Hải là cảng bận rộn nhất thế giới về lượt container. Cảng này đã vận chuyển 47 triệu đơn vị hàng hóa kích cỡ tương đương 6,1m vào năm 2021, gấp 4 lần khối lượng mà cảng Los Angeles xử lý. Con số này chiếm 16,7% tổng số chuyến hàng container của Trung Quốc trong năm ngoái.
Thượng Hải cũng là một trung tâm hàng không lớn ở Châu Á. Các sân bay của thành phố - sân bay quốc tế Phố Đông và sân bay Hồng Kiều - đã đón 122 triệu lượt hành khách năm 2019, đưa thành phố trở thành trung tâm bận rộn thứ 4 trên thế giới sau London, New York và Tokyo.
Tuy nhiên, bùng phát COVID-19 buộc nhiều chuyến bay chở khách phải tạm dừng, khiến giá cước vận tải hàng không tăng vọt và gây sức ép nhiều hơn lên chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cảng Thượng Hải vẫn hoạt động, nhưng dữ liệu ngành công bố vào cuối tháng 3 cho thấy số lượng tàu chờ xếp hàng hoặc dỡ hàng đã tăng vọt lên mức kỷ lục. Truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng đưa tin về việc các tài xế xe tải vật lộn để đưa container ra vào cảng đúng giờ vì hạn chế đi lại.
Sản xuất và công nghệ
Khu vực Đại Thượng Hải, bao gồm Côn Sơn và một số thành phố phía đông khác, là trung tâm sản xuất chính cho các ngành công nghiệp từ ô tô đến chất bán dẫn.
Volkswagen và General Motors đều điều hành nhà máy ở Thượng Hải với sự hợp tác của nhà sản xuất ô tô nhà nước SAIC Motor. Thượng Hải cũng là nơi đặt nhà máy của Tesla ở Châu Á. Nhà sản xuất xe điện của Mỹ đã giao hơn 65.000 chiếc ô tô từ nhà máy ở Thượng Hải vào tháng trước, trở thành thương hiệu xe điện bán chạy nhất tại Trung Quốc.
Vào tháng 1, Ford đã khai trương trung tâm thiết kế toàn cầu thứ 6 tại Thượng Hải, làm nổi bật sự sôi động của thành phố và số lượng ngày càng tăng của các nhà thiết kế trẻ Trung Quốc với sự kết hợp giữa "tư duy mới, kiến thức địa phương và triển vọng toàn cầu".
TSMC, nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới, đang điều hành một nhà máy sản xuất chất bán dẫn lớn ở ngoại ô Tùng Giang. Các nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc SMIC và Hua Hong Semiconductor có nhà máy ở Phố Đông, phía đông thành phố Thượng Hải.
Nhưng các hạn chế ngừa COVID-19 đã buộc nhiều nhà máy phải tạm ngừng hoạt động ở Thượng Hải và Côn Sơn, có nguy cơ làm gián đoạn chuỗi cung ứng chính cho ô tô và điện tử.
Các nhà phân tích của Citi nêu trong báo cáo nghiên cứu vào cuối tuần trước rằng: “Với các liên kết thương mại quan trọng của Thượng Hải với Đông Á, điều này có thể có tác động lan tỏa đến chuỗi cung ứng khu vực". Citi điểm danh một số địa điểm có thể chịu tác động gồm: Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Việt Nam và Nhật Bản.
