Trong năm 2022, ngân hàng trung ương Mỹ đã tăng lãi suất tổng cộng 7 lần. Chi phí đi vay chuẩn tại Mỹ hiện vào khoảng 4,25 - 4,5%, mức cao nhất trong 15 năm qua.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà nhận định: “Dưới áp lực lớn từ thị trường quốc tế, từ đầu năm 2022 đến nay, cân đối cung cầu ngoại tệ mất cân đối lớn, gặp rất nhiều khó khăn, cầu ngoại tệ tăng cao, thị trường kỳ vọng VND mất giá mạnh theo xu hướng chung của các đồng tiền khác trên thị trường thế giới”.
Theo đánh giá của Phó Thống đốc, VND mặc dù mất giá so với USD theo xu hướng chung của các đồng tiền khác trên thế giới nhưng ở mức thấp hơn nhiều so với nhiều đồng tiền khác. Nhìn chung, trong năm 2022, mặc dù đối mặt với thách thức lớn chưa từng có nhưng thị trường ngoại tệ vẫn duy trì ổn định, thanh khoản thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của nền kinh tế đều được đáp ứng đầy đủ, qua đó góp phần rất quan trọng trong việc ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát.
Bàn về câu chuyện tỷ giá năm 2023, các chuyên gia VCBS nhận định mặc dù tốc độ tăng lãi suất đã bắt đầu chậm lại, nhưng xu hướng tăng lãi suất của các Ngân hàng trung ương chưa chấm dứt điển hình là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) hay Ngân hàng Trung ương Anh (BOE). Trong đó, ECB thậm chí đã đưa ra thông điệp về lộ trình tăng lãi suất chậm rãi nhưng thời gian tăng kéo dài hơn.
“Xét trên khía cạnh kiều hối, lượng kiều hối dự báo có thể tăng trưởng chậm lại khi kinh tế toàn cầu đi vào giai đoạn khó khăn và các nguồn ngoại hối ngoài đồng USD có giá trị quy đổi giảm khi đồng USD duy trì sức mạnh trong năm 2023. Do vậy, VND sẽ vẫn còn dư địa giảm giá so với đồng USD cho năm nay và thậm chí sang năm 2023 với mức dự báo giảm giá ~2%-3%. Giai đoạn này diễn biến thị trường ngoại hối sẽ tiếp tục có mức độ phụ thuộc lớn vào diễn biến thị trường thế giới”, chuyên gia của VCBS đánh giá.
Điểm tích cực cho diễn biến tỷ giá VND/USD đó là dự trữ ngoại hối được củng cố và duy trì đà gia tăng trong năm 2020 và 6 tháng đầu năm 2021 khi cán cân thanh toán thặng dư. Do đó, Ngân hàng Nhà nước có đủ dư địa để hỗ trợ tỷ giá VND/USD trong năm 2022.
Ngân hàng Nhà nước dự báo sẽ chọn giải pháp điều hành kết hợp nhiều giải pháp đồng bộ trong 2023 bao gồm: để tỷ giá VND/USD tăng nhẹ trong các tháng đầu năm.
Tiếp đó là bán ra và mua vào USD phù hợp để đáp ứng nhu cầu thị trường và hút bớt VND ra khỏi hệ thống Ngân hàng thương mại.
Biện pháp tiếp theo là để mặt bằng lãi suất tại các ngân hàng thương mại tăng nhẹ hỗ trợ sức mạnh cho VND và làm giảm áp lực lạm phát. Với xu hướng đã tạo đỉnh của USD trên thị trường tài chính thế giới cộng thêm áp lực lạm phát của Việt Nam cũng giảm trong năm 2023, sức ép giảm giá VND so với USD sẽ nhẹ hơn năm 2022 và không đáng quan ngại.
“Chúng tôi đánh giá Ngân hàng Nhà nước sẽ để VND giảm giá so với USD trong năm 2023 tùy thuộc vào điều kiện thị trường nhưng không quá 2% vào thời điểm cuối năm. Nhìn chung, Ngân hàng Nhà nước vẫn phải cân đối hai mục tiêu là ổn định vĩ mô và hỗ trợ xuất khẩu do đó không có động lực hạ giá hay tăng giá VND quá mạnh nếu không chịu sức ép từ lạm phát quá mạnh hoặc từ môi trường kinh tế thế giới”, chuyên gia MBS nhận định.
Dự trữ ngoại hối của Việt Nam cuối năm 2022 đã giảm đi so với mức đỉnh của năm 2021 và dự kiến sẽ phục hồi trong năm 2023 nhờ dòng vốn đầu tư nước ngoài (cả trực tiếp và gián tiếp) và kiều hối.
