Tín dụng tăng nóng
Trao đổi với PV, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, tính đến ngày 25.5.2017 tín dụng tăng 6,53% so với cuối năm 2016 - là mức tăng cao so với các năm gần đây (cùng kỳ năm 2016 tăng 5%); cùng với mặt bằng lãi suất được giữ ổn định đã đáp ứng tốt cho nhu cầu vốn phục vụ sản xuất kinh doanh.
Ngay từ đầu năm 2017, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đã đưa ra định hướng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm là 18% nhưng, trên thực tế, tín dụng tăng tốc rất nhanh trong những tháng đầu năm. Nhiều ngân hàng tính đến quý I có dư nợ cho vay vượt khá xa mức tăng trưởng chung của toàn hệ thống như: Vietinbank tín dụng tăng 5,6% so với cuối năm ngoái; Vietcombank tăng hơn 8% so với cùng kỳ 2016; VIB tăng 5,7%...
“Qua theo dõi, NHNN thấy rằng tín dụng 2017 có sự tăng trưởng cao so hơn so với những năm trước đây. Điều này đã hỗ trợ tích cực cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt trong điều kiện giải ngân vốn đầu tư công chưa được đẩy mạnh trong những tháng đầu năm”, Phó Thống đốc cho biết. Theo các chuyên gia của Công ty Chứng khoản Bảo Việt, sự bứt tốc của tín dụng ngay từ đầu năm có thể sẽ dẫn tới hai kịch bản. Một là các ngân hàng sẽ phải xem xét hãm bớt đà tăng trưởng, siết lại hoạt động cho vay trong ba quý còn lại để vẫn nằm trong chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng mà NHNN chấp thuận từ đầu năm (đặc biệt đối với nhóm các ngân hàng tốp đầu có quy mô cho vay lớn).
Mặc dù được Thống đốc định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm là 18%, tuy nhiên, ngày 3.6, tại phiên họp thường kì Chính phủ tháng 5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao nhiệm vụ cho NHNN phải bảo đảm tăng mức tín dụng vượt mức kế hoạch, cơ cấu tín dụng hợp lý; chú trọng gói tín dụng tiêu dùng và nhà ở; nghiên cứu huy động nguồn vốn vàng, ngoại tệ trong dân. Chính vì vậy, nhiều khả năng kịch bản thứ hai sẽ xảy ra là khi các ngân hàng có thể sẽ xin NHNN nới chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng lên một mức cao hơn. Các chuyên gia cho rằng một số ngân hàng đã xử lý khá mạnh tay nợ xấu, có hoạt động cho vay lành mạnh sẽ có thể được NHNN “bật đèn xanh”. Lạm phát thấp tạo điều kiện để NHNN tiếp tục chính sách nởi lỏng tiền tệ.
Lo lắng tín dụng chảy vào bất động sản, BT, BOT
Trong thời điểm tín dụng tăng nóng, GDP lại tăng trưởng chậm, các chuyên gia lo ngại tín dụng sẽ dồn vào lĩnh vực nhiều rùi ro như BOT, BT và bất động sản. Tuy nhiên, Phó Thống đốc NHNN cho biết “Thống đốc đã kiên quyết chỉ đạo TCTD kiểm soát rủi ro tín dụng, để cân đối vốn từ ngắn hạn cho vay trung và dài hạn, các tín dụng rủi ro như BT, BOT, BĐS, tín dụng trung và dài hạn. NHNN không đưa ra quy định cấm hay ngưỡng quy định về tín dụng BT hay BOT nhưng luôn chỉ đạo cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn hợp lý để vẫn cấp được tín dụng theo nhu cầu sản xuất kinh doanh nhưng vẫn đảm bảo được an toàn hệ thống”.
Bà Nguyễn Thị Hồng khẳng định trong quý I/2017, cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc biệt với những lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ. Tín dụng vào lĩnh vực bất động sản cũng đang diễn biến đúng và trúng chủ trương điều hành của Thống đốc, tốc độ tăng trưởng tín dụng bất động sản chậm lại so với tốc độ năm 2016.
“Nếu lạm phát trong các tháng tới tiếp tục trong vòng kiểm soát, NHNN có thể sẽ nới thêm 1-2% tăng trưởng tín dụng so với mục tiêu ban đầu nhằm hỗ trợ tăng trưởng trong bối cảnh GDP đạt mức khá thấp trong quý I vừa qua. Tuy nhiên, mọi sự nới lỏng tín dụng luôn cần phải đi kèm với sự thận trọng. Cả hệ thống mới chỉ đang hồi phục bước đầu, rất nhiều ngân hàng vẫn đang nặng gánh với nợ xấu. Vì thế, bất kỳ sự nôn nóng nào trong tăng trưởng dẫn đến sự suy giảm trong chất lượng tài sản cũng cần được NHNN theo dõi chặt và kiểm soát kịp thời”, chuyên gia BVSC cảnh báo.