Trong cuộc làm việc mới đây với Đoàn công tác của Quốc hội do Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải làm Trưởng đoàn về tình hình triển khai các nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022, giai đoạn 2021-2025, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhìn nhận trong bối cảnh thế giới và trong nước 6 tháng đầu năm nay có rất nhiều áp lực nhưng kết quả hoạt động của NHNN vẫn được đánh giá cao.
Dù vậy, bà Hồng cho rằng, trong thời gian tới, những khó khăn đối với việc điều hành chính sách tiền tệ đã hiện rõ. Đơn cử như tác động vòng hai của lạm phát đã thấy rõ qua chỉ số giá tiêu dùng tháng 7; tâm lý kỳ vọng lạm phát ở Việt Nam cũng khá cao so với các nước trong khu vực; hay với vấn đề lãi suất, nếu giảm lãi suất hoặc giữ mặt bằng lãi suất ổn định trong khi lãi suất thế giới cao, nhà đầu tư sẽ có xu hướng chuyển dịch về nơi lãi suất cao, khi đó sẽ áp lực đến tỉ giá, đồng VND sẽ mất giá.
Người đứng đầu NHNN cho rằng có thể nói, NHNN đang chịu áp lực “ba bề, bốn bên” khi người dân gửi tiền mong lãi suất đầu vào cao, doanh nghiệp mong giảm lãi suất đầu ra, doanh nghiệp bất động sản đang gặp vướng mắc về vốn cũng mong tháo gỡ tín dụng trong khi các lĩnh vực sản xuất cũng mong dòng vốn chảy vào sản xuất, kinh doanh.
Khẳng định NHNN luôn lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN sẽ luôn kiên định đặt mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường ngoại hối, ổn định an toàn của hệ thống ngân hàng lên trên hết.
Chính vì vậy, ngành ngân hàng mong muốn khi đánh giá kết quả thực hiện các mục tiêu ở nghị quyết của Quốc hội, NHNN sẽ được đánh giá ở mục tiêu tổng thể. Bởi phải nhìn nhận rằng, bối cảnh xây dựng Nghị quyết 32/2021 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 và Nghị quyết 43/2022 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội khác với hiện tại, vì vậy nếu thực hiện các mục tiêu cụ thể này sẽ mâu thuẫn với mục tiêu chung.
Đến những vướng mắc trong thực tế
Thống đốc NHNN cũng cho rằng với ngành ngân hàng, không chỉ thực hiện mục tiêu của Nghị quyết năm nay mà phải hướng tới mục tiêu bền vững, ổn định, bởi chính sách tiền tệ có tác động độ trễ, các chính sách kinh tế vĩ mô cũng có tác động độ trễ. Có nhiều giải pháp mà nếu can thiệp bây giờ chỉ giải quyết được khó khăn trước mắt của năm nay và gây ra những hệ lụy của năm sau.
Thực tế với việc triển khai Nghị quyết 43, dù sớm có kế hoạch thực hiện nhưng đến nay kết quả cho vay hỗ trợ lãi suất của các ngân hàng thương mại (NHTM) vẫn còn hạn chế.
Cụ thể theo Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú, doanh số cho vay được hỗ trợ lãi suất sau hơn 3 tháng mới đạt gần 4.100 tỉ đồng đối với gần 550 khách hàng, số tiền lãi đã hỗ trợ cho khách hàng đạt khoảng 1,02 tỉđồng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất đạt 3.966 tỉ đồng. Trong khi đó Nghị định 31 của Chính phủ về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước đặt mục tiêu sẽ hỗ trợ 40.000 tỉ đồng trong năm 2022 và 2023.
Ông Đào Minh Tú cho hay, qua ghi nhận sơ bộ từ báo cáo của các NHTM, một số nguyên nhân như dù Bộ KHĐT có văn bản giải đáp nhưng các ngân hàng hiện vẫn gặp khó khăn trong xác định đối tượng được hỗ trợ lãi suất trong một số trường hợp khách hàng hoạt động sản xuất, kinh doanh đa ngành.
Bên cạnh đó, một số chi nhánh NHTM đã chủ động liên hệ, hướng dẫn khách hàng làm thủ tục, hồ sơ hỗ trợ, song bản thân khách hàng (nhất là các doanh nghiệp) cũng có tâm lý e ngại trong trường hợp tham gia chương trình hỗ trợ lãi suất sẽ phải làm việc với các đoàn thanh tra, kiểm toán, kiểm tra của các cơ quan có thẩm quyền. Chưa kể hiện nay nhiều hộ gia đình sản xuất kinh doanh vay vốn tại các NHTM nhưng không có đăng ký hộ kinh doanh nên không thuộc đối tượng được hỗ trợ.
Từ thực tế trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng trong quá trình triển khai các nghị quyết, nghị định của Quốc hội và Chính phủ, trường hợp có khó khăn, vướng mắc cần làm rõ lý do và sớm có giải pháp tháo gỡ. Ông Nguyễn Đức Hải cũng lưu ý rằng, trong trường hợp cần thiết sửa đổi quy định, cần khẩn trương nghiên cứu đề xuất kịp thời.
