Tiếp tục phiên họp thứ 4, ngày 11.10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến báo cáo của Chính phủ về việc quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm y tế năm 2020; 2 năm thực hiện Nghị quyết số 68/2013/QH13 về đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế, tiến tới bảo hiểm y tế toàn dân (2019-2020).
Trình bày nội dung trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, tính đến ngày 31.12.2020, số người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) là 87,96 triệu người, vượt chỉ tiêu được Quốc hội giao, đạt 100,2% kế hoạch.
Ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ mức đóng BHYT trên 51 triệu người, chiếm 58% số đối tượng. Tổng số chi ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ mức đóng năm 2020 là 39.953 tỉ đồng, bằng 37% tổng số thu tiền đóng BHYT.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, năm 2020, tổng thu BHYT là 110.395 tỉ đồng, tăng xấp xỉ 390 tỷ đồng so với năm 2019, trong đó tiền đóng BHYT ước thực hiện là 108.485 tỉ đồng tăng 301 tỷ đồng so với năm 2019. Tổng chi cho công tác khám chữa bệnh BHYT năm 2020 là 99.730 tỉ đồng. Số dư quỹ lũy kế dự kiến là 32.991 tỷ đồng.
Thẩm tra nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thuý Anh cho rằng, mức đóng BHYT của nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước đóng hoặc hỗ trợ đóng BHYT thấp, chỉ bằng 4,5% mức lương cơ sở, trong khi đó, nhóm đối tượng này chiếm 58% tổng số đối tượng tham gia BHYT và mức quyền lợi BHYT cao hơn nhóm đối tượng khác và phạm vi quyền lợi ngày càng được mở rộng.
Cơ quan thẩm tra cũng nêu hạn chế trong nhiệm vụ chuyển chi ngân sách nhà nước trực tiếp cho cơ sở khám chữa bệnh sang hỗ trợ người dân thông qua BHYT gắn với lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế
Bên cạnh đó, việc áp dụng cơ chế tự chủ tại các cơ sở khám chữa bệnh đã góp phần giảm chi ngân sách nhà nước khoảng 10.000 tỉ đồng/năm, khoảng 36% kinh phí chi sự nghiệp y tế để đóng hoặc hỗ trợ người dân tham gia BHYT trong năm 2019-2020.
Bà Nguyễn Thuý Anh nhấn mạnh, nhiều địa phương chưa cân đối được ngân sách hoặc từ nguồn kinh phí kết dư quỹ BHYT để hỗ trợ thêm cho các đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng một phần BHYT.
Cơ quan thẩm tra cho rằng, chính sách này còn tạo hiệu ứng ngược tại các bệnh viện thực hiện tự chủ bệnh viện do giá dịch vụ y tế chậm điều chỉnh chưa tính đủ chi phí thực tế trong khi ngân sách nhà nước không cấp bù các khoản chi phí chưa tính đủ cho cơ sở khám chữa bệnh. Do dịch COVID-19, số người đi khám chữa bệnh giảm mạnh làm cho nhiều cơ sở khám chữa bệnh, đặc biệt là cơ sở tuyến huyện, cơ sở y tế đi chi viện cho công tác chống dịch thu không đủ để chi lương cho cán bộ, viên chức.
Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết dự kiến sẽ đưa nội dung này ra thảo luận tại Quốc hội ở kỳ họp thứ 2 tới đây, thay vì chỉ gửi báo cáo để đại biểu tự nghiên cứu như trước.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng số người tham gia BHYT đạt 100,2% thể hiện sự quan tâm đặc biệt của nhà nước với công tác này. Tuy nhiên, nhóm người tham gia BHYT theo hộ gia đình đạt tỉ lệ bao phủ khoảng 76,5% trên tổng số người thuộc diện tham gia còn thấp, nếu tới đây không có giải pháp căn cơ sẽ khó khăn hơn.
Theo Chủ tịch Quốc hội, một vấn đề cần được quan tâm là mệnh giá của bảo hiểm y tế còn rất khiêm tốn. Cần xem xét nâng mệnh giá bảo hiểm y tế cho phù hợp với mức chi trả của nhân dân và ngân sách. Việc này có thể tính toán trong gói hỗ trợ tổng thể.
