Trường THPT Trần Phú thành lập năm 1959, ban đầu có tên là Trường cấp 3 Đức Thọ. Năm 1964, trường vinh dự được mang tên đồng chí Trần Phú - Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng, người con ưu tú của quê hương Hà Tĩnh.
Nhân dịp này, ngày 27.4.1964, Bác Hồ đã gửi điện chúc mừng; bức điện do Thủ tướng Phạm Văn Đồng mang đến cho trường nhân dịp chuyến đi công tác miền Trung.
Trong bức điện, Bác Hồ viết: “Bác mong các cô giáo, thầy giáo thi đua dạy thật tốt, các cháu học sinh thi đua học tập tốt làm gương mẫu cho các trường khác”.
Trải qua 60 năm xây dựng và phát triển, Trường THPT Trần Phú đã trở thành cái nôi chắp cánh cho khoảng 30 nghìn học sinh trưởng thành.
Nhiều học sinh đạt giải Nhất, Nhì các môn Văn, Toán toàn miền Bắc, nhiều thế hệ học sinh thành đạt trên nhiều lĩnh vực và có nhiều cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tiêu biểu như ông Phan Văn Đồng- Thư kí Hội Thiên văn học Việt Nam, GS-TS Đinh Văn Huỳnh, giáo sư Toán học tại Ohio-Mĩ, Tiến sĩ Trần Văn Sang (ĐH Quốc gia Hà Nội), Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, Phó Chánh Văn phòng Chính phủ Nguyễn Quốc Huy, Nguyên Tổng Giám đốc Liên doanh dầu khí Vietsovpetro Trần Lê Đông, Chủ tịch Hiệp hội năng lượng Việt Nam Trần Viết Ngãi và rất nhiều cựu học sinh khác hiện nay đang giữ chức vụ cao từ Trung ương đến các địa phương, các trường đại học, học viện ...
Đến nay, Trường THPT Trần Phú là một ngôi trường lớn, đạt chuẩn quốc gia, đóng góp nhiều thành tích xuất sắc cho giáo dục Hà Tĩnh, được tặng thưởng nhiều Huân chương, Bằng khen và các phần thưởng cao quý.
Phát biểu tại lễ kỉ niệm, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu - cựu học sinh chuyên Văn trường cấp 3 Trần Phú khóa 1969 - 1972 ôn lại những kỉ niệm máu thịt nơi mái trường, tự hào và ghi nhận về truyền thống vẻ vang, những thành tích xuất sắc của trường trong 60 năm qua.
Phó Chủ tịch Quốc hội mong muốn và tin tưởng Trường THPT Trần Phú sẽ tiếp tục đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng giáo dục, trở thành điểm sáng của ngành giáo dục Hà Tĩnh.
Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu tặng trường bức chân dung Bác Hồ, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh tặng trường bức trướng với dòng chữ: "Đoàn kết - Kỷ cương - Sáng tạo - Thi đua dạy tốt học tốt".
