Lo co kéo "tấm chăn" ngân sách
Sáng nay (27.10), Quốc hội thảo luận trực tuyến về các dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển các tỉnh, thành phố: Hải Phòng, Nghệ An, Thanh Hóa, Thừa Thiên Huế.
Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) nhấn mạnh vấn đề cân đối ngân sách. Theo ông Tạo, trước quý I/2021 có 16 tỉnh, thành phố có điều tiết ngân sách về Trung ương, trong đó có Hà Nội, 4 thành phố trực thuộc trung ương…
Đại biểu đoàn Lâm Đồng cho biết, thời gian qua các địa phương này có kiến nghị giãn tỷ lệ điều tiết ngân sách về trung ương để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Do đó, ông Tạo cho rằng cần quan tâm đến nhóm địa phương có quyết tâm chính trị cao hay đã có nghị quyết về địa phương phấn đấu đến năm 2025 tự cân đối về ngân sách, cũng như đến năm 2030 có thể điều tiết ngân sách cho trung ương.
“Đây là những địa phương rất cần có chính sách đặc thù giúp rút ngắn thời gian tự cân đối ngân sách hoặc điều tiết ngân sách về trung ương”, ông Tạo nêu quan điểm
Theo ông Tạo, Ngân sách Nhà nước dự báo sẽ khó khăn trong thời gian tới đây do ảnh hưởng của dịch bệnh. Do đó việc điều tiết ngân sách theo quy định của Luật Ngân sách là hết sức vất vả.
“Tấm chăn ngân sách nhà nước kéo bên này thì co lại phía bên kia, co lại bên kia thì bị kéo lại phía bên này”, ông Tạo cho biết.
Đại biểu Phạm Trọng Nhân (Đoàn Bình Dương) và đại biểu Bùi Xuân Thống (Đoàn Đồng Nai) cũng cho rằng, điều quan trọng là phải đặt cơ chế chính sách trong tổng thể nền kinh tế mà không phải từng tỉnh riêng lẻ.
Trong 16 địa phương có kết dư điều tiết ngân sách về trung ương thì chỉ có Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng được trao cơ chế chính sách đặc thù. Trong khi nguồn lực quốc gia còn thiếu và yếu, câu chuyện đi tìm động lực tăng trưởng mang ý nghĩa sống còn trong thời gian qua, nhất là khi đất nước trải qua đợt dịch nặng nề.
“Tại sao không trao cơ chế chính sách đặc thù cho các địa phương đã phát triển để dễ dàng có thêm dư địa tăng trưởng?”, đại biểu Nhân đặt câu hỏi.
Cần đột phá để thoát khỏi “tấm chăn”
Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ thống nhất cao việc ban hành Nghị quyết thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho 4 tỉnh thành phố.
Theo bà Hoa, đây là một hướng đi đúng và phù hợp với quan điểm phát triển bền vững. Tức là những địa phương nào có khó khăn thì có những chính sách hỗ trợ giảm nghèo. Còn địa phương nào có tiềm lực phát triển kinh tế lớn cần có những cơ chế chính sách đủ mạnh để tạo động lực.
Về ngân sách, đại biểu Hoa đồng ý việc "kéo được bên này" thì sẽ "mất bên kia" nhưng cần phải hướng tới việc làm sao tạo điều kiện cho một số địa phương phát triển đủ mạnh thoát ra khỏi “tấm chăn” này. Đây là hướng phát triển bền vững và đúng hướng trong thời gian tới.
“Các nhóm chính sách cho 4 tỉnh, thành phố trong dự thảo là những chính sách đảm bảo được tính đặc thù, xây dựng trên những đề xuất, phân tích rất kỹ của các địa phương. Đây là cơ hội để cho các địa phương đột phá, phát huy được tiềm năng, lợi thế riêng, qua đó tạo ra sự lan toả”, bà Hoa đánh giá.
Trong một quan điểm khác, đại biểu Cầm Hà Chung (đoàn Phú Thọ) nêu thực tế hiện nay nhiều địa phương mong muốn có cơ chế đặc thù, để tháo gỡ điểm nghẽn, thu hút đầu tư, phát huy lợi thế để phát triển kinh tế xã hội. Nhiều địa phương có Nghị quyết của Trung ương, có địa phương nằm trong vùng trọng điểm về kinh tế, an ninh quốc phòng.
Theo đại biểu đoàn Phú Thọ, nên chú trọng phân cấp, phân quyền, hạn chế phân bổ thêm nguồn lực của trung ương. Cũng cần làm rõ hiệu quả của chính sách thí điểm hoặc không thí điểm, những địa phương được đặc thù có hơn, có khác không? Đóng góp cho đất nước thế nào so với thời điểm trước thí điểm thế nào.
