Tinh giản bộ máy còn hình thức, có tình trạng gọt chân cho vừa giày

16h55: Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải phát biểu kết thúc phiên thảo luận

Phát biểu kết luận nội dung phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, trong ngày hôm nay, đã có 42 đại biểu phát biểu, 7 đại biểu tranh luận, 3 bộ trưởng đã tham gia trao đổi các vấn đề mà các đại biểu quan tâm.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, trong phiên họp ngày mai, các đại biểu Quốc hội phát biểu thêm về các vấn đề còn ít ý kiến tham gia. Các bộ trưởng: Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch Đầu tư, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc chuẩn bị phát biểu giải trình ý kiến của các đại biểu.

16h50: Khắc phục ngay tình trạng chưa sử dụng hết biên chế viên chức nhưng vẫn đề nghị bổ sung

Đại biểu Nguyễn Trường Giang - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông đồng tình với báo cáo dánh giá của Chính phủ về những thành tựu, kết quả đạt được trong năm 2022 và các ý kiến của đại biểu phát biểu trước đó. Liên quan đến các đơn vị sự nghiệp công lập, trong báo cáo của Chính phủ và các đại biểu cho rằng, chủ trương về tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập chưa đạt yêu cầu đề ra.

Đại biểu Nguyễn Trường Giang nhận thấy, hiện nay quy hoạch mạng lưới đơn vị sự nghiệp công lập, danh mục dịch vụ sự nghiệp cơ bản thiết yếu, tiêu chí cụ thể phân loại điều kiện thành lập, sáp nhập, hợp nhất, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực còn chậm được ban hành. Định mức kinh tế kỹ thuật, đặc biệt là lĩnh vực có số lượng đơn vị sự nghiệp công lập lớn như giáo dục đào tạo, y tế và hướng dẫn cơ chế tự chủ chậm được ban hành hoặc sửa đổi dẫn đến khó khăn trong việc tổ chức lại, thực hiện cơ chế tự chủ theo chủ trương của Đảng và Nghị quyết 56 Quốc hội…

Để đẩy nhanh tiến độ sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập, đại biểu Nguyễn Trường Giang đề xuất một số giải pháp: Về mặt thể chế, đề nghị sớm ban hành quy hoạch mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập, danh mục dịch vụ sự nghiệp cơ bản thiết yếu, ban hành tiêu chí cụ thể phân loại, điều kiện thành lập, sáp nhập, hợp nhất, giải thể các đơn vị sự nghiệp công lập theo ngành, lĩnh vực. Ban hành đầy đủ các định mức kinh tế kỹ thuật ở lĩnh vực có đơn vị sự nghiệp công lập lớn như giáo dục, y tế để tạo điều kiện, tiền đề cho việc thực hiện cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập.

Sửa đổi định mức biên chế sự nghiệp công lập theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 39 và Hội nghị Trung ương ương 6, khóa XII và đặc biệt là định mức biên chế sự nghiệp trong lĩnh vực giáo dục, y tế. Đồng thời khắc phục ngay tình trạng nhiều bộ, ngành chưa sử dụng hết biên chế viên chức nhưng vẫn đề nghị bổ sung thêm và nghiên cứu giao ngân sách nhà nước cho đơn vị sự nghiệp công lập theo kết quả đầu ra mà không phân bổ ngân sách nhà nước theo biên chế được giao.

16h40: Hành vi ứng xử lệch chuẩn của người nổi tiếng dễ định hướng sai lệch trong hình thành nhân cách cho người hâm mộ trẻ

Đại biểu Nguyễn Thị Hà - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh nhấn mạnh tầm quan trọng phải tăng cường đầu tư cho văn hóa vì phát triển văn hóa vẫn chưa thật tương xứng ngang tầm với phát triển kinh tế.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà nêu quan điểm, công cuộc chấn hưng văn hóa luôn phải được bắt đầu từ yếu tố trung tâm là con người, trong đó trọng tâm là thế hệ trẻ, bởi họ là nguồn lực chính trong sáng tạo và hưởng thụ văn hóa. Hành vi của họ sẽ có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến các hành vi văn hóa của cộng đồng, vì vậy vấn đề văn hóa số rất cần được quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Thị Hà đã đề cập một số tồn tại trong ứng xử của thanh thiếu niên trên không gian mạng, đó là ảnh hưởng của những người trẻ nổi tiếng, là thần tượng của đông đảo người hâm mộ có độ phủ rộng và ảnh hưởng lớn đối với giới trẻ. Những hành vi ứng xử lệch chuẩn của những người nổi tiếng dễ định hướng sai lệch trong việc hình thành nhân cách cho những người hâm mộ trẻ tuổi. Không khó để nhìn ra được thực trạng thần tượng nào người hâm mộ đó là ngược lại. Vì vậy, họ cần có trách nhiệm với những phát ngôn trên báo chí. Mạng xã hội cũng cần phải có trách nhiệm đối với hành vi và lối sống của mình.

Đại biểu cũng đề cập đến trào lưu các bạn trẻ làm việc trên các nền tảng xã hội, nhưng điều mà nhiều người thể hiện trên kênh cá nhân của mình không phải là tài năng để đem lại những giá trị hữu ích cho cộng đồng mà là những nội dung phản cảm, đi ngược thuần phong mỹ tục, bạo lực chỉ để câu like, câu view. Ngoài ra, việc lướt xem các video có nội dung xấu độc như vậy sẽ thường xuyên sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới tâm lý, dễ dẫn tới những hành vi không chuẩn mực của những thanh thiếu niên. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới các vụ án thương tâm xảy ra gần đây do người trẻ gây ra vì những mâu thuẫn cá nhân, mâu thuẫn tình tiền…

Đại biểu đề xuất Chính phủ cần chú trọng phát triển văn hóa khi triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia đã được Quốc hội thông qua. Quốc hội sớm ban hành Chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa để cụ thể hóa quan điểm chỉ đạo trong Báo cáo của Chính phủ là phát triển văn hóa tương xứng với phát triển kinh tế xã hội. Cần có môi trường pháp lý chặt chẽ nhằm quản lý các nền tảng mạng xã hội để người dùng được tiếp cận với những sản phẩm phù hợp với lứa tuổi và văn hóa, hạn chế và kiểm soát những video tài khoản đăng tải những nội dung xấu, độc… Có chế tài xử lý thích đáng và đủ sức răn đe với những trường hợp nghệ sĩ có phát ngôn, cư xử, lối sống không phù hợp, không lành mạnh, làm ảnh hưởng tiêu cực đến lối sống của giới trẻ.

16h35: Tinh giản bộ máy còn hình thức, có tình trạng “gọt chân cho vừa giày”

Đại biểu Đồng Ngọc Ba - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định nêu ý kiến: Cần xây dựng, vận hành các cơ sở dữ liệu hành chính đóng góp thêm ý kiến về vấn đề vị trí việc làm đáp ứng yêu cầu tinh giản biên chế và xây dựng, vận hành các cơ sở dữ liệu hành chính.

Về nâng cao chất lượng, tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức, đại biểu Đồng Ngọc Ba cho rằng, vấn đề vị trí việc làm trong hệ thống chính trị, cơ quan hành chính còn bất cập. Việc tinh giản biên chế gắn với vị trí việc làm còn hạn chế. Đại biểu cho rằng hiện nay, công tác tinh giản bộ máy còn hình thức, có tình trạng “gọt chân cho vừa giày”, khiến nhiều cơ quan yếu đi sau khi tinh giản.

Đại biểu Đồng Ngọc Ba đề nghị, cần đánh giá sâu thực trạng để đề ra giải pháp cho vấn đề này, tổng kết việc thực hiện các quy định pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức. Đối với kết quả việc thực hiện cải cách hành chính, đại biểu cho rằng, việc xây dựng, vận hành kết nối các cơ sở dữ liệu, đặc biệt cơ sở dữ liệu về dân cư, đất đai, hộ tịch… đang có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống kinh tế- xã hội.

Đại biểu đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, các bộ, ngành trong việc xây dựng, triển khai, vận hành, liên kết các cơ sở dữ liệu đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống”, để đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân. Cơ sở dữ liệu về đất đai, về hộ tịch cũng đã góp phần làm giảm bớt các thủ tục của người dân ở nhiều địa phương trên cả nước. Do vậy, đại biểu cho rằng cần nhanh chóng ban hành các quy định pháp luật, sớm ban hành Nghị định bảo vệ dữ liệu cá nhân; đẩy nhanh tốc độ kết nối liên thông, nâng cao chất lượng các cơ sở dữ liệu; tăng cường phối hợp giữa các cơ quan, tránh tình trạng cát cứ dữ liệu; hoàn thiện và nâng cao hạ tầng thông tin để đảm bảo các cơ sở dữ liệu vận hành hiệu quả, phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân.

16h25: Đề xuất nới trần hạn mức tín dụng, giải cơn khát vốn của các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (Đoàn Quảng Bình) cho biết, trước Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31 về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với doanh nghiệp, hộ hợp tác xã, hộ kinh doanh. Đồng thời, tại phiên chất vấn, nhiều đại biểu đã đề nghị các cơ quan liên quan kịp thời hướng dẫn triển khai Nghị định đảm bảo tính khả thi.

Tuy nhiên, đại biểu chỉ ra rằng, tới nay, gần 4 tháng triển khai, doanh số cho vay hỗ trợ lãi suất mới đạt gần 4.500 tỉ đồng với gần 600 khách hàng. Đây là những con số quá thấp so với kỳ vọng đặt ra của Nghị quyết. Trong những nguyên nhân của tình trạng giải ngân chậm, có việc doanh nghiệp khó đáp ứng được các điều kiện cho vay như phải có lãi ròng ba năm liên tiếp. Trong khi doanh nghiệp đã hai năm điêu đứng vì đại dịch COVID-19; với tiêu chí xét duyệt các gói hỗ trợ chủ yếu lại tập trung vào các doanh nghiệp lớn, tài chính tốt, có hợp tác xã đủ điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ lãi suất nhưng không có hóa đơn theo quy định của Bộ Tài chính; có doanh nghiệp không được giải ngân vì không có tài sản thế chấp.

Trước thực trạng đó, đại biểu đề nghị Chính phủ nghiên cứu để tháo gỡ những khó khăn trong việc triển khai nghị quyết trên. Cụ thể, huy động các tổ chức tài chính vi mô vào cuộc trong việc hỗ trợ lãi suất để linh hoạt hơn trong việc xét hồ sơ cho vay, đặc biệt đối với các hộ kinh doanh nhỏ chưa có giấy phép kinh doanh.

Mở rộng đối tượng cho vay đa lĩnh vực hơn bởi có những doanh nghiệp kinh doanh đa lĩnh vực nên khi xét duyệt không đủ điều kiện. Hỗ trợ lãi suất các đồng ngoại tệ cho những doanh nghiệp xuất khẩu, đặc biệt là những doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục nới trần hạn mức tín dụng để các ngân hàng thương mại có thể cho vay đối với các nhóm doanh nghiệp trực tiếp sản xuất kinh doanh. Đơn giản hóa thủ tục cho vay nhưng các ngân hàng cũng phải kiểm soát chặt để dòng tiền không đi vào khu vực phi sản xuất kinh doanh để giải quyết được cơn khát vốn của các doanh nghiệp trực tiếp sản xuất.

16h: Một cán bộ phải chịu trách nhiệm với cả ngàn hecta rừng

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Lâm Đồng) đồng tình với các báo cáo của Chính phủ, các báo cáo thẩm tra của Quốc hội và các ý kiến của đại biểu phát biểu trước. Tuy nhiên, đại biểu đề nghị bổ sung thêm các giải pháp hiệu quả hơn về phát triển con người: Một là, cải thiện các động lực tăng trưởng kinh tế. Hai là, thực hiện các chính sách tăng trưởng hài hòa. Ba là, cải thiện thêm chính sách phân phối thành quả tăng trưởng cho các lĩnh vực liên quan đến con người.

Theo đó, Chính phủ cần quan tâm đầu tư hơn cho giáo dục, y tế, thể dục thể thao, văn hóa nghệ thuật nhằm mục đích phát triển toàn diện con người.

Ngoài ra, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh kiến nghị Thủ tướng tiếp tục quan tâm, có cơ chế tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn để hỗ trợ tỉnh Lâm Đồng đầu tư nâng cấp một số đoạn xung yếu trên Quốc lộ 27. Đồng thời đổi mới trong công tác quản lý bảo vệ rừng gắn với xu hướng phát triển kinh tế rừng.

Theo đại biểu, thực tế cho thấy hiện nay, tại một số địa phương có diện tích che phủ, diện tích rừng lớn, lực lượng làm công tác quản lý, bảo vệ rừng như của tỉnh Lâm Đồng gần như không đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, một cán bộ phải chịu trách nhiệm với cả ngàn hecta rừng. Tuy nhiên, chế độ, chính sách với đối tượng này còn nhiều hạn chế, dẫn đến không thể thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng.

Đại biểu kiến nghị Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo các bộ, ngành Trung ương nghiên cứu để có cơ chế, chính sách cụ thể hơn trong phát triển kinh tế rừng, trong quá trình thực hiện pháp luật về lâm nghiệp. Trong đó có các chính sách đặc thù về phát triển kinh tế xã hội gắn với quản lý, bảo vệ, phát triển rừng để đảm bảo phát huy tiềm năng, thế mạnh của các tỉnh có độ che phủ rừng lớn trên cả nước.

15h50: Công chức, viên chức nghỉ việc là thách thức chung của nhiều nước trên thế giới

Phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội Vụ Phạm Thị Thanh Trà đã giải đáp các băn khoăn của đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề công chức, viên chức nghỉ việc. Bộ trưởng cho biết, công chức, viên chức nghỉ việc trong hai năm diễn ra đại dịch là thách thức chung của nhiều quốc gia trên thế giới, như tại Anh, Pháp, Mỹ, Úc. Các nước trong khối ASEAN cũng phải đối mặt với vấn đề này.

Về nguyên nhân, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, Việt Nam đang tập trung phát triển thị trường lao động đồng bộ, hiện đại, đầy đủ, hội nhập nhằm đạt tới một thị trường lao động vận hành theo quy luật khách quan của kinh tế thị trường, nhất là quy luật cung cầu. Đồng thời thị trường lao động đòi hỏi khả năng kết nối, vận hành đồng bộ, tương tác thông suốt giữa các khu vực, các vùng trong cả nước, giữa nông thôn với thành thị, giữa khu vực công với khu vực tư, với các nước trong khu vực và quốc tế.

Do vậy, người lao động có cơ hội bình đẳng trên thị trường lao động, được tự do lựa chọn việc làm, tự do dịch chuyển trên thị trường lao động. Việc công chức, viên chức dịch chuyển từ khu vực công sang khu vực tư là yếu tố khách quan trên cơ sở điều tiết của thị trường lao động theo quy luật tất yếu của kinh tế thị trường, góp phần thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với chuyển dịch cơ cấu kinh tế của nước ta. Đồng thời tạo động lực để thúc đẩy nhanh hơn sự cạnh tranh lành mạnh, công bằng giữa thị trường lao động ở khu vực công và khu vực tư.

Bên cạnh đó, trong quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và phát triển các thành phần kinh tế, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy xã hội hóa dịch vụ công, trong đó có dịch vụ y tế, giáo dục ngoài công lập phát triển khá mạnh ở khu đô thị, tạo cơ hội cho người lao động ra vào trong khu vực công và khu vực tư thường xuyên theo quy luật cung cầu lao động cũng như yêu cầu xu thế của tự chủ, xã hội hóa khu vực sự nghiệp công.

Về giải pháp chủ yếu cho vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà xác định cần tập trung cải cách đồng bộ, quyết liệt và hiệu quả việc thực hiện cải cách chính sách tiền lương trong thời gian tới.

15h20: Bộ trưởng Y tế giải trình trước Quốc hội về tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế

Về nhóm vấn đề về bảo hiểm y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, đại biểu nêu việc triển khai thực hiện chính sách về bảo hiểm y tế đối với người dân vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo Quyết định số 861 của Thủ tướng Chính phủ. Theo Bộ trưởng, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ Y tế phối hợp với các bộ, ngành rà soát những bất cập trong quá trình tổ chức thực hiện. Đến thời điểm này, những vướng mắc liên quan tới việc thực hiện chế độ bảo hiểm y tế đối với người dân trong Quyết định 861 đã được tổng hợp, điều chỉnh.

Đối với tình trạng nợ đọng bảo hiểm y tế, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết có những vướng mắc liên quan đến việc triển khai thực hiện Luật Bảo hiểm y tế và Nghị định 146 còn quy định chưa thống nhất. Chính vì vậy, trong quá trình triển khai thực hiện liên quan đến việc thanh toán chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng của người tham gia bảo hiểm y tế theo phương thức giá dịch vụ y tế đang có thắc mắc. Vướng mắc liên quan đến việc áp dụng tổng mức thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ cũng đã giao cho Bộ Y tế phối hợp với các bộ, ngành và Bảo hiểm xã hội Việt Nam sửa đổi Nghị định 146, hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định. Trước mắt, Bộ Y tế đã trình Chính phủ nghị quyết về việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị y tế, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế để giải quyết khó khăn trong thanh toán trong năm 2021 và hiện nay thì nghị định này.

Về bảo hiểm y tế đối với học sinh, sinh viên quy định tại Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế, theo kế hoạch, luật này sẽ được sửa đổi vào năm 2023, Bộ Y tế tổng hợp nội dung này trong quá trình sửa đổi luật.

Giải trình trước Quốc hội về tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, Bộ trưởng cho biết, vấn đề thiếu thuốc liên quan đến việc đăng ký lưu hành kịp thời các sản phẩm thuốc và trang thiết bị y tế và việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế của các cơ sở y tế. Đối với việc đăng ký lưu hành thuốc, thiết bị y tế, Chính phủ cũng đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 12 để giải quyết các vấn đề liên quan đến đăng ký lưu hành. Đến thời điểm này, Bộ Y tế cũng đã công bố danh mục trên 10.000 thuốc hết hạn hiệu lực; tiếp tục được cấp giấy lưu hành đến ngày 31.12.2022 nên đã cơ bản đảm bảo được nguồn cung ứng thuốc trên thị trường của năm 2022. Từ đó đáp ứng kịp thời thuốc phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh của nhân dân và phòng, chống dịch.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế đang phối hợp với các bộ, ngành sửa đổi Luật Dược và các nghị định, thông tư có liên quan trong quá trình triển khai thực hiện các chính sách, pháp luật về bảo hiểm y tế và các nội dung liên quan đến việc cấp đăng ký lưu hành, đấu thầu tập trung quốc gia. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên được phân công làm công tác đấu thầu và công bố rộng rãi kết quả đấu thầu, thành lập tổ công tác để hỗ trợ cho công tác đấu thầu…

Bộ trưởng Bộ Y tế nêu một số giải pháp đảm bảo nguồn nhân lực y tế. Theo đó, đối với cả các chính sách liên quan hỗ trợ cho nhân viên y tế, Bộ Y tế đã trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 56 về hỗ trợ thì mức phụ cấp đối với nhân viên y tế cơ sở, sở y tế dự phòng. Hiện nghị định này đang được trình Chính phủ. Các chính sách để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giúp tăng nguồn nhân lực y tế, Bộ Y tế sẽ báo cáo bổ sung trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp này.

15h05: Đến năm 2026, cả nước cần bổ sung 107.000 giáo viên

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, các ý kiến trao đổi của đại biểu đề cập nhiều đến vấn đề thiếu giáo viên và giáo viên bỏ việc. Trong những ngày qua, Bộ đã nhận được trên 200 ý kiến của cử tri gửi và bày tỏ lo lắng trước việc ngành thiếu giáo viên, giáo viên bỏ và nghỉ việc.

Về vấn đề thiếu giáo viên, ông Nguyễn Kim Sơn nêu rõ, ngành Giáo dục phối hợp với ngành Nội vụ đã tính toán và xác định số lượng giáo viên thiếu mà từ nay đến năm 2026 cần bù đắp là 107.000. Con số này còn biến động trước tình hình giáo viên nghỉ việc “chứ không đứng yên”. Số này tính toán cần bù đắp để vừa đảm bảo duy trì hoạt động dạy và học được bình thường và thực hiện mục tiêu đổi mới, nâng cao chất lượng. Một trong 3 yếu tố để nâng cao chất lượng là nhân tố giáo viên, cơ sở vật chất, chương trình - phương pháp.

Về nguyên nhân thiếu giáo viên, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, việc này từ nhiều năm về trước đã không đủ. Bên cạnh đó, khi giáo viên nghỉ việc, giảm biên chế, nhiều năm không tuyển, tuyển nhỏ hơn số nghỉ hưu…

Một nguyên nhân khác được  Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nêu ra là tăng dân số tự nhiên. Chứng minh cho điều này, ông Sơn thông tin: Lấy mốc thời gian từ tháng 9.2015, tổng số học sinh có 19 triệu, đến tháng 9.2022 khi bắt đầu năm học là trên 23 triệu học sinh. Cũng theo mốc thời gian đó, tháng 9.2015 có 1,156 triệu giáo viên, đến tháng 9.2022 có 1,227 triệu giáo viên.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh muốn nâng cao chất lượng thì không thể duy trì số lượng học sinh quá lớn trên lớp. Với hơn 60 học sinh/lớp học sẽ rất khó để nâng cao chất lượng dạy và học.

Về giải pháp, ông Nguyễn Kim Sơn cho biết vừa qua, Bộ Chính trị, Trung ương Đảng đã duyệt và giao cho ngành giáo dục 65.000 chỉ tiêu và sẽ tuyển dần đến năm 2026. Riêng năm 2022 được duyệt hơn 27.000 chỉ tiêu. Sở Nội vụ các tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo bắt đầu tuyển dụng giáo viên.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn lưu ý các tỉnh thành tuy thiếu chỉ tiêu nhưng vẫn tồn đọng trên 10.000 chỉ tiêu từ những năm cũ. Do vậy đề nghị các địa phương cần vừa tuyển số mới, vừa tiếp tục tuyển số cũ để đáp ứng nhu cầu. Đặc biệt, cần dồn chỉ tiêu cho các năm 2023, 2024 vì đây là lúc có nhu cầu giáo viên cho các môn học mới rất lớn. Nếu để sau 2024, khi triển khai các chương trình giáo dục phổ thông đã xong thì việc tuyển dụng không còn ý nghĩa. Bên cạnh đó, việc tăng lương cho giáo viên sẽ là giải pháp quan trọng giải quyết đời sống cho giáo viên yên tâm công tác. Đồng thời đề nghị Quốc hội xem xét điều chỉnh phụ cấp ưu đãi cho giáo viên bậc mầm non.

14h45: Đẩy nhanh tiến trình cải cách tiền lương

Đại biểu Dương Minh Ánh (Đoàn Hà Nội) cho biết, cử tri đánh giá cao kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội trong năm 2022, đặc biệt trong việc chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch bệnh, đẩy mạnh việc tiêm vaccine, mở cửa trở lại nền kinh tế.

Về tăng lương và lộ trình cải cách tiền lương, đại biểu đề nghị Quốc hội cho phép tăng lương cho cán bộ, công chức, viên chức từ ngày 1.1.2023, đẩy nhanh tiến trình cải cách tiền lương, đồng thời cũng cần tính toán việc tăng lương hưu cho các lao động đã về hưu, đảm bảo ổn định cuộc sống người dân.

Về vấn đề tự chủ của các cơ sở y tế giáo dục, đại biểu Dương Minh Ánh cho biết, đây là vấn đề được người dân, cử tri rất quan tâm. Theo đó, cử tri băn khoăn khi thực hiện tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó có các bệnh viện và trường đại học, cao đẳng, nếu tính đúng, tính đủ thì mức phí và giá khám chữa bệnh và đào tạo ngày càng cao, trong khi mức lương và thu nhập của người dân không tương xứng. Điều này gây áp lực lên người dân, nhất là những người có thu nhập thấp, không đủ tiền để khám bệnh ở các bệnh viện công lập và cho con em học ở các trường đại học, cao đẳng.

Vấn đề này cần được Chính phủ, Quốc hội đánh giá một cách toàn diện các chính sách để khi triển khai tự chủ vừa đảm bảo các nhiệm vụ chi của các đơn vị sự nghiệp công lập, đồng thời phải tính đến các cơ chế chính sách, đảm bảo an sinh xã hội như nâng cao tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế, giảm tỉ lệ lãi suất cho vay tiền học phí với học sinh, sinh viên.

14h35: Bộ trưởng Bộ Nội vụ sẽ giải trình về lộ trình tăng lương cơ sở, quản lý viên chức

Phát biểu điều hành, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị các bộ trưởng, trưởng ngành chuẩn bị giải trình một số vấn đề đại biểu nêu. Theo đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ giải trình về lộ trình tăng lương cơ sở, quản lý viên chức. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chuẩn bị các nội dung liên quan đến tình hình thiếu giáo viên, giáo viên nghỉ việc, tăng học phí. Bộ trưởng Bộ Y tế chuẩn bị giải trình về vấn đề khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, tình trạng thiếu nhân lực trong ngành y tế công và y tế cơ sở. Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội chuẩn bị giải trình các nội dung liên quan đến tình hình cung ứng lao động, chương trình giảm nghèo…

14h30: Giáo viên được đào tạo đơn môn, nhưng phải dạy tích hợp sẽ không đủ tự tin đứng trước học sinh

Tranh luận với đại biểu Nguyễn Trường Giang về thực trạng và nguyên nhân khiến nhiều giáo viên nghỉ việc, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn Đồng Tháp) đề cập đến thông tin do Cục Nhà giáo cung cấp, trong giai đoạn 2021-2022, trong tổng số 16.265 giáo viên nghỉ việc, có hơn 10.000 giáo viên trường công. Theo bà, số này hoàn toàn chuyển ra khỏi ngành giáo dục, không phải chuyển từ môi trường giáo dục công lập sang tư thục, số lượng chuyển từ trường công sang trường tư rất ít.

“Theo quan điểm của tôi, đây là hiện tượng không bình thường; không chỉ là chuyện có một bộ phận cán bộ công chức nghỉ việc, mà số lượng nghỉ quá lớn trong bối cảnh chúng ta đang triển khai đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, cần rất nhiều giáo viên”, nữ đại biểu nói.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa, số lượng giáo viên nghỉ việc không diễn ra trên cả nước mà tập trung ở một số khu vực đông khu công nghiệp. Nguyên nhân khiến họ nghỉ việc không chỉ là vấn đề về lương, áp lực công việc, chế độ đãi ngộ mà trong đó có cả vấn đề liên quan đến một bộ phận giáo viên không đủ điều kiện để đáp ứng được chương trình giáo dục phổ thông mới.

“Một bộ phận giáo viên chia sẻ rằng, họ được đào tạo đơn môn, nhưng phải dạy tích hợp thì không đủ tự tin đứng trước học sinh. Tôi nghĩ rằng, sắp tới, ngành giáo dục sẽ phải đối mặt với tình trạng này. Do vậy, tôi đề nghị, cần phải có phân tích thật kỹ và cần quan tâm thêm việc chuẩn bị triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, Chính phủ cần có ý kiến với Quốc hội giải quyết ngay thực trạng này”, bà nói.

14h20: Điểm nghẽn hạ tầng giao thông, thiết yếu phục vụ dân sinh kìm hãm sự phát triển kinh tế

Về tình hình phát triển kinh tế, xã hội trong thời gian vừa qua, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn Bình Dương) nêu rõ, từ những kết quả khả quan đạt được trong năm 2022, có thể thấy rõ bài học kinh nghiệm về chuẩn bị từ sớm, từ xa cần được tiếp tục áp dụng để đạt được những mục tiêu Đảng đã đề ra.

Đại hội Đảng khóa XIII đã đề ra mục tiêu đến năm 2030, nước ta sẽ đạt mốc thu nhập trung bình cao, đến năm 2045 sẽ là nước thu nhập cao. Để đạt được các chỉ tiêu cao liên tục trong nhiều năm, cần chú trọng phát triển bền vững, bảo vệ môi trường để không tốn chi phí khắc phục ô nhiễm môi trường và tiết kiệm tài nguyên...

Đại biểu cho biết, điểm nghẽn hạ tầng, trong đó có hạ tầng giao thông, hạ tầng năng lượng, hạ tầng thủy lợi, hạ tầng thiết yếu phục vụ dân sinh sẽ kìm hãm sự phát triển kinh tế. Vì vậy, đại biểu đề nghị báo cáo của Chính phủ cần làm rõ vấn đề này, đặc biệt là về hạ tầng cấp thoát nước. Đồng thời, cần có cơ chế tốt hơn để thu hút đầu tư tư nhân vào lĩnh vực xử lý nước thải, cần giao thêm trách nhiệm xử lý nước thải cho các địa phương cho đến khi có Luật về xử lý, thoát nước được ban hành.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung thêm nội dung hoàn thiện hạ tầng thiết yếu phục vụ nhu cầu dân sinh, bên cạnh việc hoàn thiện hạ tầng về giao thông tại phần phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2023.

14h10: Giảm 10% biên chế viên chức hàng năm gây khó khăn cho ngành giáo dục

Liên quan đến lĩnh vực giáo dục đào tạo, đại biểu Trần Thị Thanh Hương (Đoàn An Giang) đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành sớm quan tâm xem xét việc tinh giản biên chế trong ngành giáo dục cho phù hợp hơn. Cùng với các ngành, các cấp, ngành giáo dục cũng thực hiện lộ trình giảm 10% biên chế mỗi năm. Tuy nhiên, đối với ngành giáo dục, đặc biệt đối với giáo dục phổ thông thì hầu hết các trường đều có đặc thù nhất định, xác định rõ định mức giáo viên đối với từng cấp học. Chính vì vậy, việc thực hiện giảm 10% biên chế viên chức hàng năm đối với hệ thống giáo dục phổ thông gây ra tình trạng bất hợp lý và khó khăn cho ngành giáo dục.

Đại biểu kiến nghị Chính phủ xem xét, chỉ đạo việc đảm bảo lực lượng lao động trong ngành giáo dục theo định mức quy định với tinh thần có học sinh, có lớp học thì phải có đủ giáo viên.

Ngoài ra, đại biểu Trần Thị Thanh Hương cũng đề xuất điều chỉnh quy định đóng bảo hiểm y tế theo hướng có lợi nhất cho học sinh và hộ gia đình. Bà Hương cho biết việc cho phép các trường trung cấp đủ điều kiện tiếp tục tổ chức dạy học văn hóa, hệ giáo dục thường xuyên cấp THPT hiện nay có những khó khăn, bất cập này vẫn chưa được giải quyết tháo gỡ. Từ đó kiến nghị Chính phủ sớm có chỉ đạo thống nhất về vấn đề này theo hướng tiếp tục cho phép tổ chức dạy văn hóa trong các trường trung cấp, cao đẳng theo đúng quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho mọi người có thêm cơ hội để học tập suốt đời, đáp ứng nhu cầu thực tiễn hiện nay tại các địa phương.

14h00: “Không hình sự hoá các quan hệ kinh tế”

Phát biểu thảo luận kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, dự kiến năm 2023, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) đồng tình với mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong năm 2023 là 6,5% trên nền 8% trong năm 2022. Ông cho rằng “dù vẫn là mục tiêu cao nhưng tạo động lực để cả hệ thống chính trị nỗ lực, phấn đấu”.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, kinh tế Việt Nam là nền kinh tế sản xuất, thị trường nội địa sắp cán mốc 100 triệu dân vào năm 2023, đây là bệ đỡ rất quan trọng cho doanh nghiệp ngay cả khi thế giới có những biến động mạnh, phức tạp. Do vậy, ngay từ bây giờ, cần tăng cường nguồn lực để doanh nghiệp tập trung phát triển thị trường nội địa. Đồng thời tận dụng các thế mạnh từ các hiệp định thương mại để mở rộng, đa dạng hoá thị trường xuất khẩu.

Theo ông, sau 2 năm đại dịch COVID-19, nợ của các doanh nghiệp đang là thách thức rất lớn, nhưng rất may, nợ công của Việt Nam ở mức thấp, khoảng 43-44%, với trần nợ công 60%. Sang năm 2023, thời hạn hỗ trợ từ các chính sách tài khoá kết thúc, doanh nghiệp vừa phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính hiện tại, vừa phải trả nợ các khoản nợ được giãn trong thời gian qua, cộng vào đó là các khoản nợ đến hạn phải trả. Trong bối cảnh kinh tế thế giới nếu rơi vào khủng hoảng thì doanh nghiệp sẽ đứng trên bờ vực phá sản. Do vậy, ngay từ bây giờ, chúng ta phải chuẩn bị các phương án để hỗ trợ doanh nghiệp, chuẩn bị các kịch bản ứng phó, trong đó có kịch bản xấu nhất là khủng hoảng kinh tế.

Đại biểu cũng cho rằng, cần tập trung đầu tư dứt điểm các công trình hạ tầng đang dở dang để hạn chế nợ công, hạn chế khởi công mới, dành một phần đầu tư công để đặt hàng, hỗ trợ hình thành các tập đoàn kinh tế mạnh, phát triển một số ngành trụ cột cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ. Trong đó có 3 lĩnh vực cần ưu tiên đặt hàng là đường sắt, vận tải biển, công nghệ thông tin, thực hiện chuyển đổi số quốc gia.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng cho rằng, cần nhất quán quan điểm không hình sự hoá các quan hệ kinh tế, để giúp các doanh nghiệp, nhà đầu tư yên tâm sản xuất kinh doanh.