Phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, các dự án được lập cơ bản phù hợp với chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đã được Đại hội lần thứ XIII của Đảng thông qua; Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng phê duyệt và phù hợp với quy hoạch có liên quan.
Về hình thức đầu tư đối các dự án Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột và Châu Đốc - Cần Thơ – Sóc Trăng, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, các tuyến này có lưu lượng xe chưa cao dẫn tới thời gian hoàn vốn dài, do vậy việc đầu tư theo phương thức đối tác công tư là khó khả thi. Vì vậy, việc Chính phủ đề xuất áp dụng hình thức đầu tư công là phù hợp.
Về dự án Biên Hòa – Vũng Tàu, một số ý kiến cho rằng dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
Trong bối cảnh nguồn lực nhà nước còn rất hạn chế nhưng đang phải triển khai thực hiện nhiều dự án hạ tầng giao thông quan trọng thì việc thu hút được các nguồn lực ngoài nhà nước tham gia đầu tư là rất cần thiết. Do đó, đề nghị cân nhắc tiếp tục đầu tư dự án này theo phương thức đối tác công tư.
Về sơ bộ phương án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, ông Vũ Hồng Thanh cho rằng, qua thực tế triển khai các dự án thời gian qua cho thấy tiến độ thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phụ thuộc vào sự chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền địa phương.
Vì vậy, đề nghị Chính phủ có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ để nâng cao công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện và có chế tài gắn trách nhiệm đối với các cấp chính quyền địa phương để bảo đảm được tiến độ hoàn thành các dự án.
Đồng thời đề nghị Chính phủ cần quan tâm và ban hành chính sách hợp lý và đền bù thỏa đáng đối với người dân bị ảnh hưởng của Dự án, đặc biệt đối với khu vực giáp ranh giữa hai địa phương.
Đánh giá đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, thu hồi vốn
Về sơ bộ tổng mức đầu tư, ông Vũ Hồng Thanh cho hay, một số ý kiến đề nghị cần tiếp tục rà soát kỹ suất đầu tư và so sánh với các dự án cao tốc tương tự để làm rõ sơ bộ tổng mức đầu tư của các dự án này.
Ngoài ra, trong thời gian vừa qua, giá các loại vật tư, nhiên liệu tăng cao, do đó cần lưu ý, xem xét, tính toán dự phòng trong tổng mức đầu tư.
Theo tính toán, các dự án sử dụng các nguồn vốn sau: Nguồn vốn thuộc Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 đã được phân bổ của Bộ GTVT (khoảng 33.494 tỉ đồng). Nguồn vốn từ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội (khoảng 9.620 tỉ đồng). Nguồn ngân sách địa phương tham gia đầu tư (khoảng 8.358,5 tỉ đồng). Nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021(khoảng 13.796 tỉ đồng)...
Về nội dung này, ông Vũ Hồng Thanh đã nêu lên những đề nghị cụ thể đối với Chính phủ để đảm bảo tính khả thi của nguồn vốn bố trí cho các Dự án
Về tiến độ hoàn thành, ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc cùng một thời gian. Trong đó, tập trung chủ yếu vào giai đoạn 2022 - 2025 sẽ cần một nguồn lực rất lớn. Do vậy, việc triển khai các dự án này sẽ khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025.
Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị đánh giá đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, tiến độ, chất lượng cho các dự án.
