Mãi mãi tuổi thanh xuân
Về Ngã ba Đồng Lộc vào ngày 24.7, chúng tôi lặng người trước cõi thiêng xưa là chiến trường ác liệt, nay trở thành nơi tưởng niệm, địa chỉ đỏ của tình cảm tri ân các Anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong và ngành giao thông vận tải của Hà Tĩnh và cả nước. Hôm nay đúng Kỷ niệm 53 năm ngày 10 nữ liệt sĩ thanh niên xung phong huyền thoại hy sinh.
Nằm trên ngọn đồi thấp, khu mộ 10 cô trang trọng, thiêng liêng mà gần gũi, quen thuộc. Trên mỗi ngôi mộ có hoa trắng, gương lược và khói hương phảng phất bay, chân dung 10 nữ anh hùng cuộc đời dừng lại mãi mãi ở tuổi thanh xuân, gửi lại tình yêu và khát vọng hòa bình cho muôn đời sau.
Vào ngày này, cách đây 53 năm (1968), một trận bom dữ dội đã cướp đi sinh mạng của 10 nữ thanh niên xung phong Hà Tĩnh, tất cả đang ở độ tuổi thanh xuân phơi phới, trong tư thế sẵn sàng chiến đấu, lấp hố bom để thông đường cho các chuyến xe chi viện cho tiền tuyến.
Năm nay, Ban quản lý Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc phối hợp với Tỉnh đoàn Hà Tĩnh tổ chức lễ giỗ lần thứ 53 của 10 nữ anh hùng liệt sĩ.
Một số lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã gửi vòng hoa, lễ vật dâng cúng. Do dịch bệnh nên thành phần tham dự buổi lễ không đông đủ như các năm trước. Thân nhân các liệt sĩ cùng một số đồng đội, tổ chức, cá nhân đến dâng hoa, thắp hương tưởng nhớ, tri ân các anh hùng liệt sĩ.
Sau khi dâng nén hương thơm trước anh linh các liệt sĩ, ông Trần Đình Ước - Trưởng ban Quản lý Khu di tích quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc nhớ lại: “Là giao điểm chiến lược của các tuyến đường chi viện cho miền Nam, Ngã ba Đồng Lộc trở thành trọng điểm đánh phá của không quân, hải quân Mỹ. Trên chiến trường vô cùng ác liệt, Tiểu đội 4, Đại đội 552 thanh niên xung phong gồm 10 cô gái trẻ, tuổi từ 17 đến 24 có nhiệm vụ canh giữ giao điểm, phá bom và sửa đường thông xe khi bị bom phá. Vào 16h30’ ngày 24.7, trận bom thứ 15 trong ngày giội xuống Đồng Lộc. Một trong số những quả bom tấn đã rơi trúng miệng hầm, nơi các cô đang trú ẩn, toàn tiểu đội bị vùi lấp”.
Sự hy sinh của các cô đã trở thành huyền thoại, 10 nữ liệt sĩ đã trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, sự anh dũng hy sinh của lực lượng thanh niên xung phong trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc.
Hơn 50 năm đã trôi qua kể từ ngày 10 nữ thanh niên xung phong ngã xuống, đất nước đã hòa bình, Hà Tĩnh đang từng bước thay da đổi thịt, cuộc sống của người dân đã ngày càng khấm khá. Ngã ba Đồng Lộc đã trở thành di tích quốc gia đặc biệt, địa chỉ đỏ trong hành trình tri ân, giáo dục tình cảm yêu nước cho thế hệ trẻ và nhân dân. Nơi đây cũng trở thành biểu tượng cho khát vọng hòa bình, thịnh vượng muôn đời của dân tộc.
Ngân vang tháp chuông Đồng Lộc
Ngày nay, Khu di tích Đồng Lộc được đầu tư xây dựng ngày một khang trang, nhiều công trình kiến trúc đặc biệt được xây dựng như: Khu mộ 10 nữ TNXP, Nhà bia tưởng niệm TNXP toàn quốc, Sa bàn chiến đấu, Nhà bảo tàng, Tháp chuông Đồng Lộc, cụm tượng 10 nữ TNXP và nhiều công trình văn hóa tâm linh khác.
Tất cả góp phần làm nên diện mạo trang trọng, thiêng liêng cho Khu di tích đặc biệt quốc gia, trở thành nơi hành hương của những tấm lòng tri ân các anh hùng liệt sĩ của nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế. Khu di tích Đồng Lộc bề thế, linh thiêng như ngày hôm nay, ngoài nguồn chi ngân sách, là kết quả sự chung tay đóng góp của nhiều đơn vị, tổ chức, đoàn thể, doanh nghiệp, cá nhân trong cả nước. Muôn lòng tri ân, hảo tâm đã hội tụ về đây, để có một Ngã ba Đồng Lộc mãi tỏa sáng ngọn lửa thiêng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và đạo lý uống nước nhớ nguồn.
Trong quần thể công trình của Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, tháp chuông Đồng Lộc là kiến trúc để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng mỗi người có dịp ghé thăm. Đối với chúng tôi, công trình còn có ý nghĩa đặc biệt hơn, bởi vì có dấu ấn đóng góp của tổ chức công đoàn, Báo Lao Động.
Dẫn chúng tôi xem tháp chuông, cùng ngắm đỉnh tháp hình bát giác vươn cao giữa mây trời, ông Trần Đình Ước - Trưởng ban Quản lý Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc - cho biết: “Sáng kiến của tỉnh Hà Tĩnh, Báo Lao Động (Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động), Báo Đầu tư, Học viện hành chính Quốc gia... phối hợp tổ chức quyên góp từ mọi miền đất nước đã làm nên công trình tháp chuông Đồng Lộc”.
Công trình có quá trình thai nghén khá lâu dài, được động thổ vào ngày 14.7.2007, khởi công xây dựng vào ngày 26.3.2009 và khánh thành vào ngày 2.1.2011.
Công trình có tổng vốn đầu tư khoảng 27 tỉ đồng do đồng bào cả nước tình nguyện đóng góp, trong đó các hạng mục chính là tháp chuông cao 37m bao gồm 7 tầng và 1 tầng áp mái với quả chuông đồng lớn nặng gần 6 tấn, cao 3,7m, đường kính 1,95m, do nghệ nhân Nguyễn Văn Ứng (Cơ sở đúc đồng Hoa Mai - Ngũ Xã, Hà Nội) thực hiện trong vòng 11 tháng.
Hình ảnh tháp chuông hùng vĩ với kiến trúc bát giác truyền thống vươn cao gây gợi lên ấn tượng trang trọng, linh thiêng, là điểm nhấn của khu di tích.
Nhà nghiên cứu văn hóa Vĩnh Khánh (Hà Tĩnh) bồi hồi: “Tôi còn nhớ vào tối 2.1.2011, tiếng chuông Đồng Lộc lần đầu ngân xa, vang vọng, trong trẻo mà trầm hùng, gây xúc động sâu sắc trong lòng mọi người, gợi lên những cảm xúc thiêng liêng.
Tiếng chuông nguyện cầu cho vong linh những anh hùng liệt sĩ siêu thoát, vừa nhắc nhở những người đang sống cùng thế hệ mai sau ghi nhớ công lao của những người đã ngã xuống vì sự trường tồn của dân tộc và gợi lên khát vọng mãnh liệt về hòa bình”.
Được dâng hoa, dâng hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ, được bước lên tháp chuông ngắm cảnh non sông hùng vĩ, được nghe tiếng chuông Đồng Lộc ngân vang đã trở thành niềm mong mỏi của mọi tấm lòng tri ân.
Đặc biệt, tháng 10 năm nay là dịp kỷ niệm 25 năm thành lập Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động. Trong hành trình một phần tư thế kỷ, bên cạnh các hoạt động hỗ trợ đồng bào các vùng thiên tai bão lũ, Nghĩa tình Hoàng Sa - Trường Sa, xây dựng trường học, nhà bán trú cho học sinh nghèo các địa phương, chương trình Tấm lưới nghĩa tình, chăm lo Tết cho công nhân và con em CNVCLĐ, Mái ấm công đoàn... Công trình tháp chuông Đồng Lộc có dấu ấn đặc biệt quan trọng, thể hiện tình cảm tri ân của đồng bào cả nước đối với các anh hùng liệt sĩ thông qua Quỹ Tấm lòng Vàng.
Vừa qua, trong cuộc làm việc với đại diện Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động, ông Lê Ngọc Châu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh - trân trọng ghi nhận, cảm ơn sự đóng góp quý báu, đầy trách nhiệm và nghĩa tình của Báo Lao Động, Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động đối với quá trình xây dựng tháp chuông Đồng Lộc.
“Mong rằng, trong thời gian tới, Quỹ Tấm lòng Vàng Lao Động sẽ tiếp tục đồng hành cùng địa phương trong các hoạt động thiện nguyện và đền ơn đáp nghĩa, chung tay xây dựng Hà Tĩnh ngày càng giàu đẹp, văn minh, xứng đáng với truyền thống của quê hương, với sự hy sinh của các anh hùng liệt sĩ” - ông Lê Ngọc Châu chia sẻ.
