16h58: Quốc hội kết thúc phiên làm việc buổi chiều.
16h50: Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu bế mạc phiên chất vấn và trả lời chất vấn.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, đã có 19 lượt đại biểu đăng ký chất vấn, còn 16 ý kiến chưa được tham gia phát biểu.
Đối với đại biểu chưa có thời gian chất vấn do hết thời gian, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội đề nghị gửi câu hỏi đến Thủ tướng Chính phủ để được trả lời bằng văn bản, công khai trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ và trang điện tử của Văn phòng Quốc hội.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, sau 2,5 ngày làm việc, Quốc hội đã hoàn thành tốt đẹp phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV. Quốc hội đã tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn đối với 4 nhóm vấn đề liên quan đến lĩnh vực phụ trách của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Tổng Thanh tra Chính phủ. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã phát biểu làm rõ những vấn đề thuộc trách nhiệm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ và trực tiếp trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội.
Cùng với các bộ trưởng, trưởng ngành chịu trách nhiệm trả lời chính, đã có các thành viên Chính phủ, trưởng ngành tham gia trả lời, giải trình, làm rõ thêm các nội dung liên quan đến các vấn đề chất vấn của các vị đại biểu Quốc hội.
Tham gia phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp đã có 345 lượt đại biểu Quốc hội đăng ký tham gia chất vấn, trong đó có 149 lượt đại biểu đã chất vấn, có 22 lượt đại biểu đã tiến hành tranh luận để làm rõ hơn những vấn đề mà đại biểu quan tâm.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội ghi nhận kết quả phiên chất vấn tại kỳ họp này cho thấy, các vị đại biểu Quốc hội đã nắm chắc tình hình thực tiễn, phản ánh được tâm tư, nguyện vọng của cử tri và nhân dân cả nước, nêu câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, bám sát vào chủ đề chất vấn, đi thẳng vào vấn đề và tranh luận thẳng thắn, mang tính xây dựng, trách nhiệm cao.
Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ tướng, bộ trưởng, trưởng ngành với tinh thần trách nhiệm cao đã trả lời đúng trọng tâm, trực tiếp vào vấn đề được chất vấn, không né tránh, giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu nêu đồng thời nghiêm túc thẳng thắn nhận trách nhiệm về những mặt còn tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực, đưa ra được các giải pháp cho trước mắt và lâu dài.
Đẩy nhanh tiến bộ khoa học, chuyển đổi số
16h46: Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, chuyển đổi số là xu thế, được đưa vào Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII. Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, kinh tế số sẽ len lỏi vào mọi ngành, mọi lĩnh vực, nên cần tăng cường quản lý nhà nước, xây dựng thể chế phù hợp, khả thi, đảm bảo phát triển đúng hướng, bền vững, nhanh, kiểm soát những điều chưa đúng hướng, chưa lành mạnh.
Nhấn mạnh con người là chủ thể, động lực cho sự phát triển, Thủ tướng cho rằng, cần có giải pháp tăng cường nguồn nhân lực; trong đó có quan tâm đến khu vực vùng sâu vùng xa, biên giới hải đảo, không ai bị bỏ lại phía sau trong phát triển chuyển đổi số. Nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng số, cần huy động nguồn lực lớn, cần dựa vào xã hội hóa, hợp tác công tư, vay vốn nước ngoài để đáp ứng tốc độ phát triển. Các cấp các ngành đều phải tích cực nhập cuộc.
Liên quan đến phân cấp, phân quyền, Thủ tướng nêu rõ, chủ trương của Đảng và Nhà nước đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ tốt nhất và nhanh nhất. Để làm tốt việc này cần đảm bảo phân bổ nguồn lực nâng cao năng lực thực thi. Cần rà soát hệ thống văn bản để thực hiện; nâng cao năng lực cán bộ, công chức; giám sát, kiểm tra thường xuyên tránh lạm quyền. Đây là những vấn đề cần tập trung đề làm tốt phân cấp, phân quyền.
Tháo gỡ cơ chế nguồn lực để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân
16h43: Đại biểu Lò Thị Luyến (Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên) cho biết, chính sách về nhà ở xã hội được cử tri cả nước hết sức quan tâm, rất nhiều người có nhu cầu nhưng nguồn cung thiếu. Với các quy định hiện nay, người lao động có thu nhập thấp rất khó đáp ứng để tiếp cận nhà ở xã hội.
Đại biểu đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết thời gian tới, Chính phủ có chính sách để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân hay không?
Về chính sách nhà ở xã hội, Thủ tướng nhấn mạnh, cần tháo gỡ cơ chế nguồn lực để phát huy hiệu quả hợp tác công - tư, rà soát hệ thống pháp luật để hạn chế các bất cập, nghiên cứu cơ chế cho việc thuê-mua, giải quyết các vấn đề trong công tác quy hoạch.
Thủ tướng lấy ví dụ một doanh nghiệp muốn mua nhà cho công nhân thuê lại thì vẫn đang vướng về luật. Do đó, cần rà soát lại về luật pháp để tháo gỡ vấn đề này. Tiếp đó, cần tháo gỡ vấn đề quy hoạch.
Xây dựng đội ngũ công chức, viên chức trong sạch, tận tuỵ, phục vụ nhân dân
16h40: Chất vấn Thủ tướng Chính phủ tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà (đoàn Quảng Ninh) nêu rõ thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã rất quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đổi mới hoạt động của hệ thống cơ quan hành chính, đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, kịp thời đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả nổi bật, đáng trân trọng, nhiều cử tri cho rằng vẫn còn tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”, “trên trải thảm, dưới trải đinh”; vẫn còn tư tưởng làm ít sai ít.
Đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết quan điểm về những vấn đề này cũng như giải pháp khắc phục trong thời gian tới.
Trả lời, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho hay, Việt Nam là quốc gia đang phát triển, đang trong quá trình chuyển đổi. Trong 35 năm đổi mới đã làm được nhiều việc, đạt nhiều thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói “đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, vị thế và uy tín như ngày nay”.
Từ khi bắt đầu công cuộc đổi mới, Thủ tướng cho rằng, quy mô nền kinh tế đạt được nhiều thành tựu. Trong năm nay, nếu tốc độ tăng trưởng kinh tế 7%, chúng ta có 9,7 triệu tỉ đồng; nếu đạt 7,5%, con số là 9,8 triệu tỉ đồng; đạt 8% là 9,9 triệu tỉ đồng. Tổng GDP của chúng ta gấp 100 lần so với thời kỳ đầu đổi mới.
“Thành tích này có sự đóng góp của cán bộ công chức, viên chức của chúng ta. Trong quá trình vận hành, trưởng thành, lớn lên cùng đất nước, lớn lên cùng sự phát triển chung, chúng ta phải kiên trì nhưng không trì trệ. Chúng ta phải thực hiện nhiều biện pháp như cải cách thể chế, đơn giản thủ tục hành chính, thu hút người tài” - Thủ tướng nói.
Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng, cần phải làm để tạo sự ấm no và hạnh phúc cho đội ngũ cán bộ công chức, viên chức, phát huy tối đa trí tuệ, bản lĩnh, tinh thần yêu nước của mỗi người, trong đó có cán bộ công chức để hoàn thành nhiệm vụ của mình.
“Tổng kết lại một số Nghị quyết của Đảng với tinh thần chung, những gì chưa được thẳng thắn nêu ra, những gì được cần làm tốt hơn để xây dựng đội ngũ công chức, viên chức trong sạch, tận tuỵ, phục vụ nhân dân. Bên cạnh xây thì cần chống, động viên tinh thần, khen thưởng kịp thời, xử lý vi phạm nghiêm minh” - Thủ tướng nói.
Ba động lực tăng trưởng cho phát triển kinh tế
16h15: Đại biểu Hoàng Văn Liên (Đoàn ĐBQH tỉnh Long An) cho biết, theo báo cáo về kinh tế xã hội của Chính phủ gửi Quốc hội tại kỳ họp này, tăng trưởng kinh tế trong 9 tháng đầu năm 2022 là 8,3%, ước tính cả năm đạt khoảng 8%. Để đạt được kết quả này, nhất là trong bối cảnh sau đại dịch COVID-19 là nỗ lực chung rất lớn của Chính phủ và cả hệ thống chính trị, toàn dân và cộng đồng doanh nghiệp.
Đại biểu đề nghị Thủ tướng cho biết bài học gì giúp cho phục hồi kinh tế nhanh chóng sau đại dịch COVID-19? Và làm thế nào để tiếp tục duy trì phát triển kinh tế cho năm 2023 và các năm tiếp theo?
Thông tin về bài học phục hồi kinh tế sau COVID-19, Thủ tướng Chính phủ làm rõ, có 3 nền tảng liên quan đến vĩ mô là tăng trưởng, chống lạm phát, kiên trì mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô. Trong bối cảnh nguồn vốn có hạn nên cần tập trung vào 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu.
Kiểm soát lạm phát cần tính đến các lĩnh vực ăn mặc, giáo dục, y tế
16h10: Đại biểu Đặng Bích Ngọc (Đoàn Hòa Bình) cho biết, dự thảo Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2023 có đưa ra mục tiêu tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng CPI bình quân khoảng 4,5%.
Thực tiễn thời gian qua, lạm phát toàn cầu tăng mạnh, tính đến quý II/2022 là 7,8%, trong khi đó, Mỹ 8,2%, các nước sử dụng đồng tiền chung Euro lên tới 10% trong tháng 9. Trong khi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế có độ mở vào diện cao nhất thế giới. Rất nhiều nguyên vật liệu đầu vào để phát triển kinh tế - xã hội phụ thuộc vào nhập khẩu như xăng dầu, lương thực, thực phẩm tăng cao.
Bên cạnh đó, tác động của xung đột Nga và Ukraine, Trung Quốc đang thực hiện chính sách zero COVID đã làm đứt gãy chuỗi cung ứng. Vì vậy, mục tiêu đặt ra CPI khoảng 4,5% có khả thi? Đại biểu đề nghị Thủ tướng chỉ rõ giải pháp thực hiện mục tiêu đó.
Về chỉ số CPI, vừa qua, Việt Nam kiên trì mục tiêu kiểm soát lạm phát, Thủ tướng cho biết, có hai nội hàm cần quan tâm trong kìm hãm lạm phát: "Cầu kéo" giảm đi, "cung đẩy" phù hợp. Theo đó, cần tìm điểm cân bằng quan trọng giữa kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng.
Thủ tướng cho hay, với kinh nghiệm nhiều năm kiểm soát lạm phát, nước ta phân tích được những rổ hàng tác động đến tình hình lạm phát trong nước, trong đó rổ lớn nhất là vấn đề ăn uống, sau đó đến xây dựng, trang thiết bị đồ gia dụng, ăn mặc, giáo dục, y tế. Các rổ hàng này chiếm tỷ trọng lớn, nên trong kiểm soát lạm phát cần tính đến các lĩnh vực này.
Thủ tướng nêu rõ, kinh nghiệm của Việt Nam là chúng ta tự chủ lương thực thực phẩm, với nông nghiệp là trụ đỡ, tích cực rà soát việc lên giá của vật liệu.
Đã bố trí được 470.000 tỉ đồng để phát triển hạ tầng giao thông
16h00: Đại biểu Quàng Thị Nguyệt (Đoàn Điện Biên) đề cập đến vấn đề ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng khiến nhiều đô thị ven biển của nước ta thường xuyên bị ngập mặn, gặp nạn khi mưa lớn, triều cường. Nữ đại biểu đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết trong quy hoạch phát triển đô thị nước ta, xây dựng hạ tầng cấp thoát nước, giao thông… đã cập nhật như thế nào, các kịch bản biến đổi khí hậu, mực nước biển dâng và hướng giải quyết ra sao cho một quốc gia đất hẹp, người đông như nước ta.
Đại biểu nhấn mạnh, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định phát triển kết cấu hạ tầng giao thông là một trong ba khâu đột phá chiến lược quan trọng, Thủ tướng Chính phủ đã có chiến lược, giải pháp nào để thực hiện thành công nhiệm vụ này?
Trả lời, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, nước ta là một trong những nước chịu biến đổi khí hậu rất lớn. Vì vậy, cần phải nhận thức, hành động tương xứng với những gì mà biến đổi khí hậu tác động, nhất là ở Đồng bằng sông Cửu Long - khu vực này không những bị sạt lở mà còn bị lún, nước biển dâng.
“Vừa qua, Chính phủ đã đề nghị các bộ ngành khảo sát lại việc biến đổi khí hậu tác động như thế nào đến đất nước ta, nhất là những vùng trọng điểm như Đồng bằng sông Cửu Long, miền Trung, sạt lở đất ở khu vực miền núi phía Bắc” - Thủ tướng nói, đồng thời đặt vấn đề cần xây dựng thể chế như việc chuyển đổi năng lượng cần xây dựng luật chuyển đổi này như thế nào.
Vấn đề đảm bảo các nguồn lực, theo Thủ tướng “cũng rất quan trọng”. Thời gian qua, chúng ta quan tâm, dành nguồn lực để ứng phó với biến đổi khí hậu. Không chỉ huy động nguồn lực của nhà nước, mà còn huy động nguồn lực theo phương thức đối tác công tư. Đồng thời, tăng cường chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, hợp tác quốc tế; tăng cường quản trị, trong đó quan trọng là quản trị quốc gia.
Về nội dung chiến lược phát triển hạ tầng nói chung, hạ tầng giao thông nói riêng, Thủ tướng cho hay, trong các phiên chất vấn, vấn đề hạ tầng đã được các bộ trưởng, trưởng ngành phân tích. Riêng về vấn đề phát triển hạ tầng giao thông, Thủ tướng nói “nhiệm kỳ này đã dành 470.000 tỉ đồng cho phát triển hạ tầng giao thông”. So với trước, dự kiến dành 165.000 tỉ đồng, nhưng cuối cùng chỉ huy động được 134.000 tỉ đồng, song trong nhiệm kỳ này đã bố trí được 470.000 tỉ đồng, cao gấp 3 lần.
Bên cạnh đó, cần phải tăng cường hợp tác công tư để phát triển hạ tầng giao thông. “Chính phủ đang tổng kết vấn đề thực hiện BOT, nghiên cứu thêm về BT để xin ý kiến các cấp có thẩm quyền để thực hiện. Có như vậy mới phát triển được hạ tầng giao thông và hạ tầng chiến lược nói chung” - Thủ tướng nói.
Sẽ tổng kết đợt chống dịch COVID-19 để có bài học kinh nghiệm, dự phòng giải pháp cho tương lai
15h50: Theo đại biểu Trịnh Xuân An (Đoàn Đồng Nai), đại dịch COVID-19 có thể xem là phép thử vô cùng ngặt nghèo đối với công tác lãnh đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và cũng là đối với cả hệ thống chính trị thời gian tới.
Trước những diễn biến khó lường của tình hình thế giới và khu vực cũng như diễn biến phức tạp của các loại dịch bệnh, nguy cơ xuất hiện các tình huống như đại dịch COVID-19 cũng như khó khăn, sức ép trong điều hành kinh tế vĩ mô luôn hiện hữu và đặc biệt là sức ép từ lạm phát và cũng như khả năng là dịch chồng dịch.
Đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị Thủ tướng cho biết kinh nghiệm rút ra và các bài học cụ thể gì để dự liệu, dự phòng cho các tình huống có thể xảy ra trong tương lai, bảo đảm xử lý hiệu quả và không bị động bất ngờ.
Trả lời, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, hơn 2 năm qua, nước ta phải chống dịch COVID-19, không dự báo được, mất rất nhiều công sức để kiểm soát được dịch bệnh. Thủ tướng nhấn mạnh, đến thời điểm hiện tại, nước ta vẫn chưa dành thời gian để tổng kết vấn đề chống dịch. Ban Chỉ đạo phòng chống dịch thống nhất sẽ có tổng kết lại đợt chống dịch vừa qua để có bài học kinh nghiệm, đưa ra những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể.
Trong quá trình chống dịch, nước ta đã có 3 trụ cột chính là xét nghiệm, cách ly và điều trị. Nước ta đưa ra được công thức chống dịch là 5K + vaccine + thuốc + công nghệ + ý thức người dân…
Theo Thủ tướng, khi chưa có vaccine, chưa hiểu biết về dịch bệnh nên phải dùng biện pháp hành chính để chống dịch. Sau đó, biện pháp này khó thành công nên nước ta đã xây dựng chiến lược vaccine.
Thủ tướng nêu rõ thành tố chống dịch quan trọng nhất vẫn là vaccine và ý thức người dân. Quan điểm chống dịch của nước ra rất rõ ràng là đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết.
Về những bài học rút ra, Thủ tướng cho hay, cần tổng kết để có thêm những kinh nghiệm. Tiếp đó là tinh thần đại đoàn kết dân tộc rất quan trọng, khi gặp khó khăn thì biến nguy thành cơ.
15h30: Quốc hội nghỉ giải lao 20 phút.
Đặt ngang tầm văn hóa với chính trị, kinh tế, xã hội
15h25: Đặt câu hỏi cho Thủ tướng Chính phủ về vấn đề văn hoá, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thu Dung (Đoàn Thái Bình) cho hay, vấn đề dạy văn hóa trung học phổ thông trong các trường, khối giáo dục nghề nghiệp đã được đại biểu nêu ra tại nhiều kỳ họp, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo và một số bộ liên quan tập trung giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có văn bản hướng dẫn, do vậy đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết ý kiến về vấn đề này.
Về kết quả thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp trong phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới, đại biểu tỉnh Thái Bình đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho biết kết quả thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước. Khó khăn, vướng mắc và biện pháp tháo gỡ như thế nào?
Về vấn đề văn hóa, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay, chúng ta đã cụ thể hóa chủ trương đường lối của Đảng, đặt ngang tầm văn hóa với chính trị, kinh tế, xã hội. Kết quả thực hiện trong thời gian vừa qua, nhận thức về vấn đề văn hóa đang được nâng lên, mang đến sự thay đổi trong hành động, đưa đến những kết quả tốt hơn trong thời gian tới. Cần có sự đầu tư về nguồn lực, thể chế, con người để phát huy tối đa bản sắc, nền văn hóa Việt Nam, xây dựng con người Việt Nam, phát huy tối đa năng lực, văn hóa con người Việt Nam cho quá trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Vấn đề con người, cán bộ quyết định đến sự vận hành của bộ máy
15h20: Đại biểu Nguyễn Thị Kim Anh (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Ninh) nêu rõ, Quốc hội khóa XV đã quyết định cơ cấu tổ chức của Chính phủ nhiệm kỳ mới. Tuy nhiên, đã hơn một năm, nhiều Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành vẫn chưa được Chính phủ ban hành. Các quyết định, quy định chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị thuộc bộ, ngành phải chờ nghị định. Việc chậm trễ này ít nhiều tác động tới tâm lý của cán bộ, công chức, người lao động.
Đại biểu đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ nguyên nhân của việc chậm trễ trên cũng như giải pháp căn cơ để chỉ đạo các bộ, ngành sớm ổn định, tổ chức triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được phân công.
Trả lời về cơ cấu tổ chức Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ đang tổ chức thực hiện và phấn đấu trong tháng 11, chậm nhất nửa đầu tháng 12 sẽ hoàn thành các nghị định. Trong đó, sẽ bám sát Nghị quyết 18, Nghị quyết 19 của Trung ương khóa XII về tinh giản bộ máy, tinh giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức.
Thủ tướng cho hay, so với thời gian yêu cầu là chậm nhưng hiệu quả, kết quả tích cực. Dự kiến giảm được 17 tổng cục, 8 cục, giảm hơn 100 vụ.
“Việc giảm các khâu trung gian là kết quả đáng mừng, lấy kết quả bù lại thời gian chậm” - Thủ tướng thông tin.
Về giải pháp, Thủ tướng nêu rõ việc vận hành bộ máy là yếu tố con người. Vấn đề con người, vấn đề cán bộ quyết định đến sự vận hành của bộ máy.
15h15: Theo Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn, có 46 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn Thủ tướng Chính phủ.
Đường lối đối ngoại của chúng ta là không chọn bên mà chọn công lý và lẽ phải
Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (Đoàn Hà Nội) về định hướng đối ngoại cơ bản Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, đất nước ta có hai việc lớn là đối nội và đối ngoại. Về định hướng đối ngoại, trong Cương lĩnh, Đại hội XIII và Hiến pháp đã xác định rõ: Chúng ta theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hoá, đa phương hoá, là bạn bè tốt, đối tác tin cậy của tất cả các nước trên thế giới vì mục tiêu hoà bình, hợp tác và phát triển và là thành viên có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế.
Hiện nay, chúng ta đang thể chế hoá, cụ thể hoá đường lối chung này. Trên thực tế, chúng ta thực hiện đường lối đối ngoại này với 3 trụ cột chính: Ngoại giao chính trị - ngoại giao kinh tế và ngoại giao văn hoá. Chúng ta đã thu được nhiều kết quả quan trọng. Chúng ta cũng ứng xử với những vấn đề quốc tế phức tạp vừa qua như vấn đề Ukraina. Thái độ của chúng ta thể hiện ở Liên Hợp Quốc cũng được bạn bè chia sẻ trong bối cảnh khó khăn và phải thể hiện chính kiến.
Thủ tướng khẳng định, đường lối đối ngoại của chúng ta là không chọn bên mà chọn công lý và lẽ phải. Vì vậy, các vấn đề liên quan đến quốc tế vì hoà bình, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới phù hợp với đường lối, quan điểm đối ngoại của Việt Nam, chúng ta thể hiện thái độ với tinh thần như vậy.
“Nhân đây cũng biểu dương Bộ Ngoại giao là khi chúng ta chống dịch trong thời gian vừa qua, tiếp cận vaccine rất khó nhưng Bộ Ngoại giao rất tích cực thực hiện chiến lược vaccine, trong đó có 3 cấu phần: Quỹ vaccine, ngoại giao vaccine và chiến dịch tiêm chủng vaccine miễn phí trên toàn quốc. Số vaccine của chúng ta, do sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, đã đảm bảo được việc bảo vệ, chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân, tiết kiệm được kinh phí” - Thủ tướng nói.
Kinh tế - xã hội 10 tháng xu hướng phục hồi tích cực
14h55: Phát biểu báo cáo giải trình và trả lời chất vấn, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có thông tin về cập nhật tình hình kinh tế - xã hội 10 tháng năm 2022. Thủ tướng cho biết, đến nay, tình hình thế giới đã có nhiều điểm mới; các yếu tố rủi ro gia tăng cả về mức độ, quy mô, tính chất, phạm vi, nhất là về kinh tế vĩ mô, tài chính, tiền tệ. Hoa Kỳ tăng lãi suất để chống lạm phát, đồng USD tăng giá dẫn đến nhiều đồng tiền chủ chốt khác mất giá; suy giảm tăng trưởng và nguy cơ suy thoái rõ nét hơn.
Tình hình kinh tế - xã hội (KTXH) nước ta 10 tháng tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 10 tháng tăng 2,89%. Thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt 103,7% dự toán, tăng 16,2% so với cùng kỳ. Vốn FDI thực hiện đạt 17,45 tỉ USD, tăng 15,2%. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 616 tỉ USD, tăng 14,1%, xuất siêu 9,4 tỉ USD. Xuất khẩu nông sản đạt 45 tỉ USD và xuất khẩu gạo trên 6 triệu tấn. Sản xuất công nghiệp tăng 9%; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 20,2%. Trên 178 nghìn doanh nghiệp được thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 58,3% so với cùng kỳ.
Thời gian tới, Chính phủ, chính quyền địa phương tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt, hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp đề ra; khắc phục những hạn chế, yếu kém; phấn đấu đạt mức cao nhất mục tiêu năm 2022 và tạo đà cho thực hiện kế hoạch năm 2023.
Không thể không quyết liệt xử lý nghiêm các sai phạm, tiêu cực
Trước bối cảnh khó khăn, thách thức của tình hình trong nước và quốc tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, công tác chỉ đạo điều hành kinh tế vĩ mô sẽ ngày càng gặp nhiều khó khăn. Thời gian gần đây, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã kịp thời điều chỉnh biên độ tỷ giá và nâng lãi suất điều hành ở mức độ hợp lý để góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, thời gian tới, chúng ta tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, nhưng cũng không hoang mang, dao động, ngược lại phải luôn bình tĩnh, tự tin, bản lĩnh, chủ động, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành. Nâng cao năng lực phân tích, dự báo; chủ động xây dựng các kịch bản, phương án thích ứng hiệu quả. Kiên định mục tiêu ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chắc chắn, thận trọng, chủ động, linh hoạt; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hiệu quả với chính sách tài khóa và các chính sách khác; không chuyển trạng thái đột ngột (điều hành giật cục).
Tập trung nghiên cứu, điều hành cân bằng, hợp lý giữa tỷ giá với lãi suất; giữa kiểm soát lạm phát với tăng trưởng kinh tế và sát thực tiễn. Bảo đảm thanh khoản, tăng trưởng tín dụng hợp lý, hiệu quả, an toàn hệ thống ngân hàng và an ninh tiền tệ. Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và các chủ thể liên quan theo đúng quy định pháp luật trong bất cứ hoàn cảnh nào; góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của nhân dân, doanh nghiệp, thúc đẩy phục hồi nhanh và phát triển bền vững.
“Chúng ta không thể không quyết liệt xử lý nghiêm các sai phạm, tiêu cực; làm như vậy không những để phát triển lành mạnh, bền vững các loại thị trường, minh bạch nền hành chính, nền kinh tế; mà còn để bảo vệ các nhà đầu tư, các định chế tài chính, ngân hàng, doanh nghiệp chân chính hoạt động an toàn, bền vững” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản công nghiệp, nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân
Về các thị trường chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, Thủ tướng cho hay, thời gian qua, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo từng bước hoàn thiện khung khổ pháp lý để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy các thị trường này phát triển. Đến nay, thị trường vốn đã cơ bản phát triển đầy đủ với các cấu phần thị trường cổ phiếu, trái phiếu và chứng khoán phái sinh. Quy mô các thị trường này và thị trường bất động sản tăng mạnh.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, các thị trường này tăng trưởng nóng, tiềm ẩn rủi ro. Nguyên nhân chủ yếu là do nhu cầu huy động vốn của doanh nghiệp tăng cao trong khi tiếp cận vốn tín dụng được kiểm soát chặt chẽ; đa số các nhà đầu tư là nhỏ lẻ, thiếu kinh nghiệm, kỹ năng hạn chế; một số ít doanh nghiệp vi phạm quy định trong phát hành trái phiếu. Thị trường bất động sản có cơ cấu chưa hợp lý, mặt bằng giá tăng cao và thanh khoản gặp khó khăn...
Thủ tướng cho biết, thời gian tới, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo rà soát, hoàn thiện thể chế, trước hết là đề xuất Quốc hội sửa đổi pháp luật về chứng khoán, doanh nghiệp và sửa một số nghị định, thông tư liên quan. Tăng cường công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình, tính tuân thủ của các doanh nghiệp, đối tác tham gia thị trường. Rà soát, có giải pháp chấn chỉnh, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đầu tư, cung cấp dịch vụ.
Kiểm soát tốt hơn hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất, huy động vốn của các doanh nghiệp bất động sản. Kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển thị trường bất động sản công nghiệp, nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân và người yếu thế với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Bảo đảm cung ứng đủ xăng dầu cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng trong mọi tình huống
Về công tác điều hành giá và bảo đảm nguồn cung xăng dầu, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, trước tình hình giá xăng dầu thế giới tăng mạnh, Chính phủ đã chủ động kịp thời giảm thuế nhập khẩu xăng dầu theo thẩm quyền và đề xuất Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét, điều chỉnh giảm thuế bảo vệ môi trường 2 lần đối với xăng dầu để giảm giá, hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp. Chủ động chỉ đạo quyết liệt sản xuất của 2 nhà máy lọc hóa dầu trong nước đang vận hành ở công suất tối đa (đáp ứng khoảng 70 - 80% nhu cầu).
Tuy nhiên, thời gian gần đây, do giá và nguồn cung xăng dầu tiếp tục biến động nhanh, chu kỳ ngắn, khó dự báo, chi phí đầu vào tăng. Trong khi đó, các cơ quan chức năng chậm điều chỉnh định mức chi phí, sử dụng Quỹ Bình ổn giá chưa thật sự hiệu quả, dẫn đến hoạt động kinh doanh khó khăn, gây thiếu nguồn cung tại một số địa phương. Sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý còn thiếu chặt chẽ, chưa kịp thời ứng phó hiệu quả với diễn biến nhanh, phức tạp của thị trường quốc tế, trong nước. Chính phủ đang chỉ đạo các cơ quan liên quan phản ứng chính sách kịp thời, phối hợp hiệu quả để khắc phục bằng được hạn chế, yếu kém nêu trên, bảo đảm cung ứng đủ xăng dầu cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng trong mọi tình huống.
Khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan, bảo đảm tính chủ động, linh hoạt, hiệu quả trong quản lý hoạt động kinh doanh xăng dầu. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước; tăng cường phòng chống buôn lậu, đầu cơ xăng dầu và công tác giám sát, kiểm tra, xác định trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan để xử lý nghiêm vi phạm theo quy định của pháp luật. Nghiên cứu, thực hiện nâng tổng mức dự trữ quốc gia và tăng cường năng lực sản xuất trong nước.
Đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế còn tâm lý sợ trách nhiệm
Về vấn đề bảo đảm thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, đại dịch COVID-19 và các dịch bệnh khác vẫn diễn biến phức tạp. Bên cạnh đó, tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế ở nhiều cơ sở khám chữa bệnh chậm được khắc phục làm ảnh hưởng đến chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của nhân dân.
Theo Thủ tướng, tình trạng này có nhiều nguyên nhân, trong đó có sự đứt gãy chuỗi cung ứng do dịch bệnh, giá thuốc trên thị trường thế giới biến động mạnh, số lượng bệnh nhân tăng cao. Nhưng nguyên nhân chủ quan là quy định pháp luật về đấu thầu, mua sắm còn vướng mắc; còn tâm lý sợ trách nhiệm; một số cán bộ chưa phù hợp chuyên môn; phân bổ cơ cấu thuốc đấu thầu tập trung ở cấp quốc gia, cấp địa phương chưa hợp lý (theo báo cáo của Bộ Y tế, ở Trung ương chiếm 16,5%, ở địa phương và các cơ sở y tế chiếm 83,5%).
Người đứng đầu Chính phủ cho hay, để sớm khắc phục tình trạng trên, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương phối hợp khẩn trương rà soát, tham mưu, sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan; đề cao trách nhiệm, đạo đức công vụ người đứng đầu và cán bộ liên quan; đẩy mạnh kiểm tra, giám sát; bảo đảm đấu thầu công khai, minh bạch, chống tham nhũng, tiêu cực.
14h50: Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phần chất vấn và trả lời chất vấn đối với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, Quốc hội đã nghe các Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, trưởng ngành trả lời về 4 nhóm vấn đề được cử tri và Nhân dân cả nước quan tâm. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tiếp tục báo cáo, giải trình làm rõ vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm và trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội tại phiên họp.
Buổi chiều, sau khi Tổng Thanh tra Chính phủ và các thành viên Chính phủ liên quan, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực thanh tra, lãnh đạo Quốc hội phát biểu kết thúc chất vấn nhóm vấn đề thứ 4.
Sau đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ làm rõ các vấn đề liên quan và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội.
