Cách đây hơn 90 năm, ngày 26.3.1931, trong Hội nghị Trung ương lần thứ 2, Đảng ta đã dành một phần quan trọng bàn về công tác thanh niên. Chính quyết định quan trọng của Hội nghị đã đánh dấu sự ra đời của Đoàn Thanh niên Cộng sản Đông Dương (nay là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh) - tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam, đội quân xung kích cách mạng, đội hậu bị tin cậy của Đảng.
Qua mỗi thời kỳ, từ công cuộc kháng chiến cứu quốc đến nay, dù bất cứ hoàn cảnh nào các thế hệ thanh niên Việt Nam đều hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử của mình. Trước khi đi xa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dặn lại: “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên, đào tạo họ thành những người kế thừa xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa “hồng” vừa “chuyên”.
Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế như hiện nay, việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên là hết sức quan trọng và cần thiết nhằm xây dựng được đội ngũ có lý tưởng cách mạng, có ý thức trách nhiệm trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trong lịch sử của dân tộc và của Đảng ta đã ghi nhận và đánh giá cao các phong trào cách mạng của thanh niên trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, như: "Cảm tử để cho Tổ quốc quyết sinh", "Tòng quân giết giặc lập công" trong kháng chiến chống thực dân Pháp; "Ba sẵn sàng", "Năm xung phong" trong kháng chiến chống đế quốc Mỹ,...
Thực hiện tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong công cuộc đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng như hiện nay vừa là trách nhiệm, tình cảm của Đảng, của thế hệ cha anh đối với thanh niên, đồng thời nhằm bồi dưỡng, rèn luyện, trau dồi một lực lượng kế cận cho hiện tại và tương lai của đất nước để sẵn sáng có mặt ở mọi nơi khó khăn, gian khổ và sẵn sàng đón nhận nhiệm vụ mới.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quan tâm của nhân dân, chúng ta có thể tự hào về thế hệ thanh niên hôm nay. Tuy nhiên, vẫn còn một phần thế hệ thanh niên có đạo đức kém, lối sống lệch lạc, sống thực dụng, lười lao động, học tập và đề cao cuộc sống hưởng thụ. Một số khác sống thiếu lý tưởng, hoài bão, non kém về chính trị, dễ dàng bị kích động, lôi kéo vào các hoạt động trái đạo đức, pháp luật.
Nhiều thanh niên còn thiếu kiến thức, kỹ năng trong học tập, làm việc và hội nhập kinh tế quốc tế. Tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội trong thanh niên có xu hướng gia tăng, xuất hiện nhiều loại tội phạm mới, nguy hiểm. Hoạt động của một số tổ chức Đoàn cơ sở còn hình thức, ít hiệu quả, chưa đáp ứng được nguyện vọng của Đảng, của nhân dân. Một số ít cơ sở Đảng, Đảng viên có lúc còn chưa quan tâm đúng mực tới công tác thanh niên.
Trong thời kỳ đổi mới, trước yêu cầu phát triển đất nước cả về chiều rộng lẫn chiều sâu và xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, đòi hỏi phải gia tăng hơn nữa sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác thanh niên, đồng thời Đoàn viên trong các đơn vị, doanh nghiệp cần nỗ lực mạnh mẽ, xung kích hơn nữa, chủ động và sáng tạo hơn nữa để đưa công tác Đoàn và các phong trào thanh niên lên một tầm cao mới đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ và xứ mệnh lịch sử của Đảng, của dân tộc trong sự nghiệp đổi mới hiện tại. Để làm được điều đó, đòi hỏi Đảng phải tăng cường sự lãnh đạo đối với công tác thanh niên bằng các giải pháp mạnh mẽ, tích cực như sau:
Một là: Đảm bảo sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp và toàn diện của các cấp ủy Đảng đối với Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, theo đó, công tác thanh niên là công tác của Đảng, mỗi Đảng viên và của mỗi một tổ chức Đảng. Trong chương trình công tác định kỳ của đơn vị, các cấp ủy Đảng cần có kế hoạch cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo công tác Đoàn và phong trào thanh niên; kiểm tra việc thực hiện các chủ trương về công tác thanh niên, trong đó chú trọng kiểm tra công tác phát triển Đảng từ Đoàn viên; thường xuyên gặp gỡ, trao đổi và đối thoại với thanh nhiên; xây dựng quy chế, lề lối làm việc với cấp bộ Đoàn và các ngành về công tác thanh niên... Kết quả hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh niên là một tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở Đảng, bí thư, cấp ủy hằng năm. Mỗi Đảng viên phải thực sự là tấm gương sáng cho thanh niên noi theo.
Hai là: Nâng cao giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống cho thanh niên. Các cấp Đảng cần đẩy mạnh xây dựng và hoàn thiện các chuẩn mực đạo đức làm cơ sở cho thanh niên tự tu dưỡng, rèn luyện, tự điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp trong công việc hằng ngày. Tăng cường giáo dục đạo đức cách mạng để mỗi thanh niên thấy rõ trách nhiệm của mình, luôn vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức và nhiệm vụ được giao, không bị cám dỗ bởi vật chất, danh vọng, tiền tài.
Tạo lập ý thức cộng đồng trách nhiệm, có sự hiểu đúng và nhận thức đầy đủ về công tác thanh niên. Công tác thanh niên do Đảng lãnh đạo cần phải được hiểu đó là công việc, là trách nhiệm của toàn xã hội, không phải và không chỉ là công việc của Đảng, của Đoàn. Không thể mọi yếu kém của thanh niên và công tác thanh niên đều là lỗi Đoàn thanh niên. Mỗi người, mỗi tổ chức đều có việc cần làm cho thanh niên và vì thanh niên.
Ba là: Quan tâm, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Đoàn các cấp thực sự có trình độ, năng lực, phẩm chất đạo đức, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, có khả năng tập hợp tuổi trẻ. Tập trung làm rõ trách nhiệm các cấp ủy Đảng trong việc phát triển, bồi dưỡng, quy hoạch, sử dụng, bổ nhiệm cán bộ trẻ có tài năng, nâng cao tỷ lệ cán bộ trẻ trong cơ quan các cấp.
Coi trọng giáo dục niềm tin sắt son với Đảng cho thế hệ trẻ bằng hành động, qua thực tiễn phong trào, xem đây là giải pháp quan trọng để bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau. Tổ chức triển khai có hiệu quả các phong trào cho thanh niên, thông qua phong trào làm cho thanh niên hiểu rõ được truyền thống vẻ vang của Đảng ta và của dân tộc, làm thanh niên hiểu biết sâu sắc hơn những tấm gương thanh niên tiêu biểu, anh hùng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc để biết ơn các thế hệ cha anh đã hy sinh thân mình vì độc lập, tự do, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, nâng cao lòng tự hào, tự tôn dân tộc. Phát huy tinh thần xung kích tình nguyện của thanh niên trong việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị được giao.
Bốn là: Tăng cường đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, công chức hóa trong đội ngũ cán bộ, Đảng viên, thanh niên, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý. Xây dựng thế hệ thanh niên trí truệ, giàu lòng yêu nước, có đạo đức cách mạng, có ý thức trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội.
Các tổ chức Đảng, Đoàn các cấp định hướng cho thanh niên có lối sống trong sáng, lành mạnh, tích cực sáng tạo trong công tác, học tập, gương mẫu, đi đầu trong các phong trào thi đua, các hoạt động gắn sát với nhiệm vụ chính trị được giao, tham gia tích cực vào việc đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tác phong làm việc chuyên nghiệp,…Đẩy mạnh thực hiện “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” theo Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ chính trị khóa XII.
Năm là: Đoàn thanh niên các cấp làm tốt công tác tham gia xây dựng Đảng. Đoàn cần chủ động, tích cực tham mưu có hiệu quả cho Đảng ủy các cấp nhằm tạo nên sức mạnh tổng hợp trong toàn Đảng, Đoàn về việc chăm lo, phát triển phong trào thanh niên. Nâng cao số lượng, chất lượng Đoàn viên ưu tú giới thiệu cho Đảng xem xét, kết nạp.
Sáu là: Quốc hội cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên và các luật liên quan (Doanh nghiệp, Giáo dục…) phù hợp với tình hình mới. Bảo đảm sự tham gia đầy đủ, có trách nhiệm của thanh niên, của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức thanh niên trong xây dựng các chính sách, pháp luật liên quan đến thanh niên cũng như đánh giá sự tác động của nó đối với thanh niên.
Công tác tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên trong sự nghiệp đổi mới trước những diễn biến phức tạp và đấu tranh trước sự chống phá của các thế lực thù địch nhằm vào thế hệ thanh niên cần được đặc biệt chú trọng. Các cấp ủy Đảng, chính quyền và toàn thể nhân dân cần phối hợp hành động và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các cấp bộ Đoàn hoạt động có hiệu quả, phát huy tinh thần chủ động, xung kích, sáng tạo, bằng những hành động cụ thể, thiết thực tiếp tục là lực lượng tin cậy, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng và dân tộc.
