2 ý kiến thẩm quyền phê duyệt hợp đồng dầu khí
Sáng 16.8, tại Nhà Quốc hội, thực hiện chương trình phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8.2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).
Ông Vũ Hồng Thanh - Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho biết, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật Dầu khí (sửa đổi).
Đi vào các nội dung cụ thể, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, loại ý kiến thứ nhất cho rằng, hợp đồng chia sản phẩm dầu khí có cấu trúc nội dung phức tạp do đặc thù của hoạt động dầu khí.
Tuy nhiên, việc giao Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) phê duyệt hợp đồng dầu khí không bảo đảm khách quan trong trường hợp PVN tham gia với tư cách nhà thầu độc lập ký kết hợp đồng dầu khí. Vì vậy, đề nghị tiếp thu ý kiến ĐBQH theo hướng quy định Thủ tướng Chính phủ chỉ phê duyệt nội dung chính của hợp đồng dầu khí.
Giao Bộ Công Thương phê duyệt nội dung hợp đồng dầu khí, trên cơ sở đó, PVN ký kết và quản lý hợp đồng dầu khí. Đồng thời, bỏ quy định về Chính phủ ban hành hợp đồng dầu khí mẫu để bảo đảm sự thống nhất về chính sách.
Loại ý kiến thứ hai nhấn mạnh hợp đồng chia sản phẩm dầu khí là thoả thuận pháp lý quan trọng giữa Nhà nước và nhà thầu ký kết hợp đồng dầu khí. Ràng buộc quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia tìm kiếm thăm dò, khai thác tài nguyên dầu khí quốc gia, có tính chất dài hạn với nhiều nội dung đặc thù có liên quan đến quốc phòng, an ninh, chủ quyền, mặt biển... Vì vậy, cần thiết quy định Thủ tướng Chính phủ phê duyệt toàn bộ nội dung hợp đồng dầu khí.
Tất cả các tranh chấp đều liên quan đến hợp đồng
Băn khoăn về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị nghiên cứu thêm để thiết kế phương án phù hợp. Bởi, theo phương án 1 thì có bất cập là chưa rành mạch thẩm quyền, chưa rõ trách nhiệm.
Theo Chủ tịch Quốc hội, hợp đồng rất quan trọng, ràng buộc trách nhiệm và nghĩa vụ, có tính chất dài hạn hàng chục năm, quá trình đó có thể có tranh chấp, rủi ro, quy định thành 2 bước phê duyệt thì sau này ai chịu trách nhiệm? Một việc chỉ nên giao một người.
"Giờ PVN trình lên Bộ và Bộ lại trình Thủ tướng và xin ý kiến các nơi trước khi phê duyệt rồi lại xuống Bộ duyệt nữa thì chưa rành mạch trách nhiệm giữa Thủ tướng và Bộ Công Thương, chưa rõ cải cách hành chính, tôi sợ kéo rê, kéo dài” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng nên chăng Thủ tướng phê duyệt toàn bộ nội dung hợp đồng, còn phân cấp thì luật quy định nguyên tắc cơ bản để Bộ Công Thương chịu trách nhiệm.
Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc nêu quan điểm hợp đồng dầu khí là quan trọng nhất, tất cả các tranh chấp đều liên quan đến hợp đồng.
“Đây là cái quyết định cho tất cả, nhà đầu tư chỉ biết cái này, Chính phủ bị ràng buộc cũng chỉ bởi cái này. Với tầm quan trọng như vậy thì tôi nghĩ nên để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Hai bên cùng phê duyệt hai nấc, không biết phê duyệt cái gì cả, mất rất nhiều thời gian. Hoạt động dầu khí liên ngành, đa ngành, đa lĩnh vực, Bộ Công Thương không thể tự quyết được và quyết thì phải có hội đồng gì đấy. Phương án 2 là hợp lý” – ông Ngọc nêu ý kiến.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên thì cho biết, hợp đồng dầu khí là thỏa thuận ràng buộc pháp lý giữa Nhà nước và nhà đầu tư (nhà thầu dầu khí) có thời hạn rất dài (hơn 30 năm), có nhiều nội dung đặc thù liên quan đến quốc phòng, an ninh, chủ quyền, mặt biển... Hơn nữa, các điều khoản của hợp đồng dầu khí liên quan mật thiết với nhau, do đó rất khó phân định các điều khoản chính, điều khoản phụ.
“Do vậy, việc quy định thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt toàn bộ nội dung hợp đồng dầu khí là phù hợp thực tiễn hoạt động dầu khí tại Việt Nam” – ông Nguyễn Hồng Diên giải trình.
