Sáng 15.3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề lớn và nội dung còn ý kiến khác nhau về dự án Luật Giá (sửa đổi).
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, dự thảo Luật Giá (sửa đổi) đã được tiếp thu các ý kiến đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, chỉnh lý công phu, giải trình đầy đủ các ý kiến đại biểu nêu.
Về những nội dung còn có ý kiến khác nhau liên quan đến hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá và thẩm quyền quyết định danh mục bình ổn giá, Chủ tịch Quốc hội đề nghị bổ sung cụm từ “biến động lớn” trong quy định về tiêu chí đối với hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá (khoản 1 Điều 17) trong trường hợp giá có biến động tác động đến đời sống của người dân.
Theo Chủ tịch Quốc hội, việc thay đổi danh mục mặt hàng bình ổn giá có tác động lớn đến quyền và nghĩa vụ của công dân và doanh nghiệp.
Để linh hoạt hơn, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, quyền quyết định thay đổi danh mục vẫn là của Quốc hội, nhưng trong thời gian Quốc hội không họp, có thể ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội trên cơ sở đề nghị của Chính phủ.
"Như thế, thực chất là chia sẻ trách nhiệm cho Chính phủ thôi chứ không phải khó khăn gì", Chủ tịch Vương Đình Huệ khẳng định.
Dự thảo luật dành một điều quy định về quỹ bình ổn giá. Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng, nên nghiên cứu quy định các biện pháp bình ổn giá, chứ không chỉ là quỹ bình ổn giá ở điều này. Vì các biện pháp bình ổn giá vừa phải theo quy luật thị trường, nhưng phải có định hướng quản lý của nhà nước để hài hoà lợi ích của nhà nước, doanh nghiệp và người dân.
Có những tình huống bất ngờ như thiên tai, địch họa, khi đó xuất hiện rất nhiều người đầu cơ trục lợi thì nhà nước phải đưa ra các biện pháp đặc biệt để bình ổn giá.
"Nên chăng, mở rộng các biện pháp bình ổn giá để tương thích Luật Phòng thủ dân sự và các luật khác có liên quan. Quỹ bình ổn chỉ là một giải pháp, còn quy định các biện pháp sẽ tạo cơ sở cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền đưa ra những biện pháp đặc biệt, đôi khi có biện pháp hành chính chứ không thuần tuý thị trường", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Với Quỹ bình ổn xăng dầu, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nên để quỹ như một công cụ bình ổn, nhưng cần tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện cơ chế làm sao để công khai minh bạch.
Đồng tình quan điểm này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, quy định về bình ổn giá nên đặt trong tổng thể lớn hơn để có biện pháp mạnh hơn.
Ông Tùng cũng đồng tình với phương án giữ như quy định hiện hành về thẩm quyền quyết định danh mục hàng hóa thuộc diện bình ổn giá.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường cho hay, Thường trực Ủy ban này cho rằng, cần giữ quy định về Quỹ bình ổn giá trong Luật Giá nhằm tạo cơ sở pháp lý cũng như bảo đảm cho công tác tổ chức thực hiện đối với các trường hợp cần thiết phát sinh. Ngoài ra, việc giữ quy định về thành lập quỹ như Dự thảo Luật nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý đối với Quỹ bình ổn giá xăng dầu đang hoạt động.
Riêng với quỹ bình ổn giá xăng dầu, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, tại phiên giải trình vừa qua thì nhiều ý kiến cho rằng chưa đảm bảo đúng mục đích.
Ông Thanh dẫn chứng, qua theo dõi hoạt động của quỹ này thì ngày 21.6.2022 giá xăng dầu cao đỉnh điểm mà quỹ chả tác động gì.
Thường trực Ủy ban Kinh tế có hai luồng ý kiến có nên giữ lại hay không, đây là vấn đề hết sức trăn trở, ý kiến cá nhân tôi là có thể giữ, nhưng nếu giữ lại quỹ thì phải hoàn thiện cơ chế quản lý hiệu quả hơn.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị các cơ quan liên quan tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật để xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách trước khi tiếp tục trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5 (tháng 5.2023).
