Bà Wilma Eisma - quan chức phụ trách cảng Vịnh Subic cho biết, nhiều tấn rác đã được chuyển lên tàu chở hàng M/V Bavaria trong đêm và sẽ đi chuyển trong vòng 20 ngày tới thành phố cảng Vancouver của Canada. Theo bà, tàu Bavaria sẽ dừng tại một cảng ở Đài Loan (Trung Quốc) trước khi đến Canada.
Các nhà hoạt động môi trường, trong đó có các thành viên từ nhóm Greenpeace và EcoWaste Coalition đã chào đón việc tàu Bavaria đến vịnh Subic trong ngày 30.5. Các nhà hoạt động đi thuyền nhỏ và phát thông điệp: "Philippines không phải là bãi rác".
Cách đây ít lâu, Tổng thống Rodrigo Duterte dọa sẽ gửi lại 103 container rác thải được vận chuyển đến Philippines giai đoạn 2013 đến 2014 với giấy tờ ghi là phế liệu nhựa có thể tái chế. Một số thùng rác đã được xử lý, trong đó có việc đổ ra bãi rác. Còn lại 69 container rác thải điện tử, rác thải sinh hoạt, trong đó có cả tã lót đã qua sử dụng, tại 2 cảng ở Philippines.
Chính phủ Philippines đã triệu hồi đại sứ và lãnh sự của nước này tại Canada về nước vào đầu tháng 5 do Ottawa không tuân thủ thời hạn lấy lại rác thải trước 15.5.
Vấn đề rác thải đã trở thành điểm nóng trong quan hệ song phương Philippines - Canada, đặc biệt dưới thời ông Duterte khi ông nhậm chức giữa năm 2016.
Hai nước đã tìm cách giải quyết vấn đề này trong nhiều năm. Năm 2017, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho hay, các vấn đề pháp lý để ngăn chặn việc trả lại các container rác đã được giải quyết.
Tuy nhiên, việc này đã bị trì hoãn bất chấp việc Canada nhiều lần khẳng định sẵn sàng nhận lại số rác mà theo ông Trudeau là đã bị chuyển đến Manila theo thỏa thuận thương mại tư nhân.
Tuần trước, Bộ trưởng Môi trường Canada Catherine McKenna cho hay, chính phủ nước này đã trao một hợp đồng cho hãng vận tải lớn của Pháp là Bollore Logistics Canada để lấy lại các container vào cuối tháng 6. Tuy nhiên, phát ngôn viên của tổng thống Philippines Salvador Panelo từ chối kế hoạch này. Ông nói rằng, chính quyền của ông Duterte sẽ tìm kiếm một công ty vận tải tư nhân để vận chuyển rác sớm hơn.
"Nếu Canada không nhận rác của họ, chúng tôi sẽ để lại chúng trong vùng lãnh hải của họ" - ông Panelo nói.
Ngoài Philippines, Malaysia cũng là quốc gia mạnh mẽ phản đối rác thải từ phương Tây. Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad cũng chỉ trích việc các quốc gia phát triển như Mỹ, Canada và Nhật Bản gửi rác thải không thể tái chế đến các nước kém phát triển.
Phát biểu tại Tokyo hôm 30.5, ông Mahathir nhấn mạnh, đó là điều "không công bằng" và nên dừng lại. Vài ngày trước đó, chính phủ của ông tuyên bố có kế hoạch trả lại hàng nghìn tấn chất thải nhựa cho hầu hết các nước phương Tây.
Trung Quốc đã cấm nhập khẩu rác thải nhựa vào năm ngoái, khiến các quốc gia Đông Nam Á khác trở thành điểm đến mới cho rác thải.
