Trên cơ sở Đề án kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Cơ Thạch (15.5.1921 - 15.5.2021) - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Bộ trưởng Ngoại giao - đã được Ban Bí thư phê duyệt, tọa đàm do Vụ Tổ chức Cán bộ, Bộ Ngoại giao chủ trì là sự kiện chính thức đầu tiên, mở đầu chuỗi hoạt động kỷ niệm từ nay tới giữa tháng 5.2021.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá cao vai trò của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch trong việc đặt nền móng cho ngành ngoại giao Việt Nam thời kỳ Đổi mới.
Trong chia sẻ và thảo luận tại tọa đàm, Đại sứ Vũ Khoan nhận định, Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch là người đi tiên phong, đưa ra chủ trương quyết liệt và kịp thời nhằm khắc phục những hạn chế của công tác xây dựng ngành Ngoại giao ngay khi đất nước vừa mới ra khỏi chiến tranh và đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Những chủ trương bao gồm sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, gấp rút bồi dưỡng, đào tạo cán bộ về chuyên môn và ngoại ngữ, chú trọng đội ngũ cán bộ quản lý, cải tiến tổ chức bộ máy và phương pháp làm việc... đã được triển khai rất thành công.
Từ góc độ quan sát khác nhau, Đại sứ Nguyễn Dy Niên, Đại sứ Nguyễn Đình Bin - nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao, Đại sứ Nguyễn Phú Bình - nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Đại sứ Trần Trọng Toàn - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài và Đại sứ Nguyễn Nguyệt Nga - Cố vấn cao cấp, nguyên Vụ trưởng Vụ Hợp tác kinh tế đa phương đã chia sẻ về những sáng kiến đổi mới mang tính đột phá của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch trong công tác xây dựng nội bộ tại Bộ Ngoại giao.
Cơ chế tập sự cấp vụ và tập sự cấp bộ được coi là cơ chế hoàn toàn mới mẻ lúc bấy giờ, khi triển khai đã rất thành công, tạo cơ hội cho những cho cán bộ ngoại giao trẻ có năng lực được đề bạt vào các vị trí lãnh đạo, quản lý của bộ.
Phát huy nhiều sáng kiến của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch, Bộ Ngoại giao không ngừng hoàn thiện và đến nay đã có cơ chế tương đối hoàn chỉnh về công tác cán bộ; trong đó cơ chế đào tạo bồi dưỡng cán bộ quản lý đã được một số cơ quan khác nghiên cứu tham khảo, áp dụng.
Trong xây dựng ngành, Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch cũng rất coi trọng công tác nghiên cứu và đào tạo đội ngũ cán bộ nghiên cứu. Theo chia sẻ của Đại sứ Vũ Dương Huân - nguyên Giám đốc Học viện Ngoại giao, Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch đã cho triển khai hàng loạt sáng kiến giúp xây dựng, đào tạo lực lượng cán bộ nghiên cứu, như thành lập các viện nghiên cứu, ban nghiên cứu; mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nghiên cứu; sử dụng đội ngũ cán bộ trình độ cao để biên soạn giáo trình đào tạo cán bộ.
Nội dung trao đổi tại tọa đàm cũng khẳng định về dấu ấn, tầm nhìn của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch, các thế hệ ngoại giao tiếp nối đã, đang và sẽ tiếp tục vận dụng sáng tạo, phát huy tầm nhìn đó để xây dựng một nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng XIII, đóng góp xứng đáng vào công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.
Cũng trong khuôn khổ tọa đàm, ban tổ chức đã công bố chương trình học bổng khuyến học Nguyễn Cơ Thạch, nhằm góp phần hiện thực tầm nhìn và tâm nguyện của Bộ trưởng Nguyễn Cơ Thạch về một nền ngoại giao Việt Nam hiện đại, một đội ngũ cán bộ ngoại giao có bản lĩnh, tài năng ở tầm vóc toàn cầu.
