Ngày 30.8, hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Phát biểu ý kiến, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) quan tâm đến việc cho phép mở rộng đối tượng nhận chuyển quyền sử dụng đất mà không trực tiếp canh tác, sản xuất đất nông nghiệp.
Theo ông Hòa, đây là vấn đề rất quan trọng cần phải có sự cân nhắc. Hiện nay, chúng ta đang mở rộng phạm vi để tích tụ ruộng đất cho những tổ chức có tâm huyết để phát triển nông nghiệp thì rất quan trọng.
"Nhưng nếu cho cá nhân chen vào để mua đất nông nghiệp mà lại không có trực tiếp sản xuất thì e rằng rất nguy hiểm, dễ dẫn đến tình trạng người ta đầu cơ", ông Hòa nói.
Đại biểu tỉnh Đồng Tháp cho biết tại Đồng bằng sông Cửu Long đã xảy ra hiện tượng này. Có người không canh tác, không sản xuất nhưng vẫn tích tụ đất nông nghiệp để "chờ quy hoạch".
Những người này cho thuê, chuyển nhượng đất nông nghiệp gây khó khăn cơ quan quản lý. Tổ chức, đơn vị muốn vào khai thác đất để sản xuất quy mô lớn cũng gặp rất nhiều vướng mắc.
Đại biểu Hòa đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, quy định theo hướng nếu nhà đầu tư muốn nhận chuyển nhượng, tích tụ đất nông nghiệp cần cam kết thực hiện các mục đích kinh tế nông nghiệp.
Đại biểu Đinh Thị Phương Lan (Đoàn Quảng Ngãi) đề nghị rà soát tính phù hợp các nội dung về tập trung tích tụ đất nông nghiệp như tại điểm c khoản 2 Điều 192 quy định về phương pháp tập trung đất nông nghiệp là hợp tác sản xuất, kinh doanh bằng quyền sử dụng đất.
Bà cho rằng quy định như vậy có thể bị hiểu nhầm hoặc lợi dụng chủ trương tập trung tích tụ đất sản xuất cho nông nghiệp quy mô lớn nhằm phát triển kinh tế nông nghiệp sang kinh doanh quyền sử dụng đất hoặc trá hình, sang buôn bán bất động sản nông nghiệp.
Tương tự, tại Điều 193 về tích tụ đất nông nghiệp, đại biểu đề nghị cần có quy định cụ thể hơn về các nguyên tắc, điều kiện ràng buộc. Điều này nhằm tránh việc lợi dụng chủ trương, chính sách tập trung tích tụ đất nông nghiệp cho mục đích khác.
Cần tăng cường vai trò quản lý nhà nước trong việc thực hiện tập trung tích tụ đất nông nghiệp hạn mức tối đa, điều kiện cần thiết đối với các chủ đầu tư dự án được thực hiện trong quá trình tập trung tích tụ đất nông nghiệp.
Báo cáo, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh nêu rõ "chúng ta đang khuyến khích về tích tụ ruộng đất, tuy nhiên phải tránh đầu cơ về đất nông nghiệp".
Do đó, trong dự thảo luật cũng đã tiếp thu và đưa vào nội dung là muốn tích tụ đất nông nghiệp này thì phải thành lập tổ chức, đơn vị kinh tế.
"Như ý kiến của đại biểu Hòa thì chỗ này đã được tiếp thu và rất thận trọng, tránh việc lợi dụng chính sách", Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh thông tin.
Sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cũng có những giải đáp về cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp được quyền nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp để tích tụ tập trung ruộng đất, đưa cơ giới hóa để đưa sản xuất lớn vào trong sản xuất nông nghiệp.
Thường trực Ủy ban Kinh tế cũng đã có phương án, đại biểu cũng quan ngại về vấn đề sau này trục lợi chính sách để chuyển mục đích sử dụng đất.
Ngoài ra, Thường trực Ủy ban Kinh tế đã dự kiến yêu cầu là phải thành lập doanh nghiệp và phải có phương án sản xuất, kinh doanh để báo cáo cơ quan có thẩm quyền là ủy ban nhân dân cấp tỉnh.
Về kiến nghị của đại biểu phải có dự án đầu tư, Ủy ban Kinh tế sẽ phối hợp để xử lý và đề nghị phải có chế tài chống việc chuyển mục đích sử dụng đất lúa.
