Thưa GS Hoàng Chí Bảo, Chỉ thị 35 nêu rõ “Kiên quyết sàng lọc, không để lọt vào cấp ủy khóa mới những người bản lĩnh chính trị không vững vàng”, theo giáo sư làm sao để nhận diện những biểu hiện “không vững vàng về bản lĩnh chính trị” trong công tác lựa chọn cán bộ vào cấp ủy?
- GS Hoàng Chí Bảo: Biểu hiện của bản lĩnh chính trị không vững vàng đó chính là sự dao động về niềm tin. Không tin vào lý tưởng. Thậm chí có những người khi nói, khi phát biểu là tin nhưng hành động không theo lời nói. Điều này chúng ta đang hay gọi là “đạo đức giả” hay là thiếu nhất quán.
Thứ hai, biểu hiện của bản lĩnh chính trị không vững vàng như đứng trước khó khăn, trước những thử thách thì dao động. Trước những tấn công của kẻ thù về ý thức hệ, về niềm tin lý tưởng, về đường lối chính trị thì họ không đủ sức để bảo vệ, thậm chí chao đảo. Đó là những biểu hiện của việc không vững vàng về bản lĩnh chính trị.
Như ông vừa nói, việc nhận diện những biểu hiện không vững vàng về bản lĩnh chính trị phải căn cứ vào thực tế. Vậy, trong công tác tuyển chọn, đào tạo cán bộ, đặc biệt là cán bộ trẻ cần có sự sàng lọc như thế nào?
- Đúng vậy! Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trẻ là việc làm thường xuyên, tất yếu bởi đó là các thế hệ cách mạng sẽ tiếp nối nhau mà tạo điều kiện để lựa chọn cán bộ trẻ cũng là cách để tăng cường sinh lực cho Đảng. Vấn đề phải chọn cho đúng.
Tôi cho rằng, phải căn cứ vào hiệu quả công việc, căn cứ vào lối sống thái độ của họ chứ không chỉ căn cứ thuần túy vào trình độ chuyên môn, bằng cấp. Muốn thế phải lựa chọn cán bộ từ chính trong phong trào thực tiễn và để chính các tổ chức đoàn thể, thế hệ trẻ, dư luận xã hội họ giới thiệu, tôn vinh thì Đảng sẽ có nguồn nhân lực để lựa chọn, bồi dưỡng, đào tạo.
Cùng với đó phải kết hợp đào tạo, rèn luyện với thử thách. Thử thách mới thấy được đâu là những cán bộ đích thực chân chính, đâu là tiêu cực. Từ quá trình thực tế sẽ sàng lọc được cán bộ, sẽ phát hiện được đâu là những trường hợp giả danh, đâu là trường hợp mạo nhận, thậm chí có những người chỉ nói tốt về mặt lời nói nhưng việc làm không phù hợp dẫn tới những sự lựa chọn sai lầm.
Thưa ông, sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Có tài mà không có đức thì vô dụng”. Câu nói này có ý nghĩa như thế nào trong tình hình hiện nay đối với thế hệ trẻ Việt Nam?
- Khi Bác Hồ nói về đạo đức thì Bác thường nhấn mạnh về nhân cách của con người. Bác nhấn mạnh cả hai yếu tố là đức và tài mà đức là gốc. Tài là quan trọng, đức và tài gắn liền với nhau, không tách rời. Có đức phải có tài, mà có tài phải có đức, Bác đã nói như vậy.
Đức là gốc, là nền tảng hàng đầu, là quan trọng. Nếu có tài mà không có đức thì rất nguy hiểm, bởi có thể làm điều xấu, điều ác một cách có tính toán chứ không phải là cái tự phát do thiếu hiểu biết. Đây là lời dạy rất là thấm thía và sâu sắc của Bác từ tổng kết thực tiễn mà ra.
Trong thực tiễn vừa qua, khi chúng ta đi vào kinh tế thị trường, bên cạnh những nhân tố tích cực để phát triển đất nước năng động về kinh tế, đưa tăng trưởng kinh tế lên cao có điều kiện để cải thiện đời sống nhân dân tốt hơn thì mặt trái của kinh tế thị trường, kể cả mặt trái của hội nhập cũng dẫn chúng ta đến rất nhiều những thách thức, những cạm bẫy, rõ nhất là đẩy chủ nghĩa cá nhân lên mức độ cực đại một cách thái quá, làm cho con người dễ bị cám dỗ bởi đồng tiền, lợi ích vật chất, những hấp dẫn của đời sống thực dụng, tiêu dùng.
Ở đây, vấn đề đặt ra là thường xuyên giáo dục đạo đức, tài năng. Đức và tài luôn gắn bó chặt chẽ với nhau. Theo quan điểm của Bác Hồ, đạo đức ở đây là đạo đức hành động và hành động vì lợi ích chung của xã hội của nhân dân chứ không chỉ dừng ở phạm vi chật hẹp là tu dưỡng tâm tính cho cá nhân mình. Và là đạo đức hành động cho nên đạo đức ấy tất yếu phải có tài năng, phải có năng lực cũng như tài năng chỉ có thể được phát huy một cách chính đáng nhất nếu như có được định hướng đúng đắn về đạo đức trong sáng, công tâm, vô tư, đặt việc dân, việc nước lên trên hết, biết hy sinh lợi ích của chính mình vì lợi ích của cộng đồng.
Tôi cho rằng, việc giáo dục đúng nhận thức như thế và thực hành trong thực tiễn như thế qua các công việc cụ thể sẽ giúp cho tuổi trẻ vừa có đức, vừa có tài, thực hiện cho được lý tưởng cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã chỉ ra.
- Xin cảm ơn ông!
