Phát biểu tại Hội nghị Tổng kết công tác báo chí năm 2019 tổ chức Hải Phòng sáng ngày 28.12 tại Hải Phòng, đồng chí Võ Văn Thưởng - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương đánh giá: Nhìn lại năm qua, với những định hướng, chỉ đạo và tổ chức cung cấp thông tin, các cơ quan chỉ đạo chủ động linh hoạt, đa chiều đầu mối thông tin, giúp các cơ quan báo chí đạt được nhiều kết quả tốt.
Ban Tuyên giáo Trung ương cũng chủ động ban hành các văn bản, tạo đầu mối thông tin, nên các sự kiện quan trọng của đất nước được phản ánh trung thực, rõ nét, được dư luận đánh giá cao.
Môi trường internet và mạng xã hội năm 2019 đã “sạch” hơn
Về công tác tăng cường quy hoạch báo chí đến 2025, được Ban Bí thư Trung ương cho ý kiến và Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, Ban Tuyên giáo cùng với Bộ Thông tin Truyền thông làm việc với các cơ quan chủ quản báo chí, cơ quan báo chí để thực hiện quy hoạch, đảm bảo chất lượng chứ không chỉ là hình thức. Đến nay đã đạt được một số kết quả ban đầu.
Theo đồng chí Võ Văn Thưởng, công tác quản lý nhà nước đã đổi mới quy hoạch, thanh tra kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý sai phạm trong báo chí như đình bản, thu hồi thẻ, xử lý vi phạm các trang thông tin điện tử, công tác nâng cao chất lượng báo chí cũng được đẩy mạnh. Việc xử lý thông tin sai trái trên mạng xã hội được tiếp tục.
Có thể nói, môi trường internet và mạng xã hội năm 2019 đã “sạch” hơn trước đó. Trong năm 2019 cũng có nhiều bài viết của nhiều báo đấu tranh phản bác thông tin sai trái, thù địch, tạo sự lan tỏa đến các tầng lớp nhân dân, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội, khơi dậy tinh thần tự hào dân tộc, góp phần hoàn thành nhiệm vụ 2019.
Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cũng chỉ ra bên cạnh những thành tích đạt được, hoạt động báo chí còn một số hạn chế, khuyết điểm như: Định hướng báo chí chưa đáp ứng nhu cầu đề ra; việc cơ quan nhà nước chậm cung cấp thông tin khiến báo chí sử dụng thông tin mạng xã hội. Đề nghị cơ quan nhà nước phối hợp để khắc phục vấn đề này.
Ví dụ, vụ 39 người chết ở Anh, cơ quan chức năng cung cấp thông tin chưa đáp ứng yêu cầu xã hội, dẫn đến phát ngôn khác nhau, làm phân tâm xã hội. Hoặc như vụ ô nhiễm môi trường ở Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Công ty bóng đèn Rạng Đông…. cũng không kịp đưa ra thông điệp rõ ràng, cơ quan chức năng còn biểu hiện ngại, né tránh.
Công tác quản lý báo chí và Hội còn chưa nghiêm, thậm chí có biểu hiện buông lỏng, do quy định nhà nước chưa rõ, không đủ điều kiện xử lý hiệu quả hơn. Thực hiện quy hoạch báo chí chưa đảm bảo tiến độ. Một số quy định không còn phụ hợp, mức xử lý chưa đủ răn đe. Công tác xây dựng Đảng trong cơ quan báo chí chưa được chú trọng. Vai trò của Đảng viên là phóng viên, nhà báo có dấu hiệu bị buông lỏng.
Tình trạng thông tin sai sự thật, xúc phạm uy tín danh dự tập thể công dân chưa được giải quyết tốt. Một số cơ quan báo chí của tổ chức xã hội, nghề nghiệp xa rời tôn chỉ mục đích, phản ánh quá nhiều tiêu cực, có dấu hiệu đăng một chiều, chưa quan tâm đến quản lý phóng viên các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú.
Tình trạng khiếu kiện về nội dung còn nhiều, nhưng xử lý chưa thuyết phục. Một số cơ quan báo chí vẫn còn thái độ khệnh khạng, bề trên, giải trình chưa cầu thị, chưa nghiêm, chưa có sự công bằng giữa cơ quan báo chí với đơn vị bị phản ánh.
Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh: Năm 2020 có nhiều sự kiện của đất nước, do đó các cơ quan báo chí cần thực hiện tốt công tác thông tin tuyên truyền, chủ động phản ánh kịp thời các diễn biến của xã hội. Các cơ quan quản lý, các đơn vị chủ quản, cơ quan báo chí phải phản ánh nổi bật thành quả các địa phương, đơn vị đạt được. Tăng cường những bài viết phản ánh về quan điểm bảo vệ Đảng. Các thông tin phải được xem xét, kiểm chứng cẩn thận, khách quan giữa “xây” và “chống”.
Thực hiện nghiêm quy hoạch báo chí
Theo đồng chí Võ Văn Thưởng, có 24 đơn vị báo chí phải tổ chức quy hoạch lại trong năm 2019, đề nghị phải thực hiện nghiêm. Nếu cơ quan nào không xem xét thực hiện, sẽ bị xử lý nghiêm khắc bằng đình bản tạm thời, và nếu không sắp xếp lại, sẽ yêu cầu cơ quan nhà nước rút giấy phép hoạt động.
“Yêu cầu Bộ Thông tin Truyền thông làm việc với các cơ quan chủ quản, cơ quan báo chí để thực hiện quy hoạch, làm lành mạnh môi trường báo chí. Đây là việc phải làm, không thể chần chừ được nữa. Cơ quan nào lừng chừng, là không chấp hành chỉ đạo của Đảng và Nhà nước. Yêu cầu Bộ Thông tin Truyền thông thực hiện khẩn trương. Nếu không làm nghiêm thì niềm tin của công chúng sẽ giảm sút. Báo chí cũng phải có ý kiến để tăng niềm tin với nhân dân ” – Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng chỉ đạo.
Việc chậm trễ trong triển khai thực hiện quy hoạch báo chí có trách nhiệm của Bộ Thông tin Truyền thông, trách nhiệm của cơ quan chủ quản cơ quan báo chí, trách nhiệm của tổ chức Đảng, của đảng viên là lãnh đạo cơ quan chủ quản cơ quan báo chí...
Ngoài ra, các đơn vị chức năng cũng phải rà soát các văn bản không còn phù hợp với thực tiễn báo chí, khắc phục tình trạng báo hóa tạp chí. Đây là hiện tượng cần chấn chỉnh, đã được đề cập nhiều lần nhưng chưa xử lý dứt điểm.
Đồng chí Võ Văn Thưởng cũng nhấn mạnh: Việc rèn luyện phẩm chất đạo đức, xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, quán triệt và cụ thể hóa các chỉ đạo của Đảng, đề cao vai trò nêu gương của người đứng đầu trong cơ quan báo chí... sẽ tăng sức thuyết phục đối với các tác phẩm báo chí.
Theo đồng chí Võ Văn Thưởng, lần đầu tiên chúng ta nhận diện và đánh giá việc tư nhân hóa báo chí, trong đó một số cá nhân, doanh nghiệp gây tác động, đăng, phát nội dung thông tin có lợi cho mình, sau đó có phóng viên đến “xử lý truyền thông” đối với các đối tượng mình vừa phản ánh. Việc làm đó ảnh hưởng đến nhân phẩm của các nhà báo. Việc theo dõi, chỉ tận tay các hành vi này cần có sự hỗ trợ của cơ quan chức năng. Do đó, cần sớm có biện pháp khắc phục tình trạng này.
Về phía các cơ quan quản lý nhà nước, đồng chí Võ Văn Thưởng cũng cho rằng, cần tăng cường trách nhiệm cung cấp thông tin và trách nhiệm giải trình, tăng cường phối hợp với các cơ quan Đảng, cung cấp thông tin cho báo chí kịp thời, đúng pháp luật. Không để báo chí tìm nguồn thông tin không chính thức.
“Nếu chúng ta chủ động cung cấp thông tin sẽ tốt hơn cho đơn vị, ngành mình” – Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thương nói.
