Là một trong những địa phương trọng điểm về khai thác thuỷ sản, Kiên Giang vừa ban hành kế hoạch phát động phong trào thi đua về chống khai thác IUU.
Trong đó, địa phương này sẽ tăng cường thực thi pháp luật, xử lý các hành vi khai thác IUU; ngăn chặn, chấm dứt tàu cá vi phạm khai thác hải sản ở vùng biển nước ngoài.
Tương tự, tỉnh Quảng Ngãi cũng đang quyết liệt triển khai các biện pháp phòng, chống khai thác IUU.
Bộ đội Biên phòng Quảng Ngãi được UBND tỉnh này giao chủ trì mở các đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tàu cá, xử lý nghiêm các tàu cá vi phạm khai thác IUU; cương quyết không cho xuất bến đối với các tàu không đảm bảo theo quy định.
Kiên Giang, Quảng Ngãi và rất nhiều địa phương có biển, có hoạt động khai thác thuỷ sản đang nỗ lực trong việc gỡ “thẻ vàng” của Uỷ ban Châu Âu với hoạt động khai thác hải sản ở Việt Nam.
Cách đây hơn 5 năm trước (tháng 10.2017), Uỷ ban Châu Âu (EC) cảnh báo “thẻ vàng” đối với hoạt động khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tại Việt Nam.
Theo Tổng Cục Thuỷ sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NNPTNT), trong hơn 5 năm qua, EC đã thực hiện 3 lần thanh tra, trong đó lần gần nhất vào tháng 10.2022.
Tỉnh Khánh Hòa (địa phương Đoàn thanh tra trực tiếp) cơ bản thực hiện tốt nhiệm vụ chống khai thác IUU, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu phục vụ cho công tác thanh tra của Đoàn.
EC chỉ rõ, so với lần thanh tra thực tế lần thứ 2 vào năm 2019 như: Đã hoàn thiện khung pháp lý; công tác theo dõi, quản lý đội tàu, giám sát sản lượng lên bến; thực hiện xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác trong nước và nhập khẩu; công tác thực thi pháp luật, xử phạt vi phạm hành chính đã được cải thiện và đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Ông Vũ Duyên Hải - Phó Vụ trưởng Vụ Khai thác thuỷ sản (Bộ NNPTNT) cho biết, sau 5 năm bị cảnh báo “thẻ vàng”, tình hình chống khai thác IUU đã đạt nhiều chuyển biến tích cực.
Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế chậm khắc phục trên thực tế tại địa phương và đã được Đoàn Thanh tra của EC ghi nhận, đánh giá và khuyến nghị tại đợt thanh tra lần thứ 3.
Trong đó có các vấn đề liên quan đến việc truy xuất nguồn gốc và kiểm soát thủy sản nhập khẩu dưới dạng container. Cùng với đó, vấn đề đáng lo ngại nhất còn tồn tại là số lượng tàu cá Việt Nam bị bắt giữ ở vùng biển các nước láng giềng.
Bộ NNPTNT cho biết, tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài vẫn xảy ra, diễn biến phức tạp, chưa thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng giao (chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài trước 30.12.2021).
Số liệu trong năm 2022 cho thấy, đã có 75 vụ/104 tàu/919 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý, tập trung tại các tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa, Bình Thuận, Bà Rịa Vũng Tàu, Bạc Liêu, Bến Tre, Cà Mau và Kiên Giang). EC khẳng định sẽ không gỡ cảnh báo “thẻ vàng” nếu không chấm dứt tình trạng này.
Một trong những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới để gỡ "thẻ vàng" của EC đó là: Kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến tại đồn/trạm biên phòng tuyến biển; kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra, vào tại cảng cá theo đúng quy định đảm bảo thiết bị VMS hoạt động liên tục 24/24 giờ từ khi tàu cá rời cảng đến khi cập cảng; theo dõi, giám sát 24/7 100% tàu cá hoạt động trên biển qua hệ thống giám sát tàu cá.
Về thực thi pháp luật, xử lý vi phạm, đến tháng 5.2023 chấm dứt tàu cá khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
