Mỗi mùa xuân đến và qua đi, khát vọng đó mặc dù chưa thành hiện thực bởi nhiều lý do khách quan và chủ quan, bởi cuộc chiến kéo dài đến 30 năm, bởi đất nước bị vắt kiệt trong chiến tranh, bởi đất nước phải xây dựng lại từ đầu trên đống đổ nát, hỗn độn hậu cuộc chiến cùng những bất lợi bên ngoài. Dẫn đến mọi kế hoạch, định hướng phát triển đất nước nói chung đều bị xáo trộn.
Mỗi mùa xuân đến, trong thư chúc Tết gửi đồng bào cả nước, Bác Hồ đều trăn trở, mang hy vọng và khát vọng mùa xuân năm nay sẽ tốt hơn năm cũ, cuộc sống của nhân dân từ thành phố cho đến vùng sâu, vùng xa khởi sắc, tốt đẹp hơn. Nhìn lại sau 30 năm đổi mới (1986) từ nền kinh tế bao cấp, lạc hậu, giao thương hạn chế, các nơi đều ngăn sông, cấm chợ. Ngân sách cạn kiệt, sức dân không được phát huy bởi các rào cản… dẫn đến thu nhập bình quân đầu người chỉ có 200 USD/năm, ăn bữa sáng, lo bữa tối.
Hôm nay sau hơn 30 mùa xuân, chúng ta ngoảnh mặt nhìn lại. Ta nhận thấy rằng: Việt Nam từ một quốc gia nghèo nhất trong các nước nghèo đã vươn mình trỗi dậy, đạt những thành quả đáng khích lệ và lấy lại niềm tin của nhân dân của bạn bè trên thế giới. Việt Nam đã và đang đạt mức thu nhập trung bình theo quy chuẩn của thế giới; đô thị, thành phố đã thay da đổi thịt không chỉ ở các tỉnh trung tâm, nó đã vươn xa, vươn rộng tới các vùng quê xa xôi, hẻo lánh, cơ sở hạ tầng đã kết nối được các vùng miền trong cả nước. Cảnh đói ăn, thiếu mặc đã không còn nữa. Thu nhập bình quân đầu người năm (2020) đạt gần 3.000 USD/năm. Giao thương kinh tế trải rộng trên khắp các châu lục, lớp người mới, lớp trẻ đã tiếp cận được với văn minh của nhân loại, nhiều lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ thông tin đã tiến bộ ngang tầm các nước phát triển.
Vừa qua, Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước đã phát biểu trước quốc dân, đồng bào và đại Hội đồng Liên Hợp Quốc về khát vọng của Việt Nam sẽ vươn lên, đạt mục đích năm 2045 trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, trở thành nước có khoa học công nghệ đứng hàng cao của thế giới. Khát vọng của Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước đã truyền lửa cho các cấp lãnh đạo từ trung ương đến địa phương. Nếu chỉ ở cấp công quyền thì khát vọng này khó có thể hoàn thành sứ mạng của nó. Mà khát vọng này cần được lan toả tới trăm triệu người dân Việt Nam, phải luôn nóng trong huyết quản của mỗi doanh nhân, mỗi doanh nghiệp và mỗi người dân phấn đấu không ngừng để đạt mục đích như đã nêu trên.
Lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo cho thành công của chính sách, của pháp luật và của các cấp lãnh đạo từ cơ sở đến trung ương.
Thách thức không nhỏ đặt trên vai mỗi mùa xuân của 25 năm phía trước. Không thể lấy định lượng của con số cơ học là mỗi năm chỉ cần đạt trên 7% GDP là Việt Nam sẽ hoàn thành sứ mệnh này. Bởi lẽ trong 25 năm phía trước có biết bao biến cố trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Mọi thứ không có gì là bất biến, luôn trong trạng thái động và biến đổi khôn lường khi kinh tế toàn cầu thay đổi; Chủ nghĩa bảo hộ của các quốc gia và vùng lãnh thổ trỗi dậy; Thiên tai dịch bệnh, biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, nguy hiểm hơn; Chiến tranh truyền thống và phi truyền thống ngày càng diễn biến phức tạp…
Vấn đề đặt ra và giải pháp nào hữu hiệu nhất cho an ninh kinh tế, chính trị của Việt Nam giai đoạn mới. Sau 30 mùa xuân sống nơi xứ người và trở lại Việt Nam đầu tư, kinh doanh, sản xuất trên nhiều lĩnh vực khác nhau, tôi đã trải nghiệm được nhiều góc cạnh trong cuộc sống qua công việc thực tế và va chạm cụ thể với luật pháp, nghị định, quyết định của các cấp có thẩm quyền ban hành trong gần 30 năm. So sánh, đối chiếu với các nước phát triển trên thế giới và với nội tại của Việt Nam, tôi nhận thấy rằng:
Thứ nhất: Luật Đầu tư, chính sách, nghị định và thông tư hướng dẫn… liên quan đến đầu tư phải triệt để cải thiện theo hướng có lợi cho người dân và doanh nghiệp. Học hỏi và áp dụng các chính sách của các quốc gia đã thành công trong phát triển kinh tế và an ninh chính trị trong khu vực và thế giới. Sớm xoá bỏ các cơ quan chủ quản tự ban hành các quy định, thông tư trái luật, không cho phép các cơ quan chủ quản tự soạn thảo các văn bản trình Chính phủ ban hành, các nghị định có lợi cho bộ, ngành mình quản lý dẫn đến luật và nghị định chồng chéo, khác biệt, cái quy định sau triệt tiêu cái trước. Đề nghị giao cho các đơn vị tư vấn độc lập tham mưu, soạn thảo và chịu trách nhiệm về tính hợp pháp cũng như hiệu quả của nó cho người dân và doanh nghiệp thực hiện.
Thứ hai: Lấy sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp làm thước đo cho thành công của chính sách, của pháp luật và của các cấp lãnh đạo từ cơ sở đến trung ương. Nơi nào người dân và doanh nghiệp không phát triển được, cuộc sống khó khăn hơn thì lãnh đạo nơi ấy phải từ chức, phải chịu trách nhiệm.
Thứ ba: Huy động mọi nguồn lực từ trong nước, nước ngoài để phát triển kinh tế theo định hướng bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Nội lực trong nước có hạn bởi thực tế đã cho thấy, cho nên dòng vốn FDI và kiều hối là cực kỳ quan trọng, kinh tế tư nhân phải là động lực quan trọng để bảo đảm an sinh xã hội và phát triển đất nước. Kinh tế nhà nước dần tiến tới chỉ nên kinh doanh, hoạt động trong lĩnh vực công ích, trong lĩnh vực kinh tế tư nhân không làm. Các nước phát triển như Canada, Hàn Quốc, Singapore… họ đã và đang áp dụng mô hình này nên hiệu quả cao và trở thành những nước đứng đầu trên thế giới.
Thứ tư: Thực tế cho thấy, các quốc gia phát triển đã ứng dụng công nghệ số, kinh tế số từ nhiều năm trước. Việt Nam cần một chính sách lớn của Đảng và Chính phủ phù hợp, thông thoáng, cần có nguồn ngân sách từ nhà nước nhằm tạo cú hích trực tiếp cho cuộc cách mạnh khoa học 4.0 vĩ đại này. Đặc biệt quan tâm và tạo điều kiện cho phát triển năng lượng tái tạo - xu thế tất yếu của thế giới trong nhiều thập kỷ tới.
Thứ năm: Nhiệm kỳ 5 năm tới (2021-2025) đặc biệt quan trọng, những mùa xuân của bản lề, của trục xoay cho 20 năm còn lại nếu chúng ta cần loay hoay trong tư duy bảo thủ, cực đoan trong chính sách kinh tế vĩ mô, trong suy nghĩ nhân lực giá rẻ, đội ngũ tuổi vàng cao so với thế giới… chúng ta sẽ khó, vô cùng khó để vươn lên.
Toàn dân và hệ thống công quyền phải luôn nghĩ mỗi mùa xuân đều là gánh nặng trên vai để chúng ta có chính sách tốt, cơ chế thông thoáng tạo cơ hội cho lớp trẻ, lớp người tâm huyết với quốc gia dân tộc vượt lên chính mình, vượt lên khó khăn, rào cản từ bên ngoài để đạt mục đích, đạt khát vọng như mong muốn của Tổng Bí thư, Chủ tịch Nước và Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu. Chặng đường 25 mùa xuân còn ở phía trước, còn rất dài nhưng thời gian không dừng lại, mùa xuân cũng sẽ qua đi. Việt Nam cần chạy đua với nó, giành lấy những gì mình có thể, biến ước mơ thành hiện thực.
