Tiếp tục duy trì, củng cố Thanh tra huyện
Chiều 17.8, tiếp tục chương trình phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8.2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Thanh tra (sửa đổi).
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với dự thảo Luật về việc giữ hệ thống tổ chức cơ quan thanh tra theo cấp hành chính như hiện hành, gồm Thanh tra Chính phủ, thanh tra tỉnh và thanh tra huyện.
Thường trực Ủy ban Pháp luật và cơ quan soạn thảo nhận thấy, việc tiếp tục duy trì, củng cố thanh tra huyện để tham mưu, giúp ủy ban nhân dân cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra là cần thiết, bảo đảm cho chính quyền địa phương cấp huyện thực hiện hiệu quả nhiệm vụ theo phân cấp, kịp thời phát hiện sai phạm ngay từ ở cơ sở; bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất về tổ chức với cơ quan thanh tra ở cấp tỉnh và Trung ương.
Thanh tra huyện không chỉ thực hiện nhiệm vụ về thanh tra mà còn là đầu mối tổ chức triển khai nhiều nhiệm vụ được giao trong các luật khác, như Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng…
Những bất cập trong tổ chức và hoạt động của Thanh tra huyện thời gian qua không phải do thiết chế này không còn phù hợp mà là do chưa được quan tâm bố trí đủ nguồn lực để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao.
Việc không duy trì Thanh tra huyện tuy giảm được số lượng lớn cơ quan, nhưng sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trên các địa bàn cấp huyện, nhất là đối với các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển.
Do đó, Thường trực Ủy ban Pháp luật và cơ quan soạn thảo đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho giữ Thanh tra huyện. Đồng thời, đề nghị Chính phủ sớm có giải pháp căn cơ, đồng bộ để khắc phục những hạn chế, yếu kém trong hoạt động của Thanh tra huyện thời gian qua
Về việc thành lập Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, nhiều ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Luật về thành lập Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ; tuy nhiên, đề nghị bổ sung quy định rõ trong Luật tiêu chí, nguyên tắc thành lập. Một số ý kiến đề nghị không thành lập Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, vì việc thành lập tổ chức mới sẽ phát sinh thêm biên chế.
Về phân định nhiệm vụ, quyền hạn giữa Thanh tra Bộ với Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ, có ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị cần phân định rõ chức năng, nhiệm vụ của Thanh tra Bộ với Thanh tra Tổng cục, Cục thuộc Bộ; quy định Thanh tra Bộ không thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành đối với lĩnh vực do Tổng cục, Cục phụ trách có thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành.
Rà soát lại mối quan hệ giữa cơ quan thanh tra với cơ quan hành chính
Nhấn mạnh nguyên lý “nơi nào có cấp hành chính, nơi đó có thanh tra”, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, ngoài thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, thanh tra huyện còn giúp cấp ủy, chính quyền cùng cấp quản lý nhà nước về công tác thanh tra và thực hiện hiệu quả nhiệm vụ theo phân cấp; tiếp công dân; giải quyết khiếu nại, tố cáo; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu, Ban soạn thảo cần rà soát lại mối quan hệ giữa cơ quan thanh tra cấp huyện, tỉnh với UBND, Chủ tịch UBND cấp huyện, tỉnh; giữa Thanh tra Chính phủ với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong xây dựng, hoàn thiện kết luận thanh tra.
“Tính độc lập về chuyên môn, nghiệp vụ của ngành Thanh tra được quy định ra sao trong dự án luật và giải quyết trong thực tiễn thế nào? Một mặt cần nâng cao trách nhiệm giải trình, nhưng đồng thời phải bảo đảm thời hạn thanh tra, kỷ luật hành chính”, Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý quy định về cơ cấu tổ chức của ngành Thanh tra trong dự án luật cần tương thích với chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước sắp xếp, tinh giản biên chế, bộ máy. Việc ban hành luật cần khắc phục nhưng tồn tại, hạn chế, vướng mắc bất cập nhưng không được làm phát sinh những vấn đề mới.
