Cần phải nhìn nhận, chấn chỉnh lại
Theo dự kiến, phiên họp thứ 31 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ diễn ra trong 3,5 ngày, từ 14.3 đến 19.3, tại Nhà Quốc hội. Trong đó, hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại phiên họp sẽ diễn ra vào ngày 18.3.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã có báo cáo một số nội dung liên quan nhóm vấn đề chất vấn tại phiên họp, trong đó có nội dung về bảo hiểm nhân thọ.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, do phát triển nhanh, thời gian qua thị trường bảo hiểm, đặc biệt bảo hiểm nhân thọ đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, dịch vụ chăm sóc, giải quyết quyền lợi cho khách hàng.
Cùng với đó, nếu như trước đây thị trường chỉ có kênh đại lý truyền thống, thì thời gian qua đã hình thành thêm nhiều kênh phân phối khác là các đại lý tổ chức, mà điển hình là kênh phân phối qua ngân hàng (bancassurance).
Kênh này giúp hoạt động khai thác bảo hiểm trở nên đa dạng, nhưng cũng tạo ra sự phức tạp hơn và cần phải nhìn nhận lại, chấn chỉnh.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh, thời gian qua đã tăng cường nhiều giải pháp để chấn chỉnh những mặt trái, sai lệch trong triển khai hoạt động khai thác các sản phẩm bảo hiểm nói chung và kênh bancassurance nói riêng.
Bộ đã nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền ban hành và ban hành bổ sung nhiều quy định. Có thể kể đến như chuẩn hóa một số quy định về hợp đồng bảo hiểm nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.
Bổ sung các quy định nhằm tăng cường trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm trong quá trình tư vấn, giao kết hợp đồng, đảm bảo tính minh bạch, người dân được tư vấn đúng, đủ thông tin, rõ ràng về sản phẩm...
Bổ sung các quy định nhằm ngăn chặn tình trạng "ép" mua bảo hiểm qua ngân hàng, hoặc tư vấn không đúng về sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư.
Trong đó, các tổ chức tín dụng hoạt động đại lý phải giải thích rõ cho khách hàng về sản phẩm bảo hiểm không phải là sản phẩm của tổ chức tín dụng.
Việc tham gia bảo hiểm không phải là điều kiện bắt buộc để sử dụng các sản phẩm, dịch vụ khác của tổ chức tín dụng hoạt động đại lý.
Các tổ chức tín dụng thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm không được tư vấn, giới thiệu, chào bán, thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm liên kết đầu tư cho các khách hàng trong thời hạn 60 ngày trước và 60 ngày sau ngày giải ngân toàn bộ khoản vay.
Việc này nhằm tránh tình trạng các nhân viên ngân hàng sử dụng quyền xem xét, cấp duyệt khoản vay để gây sức ép buộc người vay mua bảo hiểm.
Để tăng cường tính hiệu lực, hiệu quả đối với công tác quản lý, giám sát hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng, trong thời gian qua, với các thông tin phản ánh qua đường dây nóng về việc bị ép mua bảo hiểm khi giải ngân khoản vay, bộ đã chuyển thông tin cho cơ quan thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước để phối hợp quản lý, giám sát.
Phát hiện nhiều sai phạm
Trong năm 2022, 2023, bộ đã tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với 10/17 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ có triển khai bán bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài...
Qua thanh tra đã phát hiện các hành vi vi phạm qua kênh bancassurance như sai phạm về ban hành quy trình, quy chế, sai phạm về việc tuân thủ biểu phí sản phẩm, đại lý bảo hiểm không tuân thủ quy định công ty và quy định pháp luật.
Kiến nghị xử lý về tài chính tổng số tiền là 21.000 tỉ đồng, trong đó loại ra khỏi chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2021, năm 2022 với tổng số tiền là hơn 1.955 tỉ đồng.
Xử phạt vi phạm hành chính đối với 2 doanh nghiệp bảo hiểm, phạt tiền 310 triệu đồng.
Áp dụng hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ hoạt động ký kết hợp đồng bảo hiểm mới khai thác qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài có thời hạn...
Năm 2024, bộ có kế hoạch thanh tra với 6 doanh nghiệp bảo hiểm. Trong đó sẽ tiến hành thanh tra việc triển khai bán bảo hiểm qua tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với 2 doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ.
