Đồng chí Lê Đức Thọ tên thật là Phan Đình Khải, sinh ngày 10.10.1911, tại xã Địch Lễ, huyện Mỹ Lộc (nay là xã Nam Vân, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định) trong một gia đình nhà nho yêu nước. Đồng chí được kết nạp vào Đảng khi mới 18 tuổi. Trong thời gian hoạt động cách mạng, đồng chí tỏ rõ là một nhà lãnh đạo xuất sắc, giàu tài năng ở nhiều mặt, đặc biệt là trên các lĩnh vực, chính trị, quân sự, ngoại giao... Đồng chí mất ngày 13.10.1990, tại Hà Nội.
Sau khi miền Nam được hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất (30.4.1975), đồng chí được phân công làm Phó ban đại diện của Đảng và Chính phủ ở miền Nam. Tháng 12.1976, tại Đại hội lần thứ IV của Đảng, đồng chí tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và làm Trưởng Ban Tổ chức Trung ương. Giữa năm 1977 đến tháng 1.1979, đồng chí được Bộ Chính trị phân công phụ trách công tác đặc biệt. Năm 1980, đồng chí được cử làm Bí thư Thường trực và phụ trách công tác tổ chức; tháng 10.1980 kiêm Hiệu trưởng Trường Chính trị đặc biệt.
Tại Đại hội lần thứ V của Đảng (3.1982), đồng chí được bầu lại vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và làm Bí thư Thường trực, phụ trách công tác tư tưởng, nội chính, ngoại giao. Năm 1983, đồng chí được chỉ định làm Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng của Đảng. Năm 1986, đồng chí làm Trưởng Tiểu ban nhân sự Đại hội lần thứ VI của Đảng và tại Đại hội (tháng 12.1986), đồng chí được cử làm Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Suốt cuộc đời phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân, đồng chí Lê Đức Thọ đã có những công lao to lớn đối với công tác tổ chức, xây dựng Đảng. Nhiều năm đảm nhiệm các cương vị Trưởng Ban Tổ chức Trung ương, Thường trực Ban Bí thư, phụ trách công tác tổ chức, đồng chí Lê Đức Thọ đã góp phần quan trọng vào việc tổ chức thành công các kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ III (1960), lần thứ IV (1976), lần thứ V (1986). Đồng chí đã góp phần quan trọng vào việc phát triển lý luận về xây dựng Đảng trong điều kiện Đảng cầm quyền; củng cố, thống nhất hệ thống tổ chức và tăng cường đoàn kết nội bộ, phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương, đảm bảo giữ vững các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng; phát triển và bảo đảm chất lượng đội ngũ đảng viên, chuẩn bị và bố trí đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp cho cả trước mắt và lâu dài...
Đặc biệt, đồng chí Lê Đức Thọ, cố vấn đặc biệt của phái đoàn đàm phán của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trở thành tâm điểm của giới truyền thông thế giới với cuộc đàm phán kéo dài tới hơn 4 năm, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris ngày 27.1.1973 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam.
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Tạ Ngọc Tấn, ngay từ tháng 2.1954 khi tình hình chiến tranh còn đang diễn ra và chưa rõ chuyển biến thế nào, đồng chí Lê Đức Thọ đã nhận định rằng cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc của đất nước ta chắc chắn còn gặp nhiều khó khăn, Pháp có thể rút đi, nhưng khả năng Mỹ sẽ vào và nếu Mỹ thế chân Pháp, tình hình chiến tranh sẽ phức tạp, khốc liệt hơn nhiều.
Chính vì vậy, bây giờ chúng ta phải chuẩn bị trước lực lượng, trong đó có lực lượng quan trọng là cài cắm được lực lượng tình báo vào phía địch. Ở thời điểm đó, chính đồng chí Lê Đức Thọ là người đã vận động ông Phạm Xuân Ẩn, khi đấy mới chỉ là một cán bộ thống kê đi ra vùng U Minh Thượng để kết nạp vào Đảng và giao nhiệm vụ cho ông Ẩn phải cắm sâu trong bộ máy hành chính của Ngụy quyền Sài Gòn.
Và sau này, ông Phạm Xuân Ẩn đã trở thành một trong những điệp viên quan trọng nhất, cung cấp những thông tin tình báo mang tính quyết định góp phần vào thắng lợi của cuộc chiến tranh chống Mỹ, thống nhất đất nước.
