Điện Biên Phủ - nơi giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ

Chiến thắng mang giá trị nổi bật toàn cầu

Trong dòng người về với Điện Biên Phủ những ngày này, có những cựu chiến binh năm xưa nay tóc đã bạc, có những bạn trẻ với ánh mắt rạng ngời, và cả những đoàn khách quốc tế đến từ khắp nơi trên thế giới. Tất cả đều hướng về mảnh đất lịch sử để tưởng niệm cho những người con Việt Nam đã ngã xuống vào lòng đất mẹ cho chiến thắng, cho độc lập dân tộc và hòa bình ngày nay với lòng thành kính, tri ân.

70 năm sau chiến thắng, tuy thời gian và chiến tranh đã làm phai mờ đi phần nào dấu tích của quá khứ, nhưng những giá trị tinh thần bất diệt mà chiến thắng này để lại cho muôn đời con cháu vẫn còn nguyên vẹn. Hiện nay, Điện Biên Phủ không chỉ còn là chiến trường khốc liệt năm xưa với những hố bom, giao thông hào chằng chịt mà đã trở thành một vùng đất năng động, phát triển. Tuy nhiên, những dấu ấn lịch sử vẫn còn in đậm khắp nơi, trở thành những di tích vô giá, minh chứng cho một thời kỳ hào hùng của dân tộc. Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ với những hiện vật, hình ảnh chân thực, sống động tái hiện lại chiến dịch; hầm Đờ Cát, cứ điểm Him Lam, đồi A1... vẫn sừng sững như những chứng nhân lịch sử, gợi nhắc về sự hy sinh anh dũng của cha ông, trở thành những bài học sống động cho thế hệ trẻ về lịch sử của dân tộc.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã kết thúc 9 năm kháng chiến trường kỳ gian khổ chống thực dân Pháp, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc, đồng thời góp phần quan trọng vào phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới. Chiến thắng này có sức ảnh hưởng lớn đến thế giới, đặc biệt là các quốc gia đang chịu cảnh áp bức bóc lột, không chỉ là chiến thắng vĩ đại trong lịch sử chiến tranh giữa một quốc gia nhỏ bé với một cường quốc lớn mà còn bởi giá trị nhân văn sâu sắc mà nó mang lại. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Lần đầu tiên trong lịch sử, một nước thuộc địa nhỏ yếu đã đánh thắng một nước thực dân hùng mạnh. Đó là một thắng lợi vẻ vang của nhân dân Việt Nam, đồng thời, cũng là một thắng lợi của các lực lượng hòa bình, dân chủ và xã hội chủ nghĩa trên thế giới”.

Hơn cả một chiến thắng quân sự, Điện Biên Phủ là biểu tượng của ý chí, nghị lực và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam khi có thể tạo dựng làn sóng “sức mạnh” đánh thắng kẻ thù hùng mạnh. Đó là chiến thắng của lòng yêu nước nồng nàn, của tinh thần “Quyết chiến, quyết thắng”, của sự mưu trí, sáng tạo và nghệ thuật quân sự tài tình dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Những di sản quý báu của quá khứ...

Những giá trị văn hóa quan trọng mà Chiến thắng Điện Biên Phủ mang lại sẽ mãi mãi trường tồn trên con đường đến tương lai tươi sáng của dân tộc thông qua sự tiếp nối và phát huy không ngừng của nhiều thế hệ. Tất cả mọi người dân, cán bộ, đảng viên và chiến sĩ trong lực lượng vũ trang đều xác định nhiệm vụ tôn vinh và tiếp nối truyền thống Điện Biên Phủ bằng những suy nghĩ, thái độ, và hành động cụ thể để tinh thần, những giá trị tốt đẹp của Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi trường tồn.

Di tích lịch sử Chiến trường Điện Biên Phủ bao gồm 45 điểm di tích thành phần được công nhận là Di tích quốc gia Đặc biệt vào năm 2009. Hệ thống các di tích này nằm trên địa bàn các huyện Tuần Giáo, huyện Điện Biên và thành phố Điện Biên Phủ được chia thành hai khu vực.

Các di tích liên quan đến trận địa phòng ngự của thực dân Pháp (23 điểm) là những mục tiêu tấn công của ta và ghi lại những chiến công oai hùng của quân và dân ta trong suốt 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt, máu trộn bùn non”.

Những cụm di tích tiêu biểu bao gồm: Cụm di tích trung tâm tập đoàn cứ điểm Mường Thanh, nơi tập trung lực lượng và phương tiện chiến tranh cao với hầm chỉ huy tướng Đờ Cát, hầm chỉ huy pháo binh của Pi Rốt, các trận địa pháo, xe tăng, sân bay Mường Thanh... Phân khu Bắc bao gồm Him Lam, Độc lập và Bản Kéo và Phân khu Nam bao gồm Hồng Cúm. Các cứ điểm phòng thủ là các điểm hỏa lực và lá chắn bảo vệ vòng ngoài phân khu trung tâm. Ngoài ra, còn có rất nhiều cứ điểm trong phân khu trung tâm, như 5 cao điểm ở phía Đông, bao gồm cứ điểm A1, C1, C2, D1 và E1.

Các di tích liên quan đến quân đội và nhân dân (22 điểm), bao gồm: Căn cứ chỉ huy sở chiến dịch Mường Phăng là cơ quan đầu não chỉ huy chiến dịch kể từ ngày 31.1.1954 và là nơi đưa ra các quyết định và kế hoạch chiến đấu cần thiết để giành chiến thắng ở Điện Biên Phủ. Hiện tại, các lán ở và nơi làm việc của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Tham mưu trưởng Hoàng Văn Thái, Ban Tham mưu, Trung tâm thông tin, Ban cố vấn, Hội trường tác chiến, Đường hầm xuyên núi, Trạm bảo vệ, Đài quan sát và Bãi họp các quân binh chủng tuyên bố chiến thắng... Các địa điểm di tích phục vụ chiến dịch là nơi tập kết hậu cần, vận chuyển vũ khí đạn dược cho chiến dịch, chẳng hạn như: Đèo Pha Đin, hang Thẩm Púa, Tuần Giáo và Đường kéo pháo bằng tay. Các trận địa tấn công của quân đội ta bao gồm hệ thống hầm hào chiến đấu, trận địa vây hãm và tiến công, cũng như trận địa pháo 105mm và H6.

Dựa trên quy định của Nghị định số 145/2013/NĐ-CP, ban hành ngày 29 tháng 10 năm 2013 của Chính phủ quy định về tổ chức ngày kỷ niệm, nghi thức trao tặng, đón nhận hình thức, khen thưởng, thi đua, nghi lễ đối ngoại và đón tiếp khách nước ngoài, trong đó có ngày tôn vinh Chiến thắng Điện Biên Phủ. Theo đó, ngày 7 tháng 5 hàng năm được chọn là một trong 7 ngày lễ trọng đại, đặc biệt quan trọng. Các hoạt động được tổ chức quy mô xen kẽ giữa các năm chẵn và lẻ nhằm kỷ niệm 5 năm và 10 năm tại tỉnh Điện Biên. Các sự kiện bao gồm việc dâng hương và hoa tại đền thờ liệt sĩ trên đồi F, tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ tại đồi D1, cũng như tưởng niệm tại Nghĩa trang liệt sĩ (A1, Him Lam, Độc Lập).

...Là nền tảng vun đắp tương lai

Để có thể sống trong một đất nước hòa bình, độc lập, giới trẻ ngày nay được thừa hưởng thành quả từ sự hy sinh xương máu của biết bao các thế hệ đi trước.

Chúng ta có trách nhiệm phải gìn giữ và phát huy những giá trị cao quý mà chiến thắng Điện Biên Phủ đã để lại, biến những bài học lịch sử thành hành động cụ thể, cống hiến hết mình cho sự nghiệp xây dựng một đất nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh; góp phần xây dựng đất nước ngày càng hùng cường sánh vai với các cường quốc năm châu như Bác Hồ hằng mong muốn. Đó chính là thông điệp và di sản quý báu nhất mà các thế hệ hôm nay cần khắc ghi và tiếp nối trong tương lai.

Chính vì vậy, Điện Biên Phủ đã trở thành một “địa chỉ đỏ” trong giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ. Hàng năm, có hàng trăm nghìn lượt học sinh, sinh viên, đoàn viên thanh niên đến với Điện Biên Phủ.

Theo thống kê của Bảo tàng Chiến thắng Điện Biên Phủ, trong dịp nghỉ lễ 30.4 và 1.5, lượng du khách đến tham quan bức tranh panorama "Chiến dịch Điện Biên Phủ" vẫn đang tiếp tục tăng theo từng ngày. Phần nhiều trong số những người viếng thăm bảo tàng là những bạn trẻ còn ngồi trên ghế nhà trường trung học, phổ thông và đại học.

Viếng thăm những “địa chỉ đỏ” tại chiến trường năm xưa, các bạn trẻ được tham quan các di tích lịch sử, tìm hiểu về chiến dịch Điện Biên Phủ, được nghe kể những câu chuyện cảm động về sự hy sinh anh dũng của cha ông. Qua đó, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về quá khứ, trân trọng những giá trị lịch sử và văn hóa của dân tộc, từ đó hun đúc ý chí, khát vọng cống hiến cho đất nước, xây dựng lý tưởng cách mạng và tinh thần yêu nước.

Trong bối cảnh hiện nay, khi thế giới đang đối mặt với nhiều thách thức mới, thông điệp về sự đoàn kết, ý chí và khát vọng tự do, độc lập từ chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954 vẫn còn nguyên giá trị. Điện Biên Phủ không chỉ là quá khứ, mà còn là nguồn cảm hứng cho tương lai; không chỉ là một bài học về lịch sử, mà còn là động lực cho thế hệ trẻ trong việc đóng góp cho sự phát triển của đất nước, hướng tới một tương lai tốt đẹp hơn. Trong tương lai, Điện Biên Phủ sẽ tiếp tục là điểm sáng trong giáo dục lịch sử và văn hóa, không chỉ cho thế hệ trẻ Việt Nam mà còn cho bạn bè quốc tế.

Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước ngày càng diễn ra mạnh mẽ thì yêu cầu về giáo dục tư tưởng, đạo đức cách mạng, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng cho thế hệ trẻ càng trở nên cấp thiết mà chiến thắng Điện Biên Phủ trở thành một giáo cụ trực quan không thể sinh động hơn, giúp ích cho người trẻ rèn đức, luyện tài, phấn đấu, góp phần xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Chiến thắng Điện Biên Phủ, sau 70 năm, vẫn còn vang vọng như một bài ca bất tử, một nguồn cảm hứng bất tận cho thế hệ trẻ, khích lệ giới trẻ Việt Nam tiếp tục bước đi trên con đường xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Với tinh thần Điện Biên Phủ, thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay và mai sau đã và đang viết nên những trang sử mới, đóng góp vào sự nghiệp phát triển của đất nước để Việt Nam chưa bao giờ có một "cơ đồ" như ngày nay.