Tiếp tục kỳ họp thứ 7, sáng 27.5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Theo đại biểu, hầu hết các quy định trong dự thảo luật đều có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến chính sách tiền lương vì đây là căn cứ để thu chi và thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH).
Qua nghiên cứu các báo cáo, đại biểu cho biết nội dung này có sự chưa thống nhất. Cho đến nay chưa có báo cáo đánh giá đầy đủ tác động chính sách gửi đến ĐBQH theo đúng quy định.
Đại biểu cho rằng, việc sử dụng cũng như chính sách liên quan đến BHXH là vấn đề rất lớn. Do đó, việc thay đổi chính sách này không thể không lấy ý kiến rộng rãi người lao động trong bối cảnh cải cách tiền lương.
Trong khi tiền lương sẽ có thay đổi căn bản từ 1.7.2024 và không rõ mức tham chiếu sẽ được xây dựng và tổ chức thực hiện như thế nào. Mặt khác việc này cũng phát sinh chênh lệch giữa người nghỉ hưu trước và sau ngày 1.7.
Theo đại biểu, chính sách BHXH là sự chia sẻ giữa các thế hệ, không chỉ là nguyên tắc đóng hưởng của mỗi cá nhân. Do đó, với người đang làm việc, BHXH hôm nay sẽ có tác động đến lương hưu của người đã nghỉ hưu và sự chia sẻ giữa các thế hệ cần được quan tâm trong quá trình cải cách tiền lương. Phải làm sao để người làm việc và người nghỉ hưu không có khoảng cách khá xa về tiền lương.
Chính vì vậy, đại biểu đề nghị có đánh giá tác động và nghiên cứu thấu đáo. Về thời điểm thông qua luật, đại biểu kiến nghị nên thông qua sau khi thực hiện chính sách cải cách tiền lương (1.7).
Tham gia thảo luận về dự thảo Luật, ĐBQH Võ Mạnh Sơn - Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Thanh Hóa (Đoàn Thanh Hóa) - quan tâm đến quy định giảm thời gian đóng BHXH còn 15 năm.
Theo đại biểu, nếu phương án này được thông qua sẽ có một nhóm người lao động tham gia BHXH muộn, tức là khoảng 45 - 47 tuổi mới tham gia hoặc những người tham gia không liên tục nhưng khi tới tuổi nghỉ hưu vẫn chưa tích lũy đủ 20 năm BHXH cũng được hưởng lương hưu hàng tháng.
Tuy vậy, định kỳ mức lương hưu sẽ được nhà nước điều chỉnh đồng thời trong thời gian hưởng lương sẽ được Quỹ BHXH mua bảo hiểm y tế.
Do vậy, đại biểu cho rằng, cho dù mức lương hưu có thể khiêm tốn hơn những người có thời gian đóng dài nhưng với mức lương hàng tháng ổn định, định kỳ được nhà nước điều chỉnh và trong thời gian hưởng lương sẽ được Quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế, sẽ góp phần đảm bảo tốt hơn cuộc sống khi về già cho người lao động.
Còn ĐBQH Trần Kim Yến (Đoàn TP Hồ Chí Minh) cho biết, dự thảo luật bổ sung tại điểm m khoản 1 của Điều 3 là chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh thuộc diện phải đăng ký kinh doanh.
Đại biểu cho rằng, bản chất nhóm đối tượng này khác với người lao động làm công ăn lương. Đây là nhóm đối tượng hoàn toàn có thể tự chủ về thu nhập thông qua hoạt động sản xuất kinh doanh và chủ động trong việc tìm kiếm các giải pháp về tài chính để đảm bảo cho cuộc sống gia đình.
Vì vậy, không nên chuyển nhóm đối tượng này sang BHXH bắt buộc mà vẫn giữ nhóm đối tượng này thuộc đối tượng BHXH tự nguyện.
