Sáng 24.10, Quốc hội tiếp tục thảo luận trực tuyến về các báo cáo công tác của các cơ quan, trong đó có dự thảo Nghị quyết về tổ chức phiên tòa trực tuyến.
Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết phiên toà trực tuyến, đại biểu Lã Thanh Tân (Hải Phòng) tán thành với sự cần thiết ban hành ban hành Nghị quyết như tờ trình. Ông cho rằng đây là giải pháp đột phá nhằm nâng cao tính minh bạch trong hoạt động tố tụng của toà án. Đồng thời, đây cũng là một trong những yếu tố đòn bẩy để thúc đẩy quá trình giải quyết vụ việc của toà án được nhanh chóng, thuận lợi hơn, tiết kiệm chi phí đi lại của người dân.
Theo đại biểu, đây là phương thức tố tụng mới được áp dụng trên nền tảng công nghệ số, cần có sự đầu tư trang thiết bị, việc triển khai cũng cần thận trọng. Do đó, đề nghị nên có sự thí điểm với từng loại án, từng địa bàn để chỉ đạo triển khai toàn quốc. Riêng tại Hải Phòng, vừa qua đã được đầu tư hệ thống thiết bị và đường truyền kết nối riêng từ hội trường xét xử của Toà án nhân dân TP.Hải Phòng đến phòng xét xử đặt tại trụ sở UBND thành phố nhằm phục vụ phiên toà xét xử trực tuyến án hành chính.
Trong đó, ngày 7.8 vừa qua Hải Phòng đã tổ chức phiên toà giả định xét xử vụ án hành chính bằng hình thức trực tuyến. Kết quả, phiên toà được đánh giá cao, chất lượng hình ảnh và âm thanh rõ nét, tín hiệu đường truyền ổn định; người tham gia phiên toà ở các điểm cầu đều theo dõi phiên toà được đầy đủ, toàn diện; đương sự được đảm bảo thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ theo quy định.
Từ kết quả này, Toà án nhân dân TP.Hải Phòng đã có văn bản đề nghị Toà án nhân dân tối cao xem xét cho phép thí điểm xét xử trực tuyến tại Hải Phòng. Đại biểu Tân đề nghị Toà án nhân dân tối cao xem xét, lựa chọn Hải Phòng để triển khai thí điểm cho việc thực hiện Nghị quyết này khi được Quốc hội thông qua.
Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa Vũng Tàu) góp ý, Nghị quyết tổ chức phiên toà trực tuyến để đảm bảo việc toà án xét xử kịp thời, đáp ứng nhu cầu thực tiễn phòng chống dịch bệnh, thực hiện xã hội số, toà án điện tử. Tuy nhiên, đây là vấn đề còn mới, phát sinh từ yêu cầu thực tiễn nhưng chưa có luật quy định. Do đó, đại biểu đề nghị tổ chức phiên toà trực tuyến nên áp dụng để xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm các vụ án dân sự, hôn nhân, kinh doanh, hành chính… có tính chất tình tiết đơn giản, tài liệu chứng cứ trong hồ sơ vụ án rõ ràng.
Đồng thời, để thực hiện tốt quy định này khi Nghị quyết này có hiệu lực yêu cầu cấp thiết cần phải rà soát, đánh giá về điều kiện tổ chức tại cơ sở. Tuy nhiên, nhất thiết phải có ngân sách đầu tư trang thiết bị điện tử, kỹ thuật và công nghệ cho hệ thống toà án các cấp, các điểm cầu.
Bà Yến đề nghị các cơ quan cân nhắc có điều khoản quy định về nội dung ngân sách tổ chức thực hiện để toà án nhân dân các cấp và các cơ quan tố tụng khi triển khai Nghị quyết. Bên cạnh đó, khi tổ chức phiên toà trực tuyến phải quán triệt tuân thủ nguyên tắc không làm phát sinh thêm thủ tục tố tụng mới.
Đại biểu Lê Tất Hiếu (Vĩnh Phúc) lưu ý, với những vụ việc phức tạp, bị cáo không nhận tội, vụ án có nhiều đồng phạm tham gia… vẫn cần xét xử trực tiếp. Xét xử trực tuyến chỉ áp dụng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm các vụ việc dân sự, hành chính có tính chất, tình tiết đơn giản.
Cũng theo ông, đây là vấn đề mới, pháp luật hiện hành chưa quy định nên cần có sự chuẩn bị chu đáo, có quy định chi tiết để tập huấn, hướng dẫn cho các cơ quan tiến hành và tham gia tố tụng.
