Đại hội XIII của Đảng đã bổ sung những nhận thức mới quan trọng về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đặc biệt, đã nhấn mạnh tới việc gắn xây dựng, chỉnh đốn Đảng với xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Đây cũng là nhiệm vụ, phương hướng trọng tâm của cả nhiệm kỳ Đại hội XIII và những năm tiếp theo: “Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh”.
Tuy nhiên, thực tế cũng đang đặt ra những yêu cầu cần nhận thức rõ ràng và sâu sắc hơn, tạo tiền đề vận dụng đúng đắn, hiệu quả và đưa công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh đi vào chiều sâu.
Phát biểu chỉ đạo tại Phiên họp đầu tiên của Chính phủ khóa XV, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đặc biệt nhấn mạnh về xây dựng tổ chức, bộ máy và công tác cán bộ, đây là vấn đề cơ bản, rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến toàn bộ hoạt động của Chính phủ.
Vì vậy, Chính phủ, các cơ quan thuộc Chính phủ và chính quyền các cấp cần đặc biệt quan tâm, làm tốt hơn nữa công tác này, thực hiện nghiêm Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và các luật khác có liên quan nhằm xây dựng tổ chức, bộ máy và cán bộ thật sự trong sạch, vững mạnh, có đủ bản lĩnh, trí tuệ, phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và trình độ chuyên môn vững vàng.
Đồng thời, tiếp tục thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI và khoá XII về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hoá", gắn với việc đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị về Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh một cách thực chất.
Triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khoá XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong thực thi công vụ; nâng cao đạo đức, văn hoá, tính chuyên nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức. Kiên trì, kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực gắn với đẩy mạnh xây dựng, hoàn thiện luật pháp, cơ chế, chính sách để "không thể, không dám, không muốn, không cần tham nhũng".
Đồng thời, chấn chỉnh, đấu tranh loại bỏ tư tưởng bàn lùi, vin cớ rằng việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực sẽ cản trở sự phát triển, làm nhụt chí dẫn đến làm "cầm chừng", "phòng thủ", "che chắn", giữ "an toàn" trong một bộ phận cán bộ, công chức nào đó, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.
Xây dựng Đảng phải gắn liền với xây dựng Nhà nước và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; bởi lẽ, chỉ khi nào Nhà nước mạnh, liêm chính, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy mạnh mẽ vai trò, chức năng, nhiệm vụ của mình thì mới đưa được những đường lối, chủ trương của Đảng vào cuộc sống.
Nói cách khác, Đảng muốn vững mạnh và thể hiện được vai trò lãnh đạo toàn diện của mình thì Nhà nước phải được xây dựng vững mạnh, liêm chính, vì Nhà nước chính là người thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, đưa các quyết sách lãnh đạo của Đảng thành chính sách, pháp luật, chương trình, kế hoạch cụ thể, sát hợp với thực tiễn phát triển đất nước.
Cũng như vậy, Đảng và Nhà nước chỉ vững mạnh, hoàn thành được nhiệm vụ của mình khi và chỉ khi có Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội phát huy hết vai trò, trách nhiệm, cụ thể hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thành hành động thực tế của nhân dân, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân và bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân.
Công tác xây dựng Đảng vững mạnh được gắn kết bởi sức mạnh nội sinh của mỗi cán bộ, đảng viên và tổ chức Đảng, những hạt nhân quan trọng trong xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Để có sức mạnh tổng hợp, có được niềm tin của cán bộ, nhân dân với Đảng cần tích cực đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo; những quyết sách mang tính quyết định.
Sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh, gọn phù hợp và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức. Nhằm khắc phục sự chồng chéo, giảm nhiều đầu mối, tinh giản nhiều biên chế, tiết kiệm chi ngân sách, làm thay đổi hẳn từ tư duy đến hành động của mỗi cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ.
Công tác đánh giá cán bộ được đổi mới, việc bồi dưỡng và luân chuyển cán bộ cũng như quan tâm đến đội ngũ cán bộ trẻ, cán bộ nữ được thực hiện đồng bộ. Coi chi bộ là hạt nhân lãnh đạo toàn diện các mặt công tác chú trọng nâng cao chất lượng tổ chức Đảng, đảng viên và chất lượng sinh hoạt chi bộ, phát triển đảng viên.
Từ đó, chất lượng sinh hoạt, lãnh đạo, chỉ đạo của các chi ủy, chi bộ trong toàn Đảng bộ từng bước được nâng lên. Phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng cũng liên tục được đổi mới trên cơ sở phân công nhiệm vụ rõ ràng, minh bạch, không buông lỏng, coi nhẹ nhưng cũng không bao biện, làm thay, “lấn sân” các công việc không thuộc thẩm quyền và trách nhiệm.
Theo V.I.Lênin “Nhiệm vụ quan trọng bậc nhất của giai đoạn không phải là ra những sắc lệnh, tiến hành các cuộc cải tổ mà là lựa chọn người; thiết lập chế độ trách nhiệm cá nhân đối với công việc đang làm; kiểm tra công việc thực tế”. Công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng với phương châm "không có vùng cấm", xử lý nghiêm các vi phạm của cán bộ, đảng viên, tổ chức Đảng được thực hiện quyết liệt ở các cấp, từ đó tăng cường kỷ luật, kỷ cương và nâng cao ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên.
Các nghị quyết về đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao thu nhập cho người dân được quan tâm, mang lại lợi ích cho người dân, tạo được dư luận tốt, củng cố sự thống nhất đoàn kết, đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp và người dân để vượt qua những khó khăn, thách thức, thực hiện được “mục tiêu kép”, vừa phòng, chống dịch, vừa phát triển kinh tế, hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu kinh tế - xã hội đặt ra. Xác định khâu đột phá "then chốt" trong công tác xây dựng Đảng là công tác cán bộ và tổ chức bộ máy.
Trước hết là đổi mới trong công tác đánh giá cán bộ bằng "sản phẩm", coi kết quả đánh giá cán bộ là tiêu chí quan trọng nhất để thực hiện quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, tập trung xây dựng cán bộ đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Đảng trong tình hình mới.
Công tác tổ chức - cán bộ nói riêng và công tác xây dựng Đảng nói chung liên quan trực tiếp đến con người, phải tuân thủ những quy định song nếu quá trình thực hiện rập khuôn, máy móc sẽ là lực cản và khó phát hiện và đề xuất được những người thật sự xứng đáng. Chẳng hạn, quy định muốn được quy hoạch cấp trưởng thì phải đang giữ nhiệm vụ cấp phó, hiện được xem là cứng nhắc. Ngoài ra, hàng loạt vấn đề thực tiễn đang đặt ra cần tháo gỡ, như việc kết nạp chủ doanh nghiệp tư nhân vào Đảng, việc thành lập và phát triển đảng ở khu vực kinh tế ngoài Nhà nước, sinh hoạt đảng bằng hình thức trực tuyến…
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc… Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém”. Để các cấp ủy hoạt động có hiệu quả trước hết cần bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu. Để làm được điều ấy rất cần vai trò, tinh thần trách nhiệm của cơ quan tham mưu và chuyên môn của cấp ủy: ngành tổ chức - cán bộ của Đảng.
