Chính phủ vừa có báo cáo số 422/BC-CP về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2023 gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Theo báo cáo, toàn ngành thanh tra đã triển khai 6.437 cuộc thanh tra hành chính và 159.452 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành. Qua thanh tra chấn chỉnh quản lý, kiến nghị hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật trên nhiều lĩnh vực; phát hiện vi phạm về kinh tế 212.538 tỉ đồng, 940 ha đất; kiến nghị thu hồi 158.896 tỉ đồng.
Xuất toán, loại khỏi giá trị quyết toán do chưa thực hiện đúng quy định và đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét xử lý 53.642 tỉ đồng, 504 ha đất; kiến nghị xử lý kỷ luật hành chính 1.760 tập thể và 6.422 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 336 vụ, 412 đối tượng.
Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 63.653,9 tỉ đồng. Đã cung cấp 331 hồ sơ, báo cáo kiểm toán và tài liệu liên quan cho các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan điều tra và các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát.
Các cơ quan công an đã thụ lý điều tra 967 vụ án/2.552 bị can phạm tội về tham nhũng; trong đó khởi tố mới 620 vụ án/1.749 bị can. Đã kết luận điều tra đề nghị truy tố 377 vụ án/997 bị can.
Tòa án nhân dân các cấp giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 614 vụ/1.467 bị cáo; đã giải quyết 476 vụ/1.115 bị cáo trong đó xét xử 384 vụ/849 bị cáo về các tội tham nhũng.
Về thực hiện các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập (TSTN) của người có chức vụ, quyền hạn, trong kỳ đã có 60.458 người kê khai TSTN lần đầu; 545.535 người đã kê khai TSTN hằng năm; 44.015 người đã kê khai TSTN bổ sung; 161.928 người kê khai TSTN phục vụ công tác cán bộ; 655.299 người đã được công khai bản kê khai TSTN.
Kết quả xác minh tài sản, thu nhập năm 2022 là 13.093 người; có 2.664 người có sai sót về kê khai sai mẫu, chưa bảo đảm theo hướng dẫn, không đầy đủ thông tin, chậm thời hạn so với quy định….
Đáng chú ý, có 54 người bị xử lý do không trung thực trong việc kê khai tài sản, thu nhập và giải trình nguồn gốc tài sản tăng thêm.
Về xử lý trách nhiệm của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, có 39 người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu bị kết luận là thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng.
Trong đó, có 11 người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu đã bị xử lý hình sự do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng; 28 người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra hành vi tham nhũng.
Đánh giá về công tác phòng chống tham nhũng, Chính phủ nhấn mạnh, các giải pháp phòng ngừa tham nhũng được đẩy mạnh, thường xuyên được rà soát, điều chỉnh phù hợp với thực tế. Kiên quyết làm rõ, quy trách nhiệm chính trị của người đứng đầu để xảy ra vi phạm, khuyết điểm trong lĩnh vực được phân công quản lý, phụ trách.
Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ rõ, mặc dù thời gian qua đã xử lý nghiêm nhiều cán bộ, công chức, viên chức vi phạm nhưng vẫn xảy ra sai phạm nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng trên một số lĩnh vực.
Một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý có biểu hiện làm việc cầm chừng, né tránh, sợ trách nhiệm, không dám làm, hiệu quả công việc thấp.
Quy định của pháp luật trên một số lĩnh vực còn sơ hở, bất cập, chậm được sửa đổi, bổ sung, nhất là lĩnh vực đất đai, đấu giá, đấu thầu, định giá, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp…
Công tác tự kiểm tra, giám sát nội bộ chưa nhiều chuyển biến, có ít trường hợp tham nhũng, tiêu cực được phát hiện qua tự kiểm tra nội bộ.
Công tác thu hồi tài sản tuy tăng mạnh so với những năm trước nhưng giá trị tài sản phải thu hồi còn tồn đọng lớn; công tác giám định, định giá tài sản trong một số vụ việc, vụ việc còn khó khăn, vướng mắc.
Về nguyên nhân, một số nơi, người đứng đầu chưa thực sự gương mẫu, quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực; một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, trong đó có cán bộ lãnh đạo, quản lý thiếu tu dưỡng, rèn luyện hoặc suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống.
Công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn lỏng lẻo; việc tham mưu xử lý các vướng mắc phát sinh từ thực tiễn thuộc lĩnh vực được phân công còn hạn chế.
