Chiều 14.9, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 chủ trì cuộc họp với về nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, thử nghiệm lâm sàng, sản xuất thuốc, vaccine phòng COVID-19.
Cuộc họp đã tiến hành xem xét, rà soát toàn bộ các sản phẩm từ vaccine thuốc điều trị, các loại sinh phẩm xét nghiệm, trang thiết bị, máy móc điều trị bệnh nhân COVID-19, bao gồm các trạm tạo oxy di động cung cấp cho các bệnh viện dã chiến…
Trong khi nhiều nhà khoa học nhận định loại virus SARS-COV-2 sẽ tiếp tục tồn tại, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng với tinh thần chuẩn bị kỹ lưỡng về thuốc điều trị từ sớm, hệ thống oxy trong các bệnh viện, các loại xét nghiệm nhanh với giá thành rẻ, tới đây là vaccine phòng COVID-19, chúng ta có thể tiến tới sống chung với virus này.
Tính toán chiến lược mua và nhập khẩu vaccine
Báo cáo của Bộ Y tế cho biết, hiện Việt Nam đang có 3 ứng viên vaccine phòng COVID-19 đang triển khai nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng. Dự kiến, đến cuối năm 2021 sẽ có kết quả phục vụ đăng ký lưu hành vaccine trong nước, ít nhất có 1 vaccine được cấp phép lưu hành.
Hiện nay, một số doanh nghiệp (DN) của Việt Nam cũng đang trong quá trình đàm phán, ký kết thoả thuận để triển khai thử nghiệm lâm sàng và nhận chuyển gia công nghệ sản xuất một số loại vaccine từ nước ngoài.
Các nhà chuyên gia, khoa học lưu ý những dự án sản xuất vaccine tại Việt Nam rất khả quan và đến năm 2022 sẽ đi vào hoạt động. Vì thế, chúng ta cần tính toán chiến lược mua, nhập khẩu và thậm chí tiến tới xuất khẩu vaccine.
Một vấn đề được đặt ra tại hội nghị đó là vaccine cho trẻ em. Theo PGS.TS Lê Văn Truyền, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn cấp giấy đăng ký thuốc, nguyên liệu làm thuốc, do liên quan đến vấn đề đạo đức nên trong điều kiện bình thường việc thử nghiệm vaccine không huy động trẻ em tham gia. Do vậy, những vaccine ban đầu chỉ dành cho người lớn, sau một thời gian sử dụng, bảo đảm an toàn, hiệu quả thì mới xem xét cho trẻ em sử dụng.
Vì vậy, hiện nay vaccine phòng COVID-19 đa phần để dành cho người lớn và một số hãng mới bắt đầu nghiên cứu để sản xuất vaccine cho trẻ em. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết về nguyên tắc các loại vaccine phòng COVID-19 có cơ chế hoạt động, tác động đối với người lớn, trẻ em giống nhau.
Sớm chủ động nguồn thuốc điều trị
Về thuốc điều trị, hiện tại có rất nhiều loại thuốc, đặc biệt là loại thuốc kháng virus Molnupiravir đang trong quá trình thử nghiệm cho thấy hiệu quả điều trị rất tốt. Các nhà khoa học, chuyên gia, Bộ Y tế kỳ vọng, sau khi hoàn thành thử nghiệm đánh giá lâm sàng, các DN dược của Việt Nam sẽ làm việc để có bản quyền sản xuất trong nước. Từ đó tự chủ được nguồn thuốc điều trị ngay từ rất sớm cho các bệnh nhân COVID-19.
Bên cạnh đó, những kết quả thử nghiệm bước đầu của một số bài thuốc Đông y cũng mở ra hướng kết hợp với Tây y trong điều trị bệnh nhân COVID-19.
Trong lĩnh vực xét nghiệm, đại diện một số DN cho biết đã tiếp nhận, chuyển giao công nghệ sản xuất kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên và sau khoảng một tháng nữa sẽ đi vào hoạt động với giá thành dự kiến rất rẻ.
Các nhà khoa học, đại diện các cơ quan đề nghị Bộ Y tế làm việc với các nhà sản xuất kit xét nghiệm nhanh kháng nguyên để thuận tiện cho xét nghiệm mẫu đơn, mẫu gộp, ở nhiều quy mô khác nhau, phù hợp với điều kiện xã hội ở các vùng, miền khác nhau.
Đồng thời, các nhà khoa học, chuyên gia kiến nghị rà soát việc nghiên cứu sản xuất các xét nghiệm nhanh kháng thể trong bối cảnh khi chúng ta đã triển khai tiêm vaccine cho người dân.
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam giao Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Quốc phòng cần khẩn trương thử nghiệm, đánh giá những sinh phẩm khử khuẩn bớt độc hại, để mở rộng phạm vi sử dụng nếu kết quả tốt.
Các ý kiến tại cuộc họp đề nghị Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ cần khẩn trương đánh giá, xem xét và có kế hoạch hướng dẫn các địa phương chủ động đầu tư các trạm tạo oxy đáp ứng yêu cầu điều trị trên địa bàn.
