Tính toán nguồn vốn đầu tư công dành cho biến đổi khí hậu tương xứng
Phát biểu tại phiên thảo luận tổ, kỳ họp thứ nhất Quốc hội khoá XV, ngày 24.7 về chương trình đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, cần đánh giá nguồn vốn đầu tư công dành cho ứng phó với biến đổi khí hậu tương xứng trong giai đoạn tới.
Dẫn chứng từ vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện là nơi chịu tác động rất lớn từ biến đổi khí hậu, Chủ tịch nước bày tỏ sốt ruột khi cứ đến mùa mưa lũ, lại diễn ra cảnh đau lòng khi hàng loạt nhà dân bị cuốn trôi, đe dọa tính mạng, đất đai của người dân.
Theo Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cần tính toán kỹ lưỡng và thỏa đáng nguồn lực đầu tư cho vùng này để ứng phó với biến đổi khí hậu.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: "Chúng ta phải đầu tư lớn cỡ như Hà Lan, chứ nếu đầu tư chắp vá, tạm thời trước mắt thì không ổn. Vùng chịu tác động biến đổi khí hậu nhiều nhất là Đồng bằng sông Cửu Long, nếu không có nguồn lực thì hậu quả vài chục năm nữa sẽ rõ trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu khủng khiếp như vậy”.
Theo Chủ tịch nước, Đồng bằng sông Cửu Long là vùng lương thực, trái cây, nông sản rất lớn, nhưng thực tế đầu tư vừa qua chưa tương xứng, các dự án đầu tư chưa thỏa mãn với yêu cầu phát triển của vùng. Chẳng hạn, cầu Rạch Miễu 2 nối Tiền Giang xuống Bến Tre hay cầu Đại Ngãi khởi công rất lâu nhưng vẫn chưa hoàn thiện.
"Cần phải làm được để người dân thấy và tin tưởng, không vì bảo vệ bất cứ địa phương nào nhưng những vùng như vậy cần quan tâm", Chủ tịch nước nhấn mạnh.
Cần ưu tiên có trọng tâm, trọng điểm
Cùng thảo luận về chương trình đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) nêu quan điểm đầu tư đã được nhất quán trong luật, nhưng trong bối cảnh hiện nay, cần ưu tiên đầu tư đối phó dịch bệnh, khắc phục hậu quả nghiêm trọng của COVID-19.
“Không chỉ đầu tư cho hạ tầng y tế, nguồn nhân lực, mà còn cần quan tâm đến lực lượng y tế”, ông Ngân nói.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân phân tích, nếu sử dụng tốt vốn đầu tư công sẽ tăng trưởng kinh tế, góp phần cải thiện đời sống nhân dân, tăng thu nhập cho quốc gia.
Ông Ngân dẫn chứng, chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững phải gắn với an sinh xã hội. Qua theo dõi, năm 2016 giải ngân được hơn 88,27% nhưng đến năm 2018 chỉ giải ngân được có 71,69%. Tuy nhiên, khi Chính phủ quyết tâm đẩy mạnh đầu tư công, tránh kéo dài thời gian của dự án, gây lãng phí, đi liền với đó là gắn trách nhiệm cho người đứng đầu nên đến năm 2020 đã giải ngân được hơn 96%.
Còn Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn TP.Hà Nội) cho rằng, thành công nổi bật của kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 là cơ bản khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, có trọng tâm, trọng điểm và giải quyết vấn đề nợ đọng.
Tuy nhiên, theo ông Cường, giai đoạn 2021-2025, Chính phủ cần phấn đấu giảm tỷ trọng các dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP). Bởi thực tế cho thấy, trong giai đoạn 2016-2020, nhiều dự án PPP không thực hiện được mà phải chuyển sang dự án đầu tư công.
Điều đó cho thấy, việc huy động các nguồn lực của xã hội cho các dự án đầu tư công chưa đạt kết quả như mong đợi. Nguyên nhân của tình trạng này là do chúng ta còn phụ thuộc nhiều vào doanh nghiệp khi triển khai các dự án PPP.
“Vì thế, trong giai đoạn tới, Chính phủ cần chú trọng hơn đến vấn đề này, đặc biệt là việc chuẩn bị các dự án cũng như cam kết của doanh nghiệp khi triển khai để hạn chế các dự án dở dang, gây thiệt hại cho nhà nước và người dân bức xúc" – đại biểu Hoàng Văn Cường nêu quan điểm.
Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, trong giai đoạn 2021-2025, Chính phủ cần ưu tiên các dự án cấp thiết, cấp bách để lựa chọn phân bổ ngân sách hợp lý. Cụ thể, trong kế hoạch này còn một số dự án chưa cấp bách, rồi một số dự án tồn đọng từ giai đoạn trước cũng được đưa vào…là không phù hợp với Luật Đầu tư công.