Nếu để quá tải khu cách ly tập trung, dứt khoát sẽ có lây nhiễm
Hiện Hà Nội đã cho phép một tỉ lệ nhỏ F1 cách ly tại nhà, còn lại vẫn áp dụng cách ly tập trung. Thống kê gần đây cho thấy số ca mới tại khu cách ly luôn cao nhất trong 3 nhóm ca mới của Hà Nội: Trong ngày 15.11, có đến 178/289 ca được ghi nhận ở khu cách ly, ngày 14.11 có 71/119 bệnh nhân ở khu cách ly; 13.11 có 76/146 bệnh nhân từ khu cách ly; ngày 12.11 ghi nhận 109/165 ca là trong khu cách ly...
Nhìn vào số liệu trên, một số ý kiến đặt vấn đề liệu Hà Nội có nguy cơ lây nhiễm chéo trong các khu cách ly tập trung và cần có giải pháp tránh làm bùng nổ số ca mắc và từ đó nguy cơ vượt khả năng chăm sóc, điều trị của hệ thống y tế.
Trao đổi với phóng viên Lao Động, PGS-TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm đáp ứng sự kiện khẩn cấp công cộng (Bộ Y tế) cho rằng: “Tỉ lệ nhiễm trong khu cách ly phải phân tích nhiều yếu tố. Thứ nhất, khi bệnh nhân đã lây nhiễm từ nguồn bệnh bên ngoài rồi, nhưng một vài ngày sau khi vào khu cách ly tập trung thì xét nghiệm dương tính, chứ không phải cứ xét nghiệm dương tính tại khu cách ly là có lây nhiễm trong khu cách ly tập trung”.
Tuy nhiên, PGS Phu khẳng định, khi số lượng F0 tăng cao sẽ kéo theo số lượng các trường hợp F1 cũng nhiều, nếu để xảy ra tình trạng quá tải khu cách ly thì dứt khoát sẽ có sự lây nhiễm chéo trong khu cách ly.
“Nếu cách ly tập trung mà đông người trong một phòng, sử dụng chung nhà vệ sinh, những người quản lý không theo dõi sát sao, không kiểm tra, giám sát, không nhắc nhở được, vấn đề vệ sinh kém... thì chắc chắn sẽ lây nhiễm chéo”- PGS Trần Đắc Phu phân tích thêm.
Cách ly tập trung toàn bộ F1 là không cần thiết, gây tốn kém, áp lực cho người dân
Bàn về phương án cách ly F1 tại nhà, Cố vấn Cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp các sự kiện y tế công cộng cho rằng, Hà Nội cần triển khai luôn, không cần phải triển khai từng bước vì thực tế nhiều tỉnh thành có dịch đã áp dụng phương án cách ly tại nhà trước đó. Vì vậy, ông cho rằng: “Cứ đủ điều kiện theo quy định của Bộ Y tế là áp dụng cách ly tại nhà luôn, không cần triển khai từng bước làm gì!”.
“Hà Nội không cần thí điểm nữa vì trước Hà Nội, đã có nhiều tỉnh thành áp dụng cách ly F0, F1 tại nhà thành công, hơn nữa Hà Nội cũng đã có kinh nghiệm trong cách ly F2 tại nhà, việc này đã triển khai làm tốt rồi. Vì vậy, nên triển khai cách ly F1 tại nhà sớm”- PGS Phu nói.
Theo đại diện CDC Hà Nội, hiện số cơ sở cách ly tập trung của Hà Nội vẫn có thể đảm đương được 60.000 - 70.000 trường hợp F1. Bên cạnh đó, Thủ đô có đặc thù đất chật người đông, không bảo đảm an toàn khi cách ly tại nhà. Do đó, chỉ khi nào số lượng F0, F1 tăng vượt quá khả năng, thành phố mới tính đến phương án cách ly F1 và điều trị F0 không triệu chứng tại nhà.
Vị chuyên gia này đặt vấn đề: “Cách ly tại nhà thì phải xem xét nhà đó có đủ điều kiện cách ly tại nhà hay không chứ không liên quan đến vấn đề “đất chật người đông”. Nhà họ có phòng riêng hay không? Ý thức của người dân trong việc cách ly tại nhà có thực hiện được hay không? Cán bộ y tế cơ sở và chính quyền địa phương có theo dõi được hay không?”. PGS Phu cho rằng đây là ba yếu tố quyết định có áp dụng cách ly tại nhà được hay không.
“Trường hợp phải cách ly có được đi ra đường đâu mà liên quan đất chật người đông?” - PGS Phu đặt câu hỏi.
Riêng đối với các trường hợp không đủ điều kiện cách ly tại nhà, nhà không có phòng riêng, không đáp ứng được tiêu chuẩn cách ly tại nhà thì mới phải đi cách ly tập trung, chứ không phải cách ly tập trung toàn bộ như hiện nay.
“Chúng ta vẫn duy trì hình thức cách ly tập trung, nhưng chỉ đối với các trường hợp không đủ điều kiện cách ly tại nhà như tôi phân tích ở trên. Thời gian qua, Hà Nội quyết định đưa đi cách ly tập trung các trường hợp ở Thanh Xuân Trung, tôi cho rằng hợp lý, vì ở đó hầu hết là không đủ điều kiện để cách ly tại nhà. Nhưng đối với các nhà có phòng riêng, điều kiện tốt thì phải cho người dân cách ly ở nhà” - PGS nhấn mạnh.
Tất cả những trường hợp đủ điều kiện cách ly tại nhà thì phải cho cách ly tại nhà. Còn lại, không đủ điều kiện cách ly tại nhà thì cách ly tập trung.
Ngành Y tế Hà Nội khẳng định, thành phố vẫn đảm đương được việc cách ly tập trung đến 70.000 trường hợp F1, vì thế cách ly tại nhà là phương án chưa được áp dụng rộng rãi.
Về vấn đề này, PGS Phu cho rằng: “Đáp ứng được nhưng gây tốn kém và gây áp lực tâm lý rất lớn cho người dân. Trong khi đó thì cách ly tập trung toàn bộ như hiện nay là không cần thiết. Vì tỉ lệ tiêm vaccine COVID-19 tại Hà Nội hiện nay khá cao, hầu hết người dân đã được tiêm vaccine rồi, hơn nữa hiện nay phải thích ứng linh hoạt với tình hình dịch COVID-19, ý thức phòng dịch của người dân đã tốt hơn trước”.
“Không phải tốn kém kinh phí cho người dọn vệ sinh, người quản lý, dịch vụ cung cấp ăn uống vài trăm nghìn một ngày… khi họ tự cách ly thì họ tự lo ăn uống, tự dọn dẹp vệ sinh… sẽ đỡ tốn kém rất nhiều, tránh lãng phí, giúp tiết kiệm kinh phí cho Nhà nước và nhân dân” - PGS Phu cho hay.
Trước đó, Bộ Y tế đã có thông báo đề nghị tăng cường cho phép cách ly F1 và F0 không triệu chứng tại nhà. Các điều kiện cách ly y tế tại nhà phòng, chống dịch COVID-19 thực hiện theo Hướng dẫn do Bộ Y tế ban hành. Chính quyền địa phương chịu trách nhiệm theo dõi, giám sát chặt chẽ, tổ chức lấy mẫu xét nghiệm cho người cách ly theo quy định.
