Các bộ, ngành phải cắt giảm tối thiểu 50% điều kiện kinh doanh: Không đạt yêu cầu cả về tỉ lệ, tiến độ

Tốc độ rùa bò

Hôm 12.8, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng - Tổ trưởng Tổ công tác của Thủ tướng - đã chủ trì buổi kiểm tra các bộ, cơ quan trong việc thực hiện các chỉ đạo, nhiệm vụ Chính phủ, Thủ tướng giao, liên quan đến công tác kiểm tra chuyên ngành (KTCN) đối với hàng hoá xuất nhập khẩu (XNK) và đơn giản hoá, cắt giảm ĐKKD. Hiện tại, các bộ, ngành đã rà soát, cắt giảm được 738 điều kiện, đạt 12,5%. Như vậy, còn tới 2.690 ĐKKD cần phải cắt giảm, thuộc trách nhiệm của 14 bộ, ngành. Hiện tại, chỉ mới có Bộ Công Thương ban hành Nghị định về cắt giảm các ĐKKD thuộc quản lý chuyên ngành của bộ này, còn các bộ, ngành khác vẫn đang trong quá trình soạn thảo, xây dựng.

Về thủ tục KTCN, hiện đang tồn tại tình trạng 13 bộ có quản lý, KTCN đối với hàng hóa XNK. Tỉ lệ cắt giảm danh mục sản phẩm, hàng hóa KTCN chưa đạt yêu cầu chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng. Mới có 4 bộ đạt chỉ tiêu cắt giảm từ 50% trở lên gồm: Khoa học và Công nghệ, Giao thông Vận tải, Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng. Điều đáng nói là một số danh mục sản phẩm, hàng hóa KTCN còn cắt giảm kiểu “gộp cơ học”, tức là chỉ giảm bớt đề mục còn việc KTCN vẫn phải thực hiện như khi chưa “cắt giảm”; còn danh mục hàng hóa đã ban hành nhưng chưa có mã số HS; một số nhóm hàng hóa phải ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn nhưng chưa ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn. Như vậy, so với mục tiêu mà Thủ tướng Chính phủ yêu cầu, các bộ, ngành đã không đạt yêu cầu cả về tỉ lệ và tiến độ.

“Ỳ ạch” do khó, hay do sợ bị “đụng chạm” lợi ích?

Trao đổi với PV Báo Lao Động, chuyên gia kinh tế - ông Huỳnh Thế Du - Giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright - nêu ý kiến: Người đứng đầu Chính phủ rất muốn các bộ, ngành, các cơ quan tham mưu, các cơ quan ra chính sách thực hiện quyết liệt các giải pháp để môi trường kinh doanh tốt lên, điều kiện kinh doanh giảm đi, các DN hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn. Tuy nhiên, khi ĐKKD thông thoáng, người dân hoặc DN kinh doanh tốt thì lúc đó cán bộ, những người thực thi sẽ mất đi “những khoản thu nhập tăng thêm”. Vì vậy, khi cắt giảm các thủ tục ĐKKD, tức là cắt mất các lợi ích đang “cài cắm” tại các ĐKKD đó.

Xử lý nghiêm người đứng đầu các bộ, ngành “lừng khừng”

Trước sự “ỳ ạch” của một số bộ, ngành, Tổ Công tác của Thủ tướng đã nhiều lần nhắc nhở. Chính Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cũng đã nhiều lần phê bình, cảnh báo về sự chậm trễ của các bộ, ngành. Chuyên gia kinh tế, hành chính công Huỳnh Thế Du cho rằng, biện pháp để giảm ĐKKD, thủ tục KTCN là phải công khai minh bạch, ép công khai minh bạch, tạo sức ép cạnh tranh vấn để tạo áp lực, nếu cơ quan nhà nước không làm tốt thì sẽ chuyển cho khu vực khác làm. Cần giữ vững kỷ cương, kỷ luật hành chính của Nhà nước. Để chấm dứt tình trạng “trên nóng dưới lạnh” này, cần các biện pháp mạnh tay và căn cơ hơn nữa. “Trước hết, cần tập trung vào các vấn đề then chốt nhất, quan trọng nhất là phải tìm được những vấn đề nào tác động nhiều nhất để tập trung vào đó theo nguyên tắc 20/80. Nghĩa là chỉ 20 ĐKKD mà tác động đến 80% thực trạng, thì mình nên tập trung vào 20% ĐKKD đó, thay vì cắt được 80% ĐKKD nhưng chỉ thay đổi được thực trạng 20%. Điều quan trọng là phải có chế tài xử lý và chính sách khuyến khích các đơn vị làm tốt. Hiện nay chúng ta đang thiếu cả 2 cái đó” - ông Huỳnh Thế Du nhấn mạnh.

Nhiều ý kiến cho rằng, cần có chế tài xử lý nghiêm người đứng đầu các bộ, ngành thì mới có tính răn đe, chấm dứt tình trạng trên quyết liệt, mạnh mẽ nhưng dưới “lừng khừng, nghe ngóng”.