Có hay không việc găm hàng từ cấp trên, không “buông” hàng xuống cấp dưới?
Sáng 16.3, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đăng đàn trả lời chất vấn tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề sản xuất, nhập khẩu, cung ứng xăng dầu, điều hành giá xăng dầu thời gian qua và nhiều nội dung khác.
Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp) đặt vấn đề có hay không việc găm hàng từ cấp trên, không chịu “buông” hàng xuống cấp dưới?
Trong phần chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hoà (Đông Tháp) cho biết, theo tự tìm hiểu một số đại lý, khi hỏi tại sao không bán hàng, người ta trả lời không có xăng dầu lấy gì bán. Do nguồn cung từ nhà điều hành ở cấp vĩ mô họ không cung cấp xuống, cho nên các đại lý không có xăng dầu để mà bán.
“Dư luận rất bức xúc, người dân đến đổ xăng nhỏ lẻ không có hàng để bán, đại lý thì bảo không có xăng do ở trên không đưa xuống. Có hay không việc găm hàng từ cấp trên không chịu buông hàng xuống cấp dưới?”, đại biểu đoàn Đồng Tháp đặt câu hỏi.
Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho hay, qua thanh tra của 16.800 cửa thàng bán lẻ, có 211 cửa hàng có hiện tượng đóng cửa. Trong đó, phần lớn đóng cửa do sự cố về kỹ thuật. Một số nơi lý do là không có hàng, truy cho đến tận cùng thì những cửa hàng này nhận xăng dầu từ Nghi Sơn. Mà nhà máy này dừng đột ngột thì cửa hàng bán lẻ không dễ gì có thể nhận hàng ở một doanh nghiệp đầu mối khác.
“Bộ Công Thương đã chỉ đạo chia sẻ nguồn cung từ các nhà cung ứng không lấy hàng từ Nghi Sơn (hàng nhập hoặc lấy từ Bình Sơn), sau một vài ngày tình trạng hết hàng được khắc phục” - ông Diên cho hay.
Bộ trưởng Diên nhấn mạnh, quan điểm của bộ là thanh tra đồng bộ 33 doanh nghiệp có chức năng nhập khẩu xăng dầu. Hiện đã có kết quả bước đầu song chưa đầy đủ để công bố. Tuy nhiên, tinh thần là nếu phát hiện thấy doanh nghiệp đầu mối nào không thực hiện đúng chức năng nhiệm vụ, chứ không nói là việc găm hàng thì sẽ xử lý theo quy định của pháp luật. Hình thức cao nhất là rút giấy phép hoặc đình chỉ kinh doanh.
Sẽ tăng cường nhập khẩu xăng dầu hơn mức bình thường
Chất vấn về việc việc cung ứng xăng dầu, đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) cũng nêu ra hiện tượng có một số đại lý cửa hàng xăng dầu tư nhân găm hàng, treo biển hết xăng để chờ tăng giá. Giá bán lẻ xăng dầu trong nước lên cao nhất trong 8 năm qua ảnh hưởng đến sản xuất, tăng trưởng kinh tế.
Đại biểu đề nghị bộ trưởng nêu giải pháp trong thời gian tới để bảo đảm lợi ích hài hoà giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, bảo đảm đủ nguồn cung xăng dầu trong nước.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, giá xăng dầu thế giới biến động từng ngày theo chiều hướng tăng cao do đứt gãy nguồn cung, biên độ giá tăng từ 40 - 60%. Trong bối cảnh ấy, thị trường trong nước gặp khó khăn do liên doanh Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn cung ứng từ 35-40 sản phẩm xăng dầu trong nước bị giảm đột ngột, từ 100% giảm xuống có lúc chỉ còn 55% và thường xuyên chỉ ở vận hành ở mức 70-80% công suất.
Trong thời tới, các đầu mối của bộ sẽ tăng cường nhập khẩu hơn mức bình thường (gấp đôi) để đảm bảo dự trữ trong bối cảnh biến động phức tạp của thị trường thế giới.
Về giá, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, liên Bộ Tài chính - Công Thương đã điều hành theo đúng quy định của pháp luật, tức là 10 ngày/lần và bám sát giá thế giới. Giá xăng dầu thế giới đã tăng 40-46% so với 2021, nhưng trong nước mới tăng 29%, thấp hơn so với thế giới. Theo Bộ trưởng Diên, so sánh như vậy để thấy rằng, giá xăng dầu trong nước đã được điều hành linh hoạt và phù hợp, mức hỗ trợ hiện tại đang ở mức dao động từ 500-1.500 đồng/lít xăng dầu.
Gần đây, khi giá tăng cao, Bộ Công Thương cho biết, công tác thanh kiểm tra của ngành quản lý thị trường đã thực hiện ở hầu hết các cửa hàng bán lẻ xăng dầu. Cây xăng nào vi phạm thì đều bị xử lý nghiêm để răn đe.
