Phó Thủ tướng Ukraina phụ trách Hội nhập Châu Âu và Châu Âu-Đại Tây Dương, bà Olga Stefanishyna cho biết Ukraina “không từ bỏ” ý định gia nhập NATO, đồng thời chỉ trích khối do Mỹ đứng đầu vì “sự do dự”.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ El Pais hôm 3.5, bà Stefanishyna tuyên bố sự do dự của NATO trong việc kết nạp Ukraina, vốn đã nhận được lời mời từ tổ chức này vào năm 2008, đã dẫn đến xung đột quân sự hiện tại với Nga.
“Phần Lan và Thụy Điển sẽ trở thành thành viên NATO trong thời gian sớm nhất. Nhưng tôi có thể khẳng định chắc chắn rằng hai nước này chờ đợi thêm 15 năm nữa để quyết định trở thành thành viên NATO, thì họ cũng sẽ rơi vào tình trạng chiến tranh” - Phó Thủ tướng Ukraina tuyên bố, đề cập đến các quyết định gần đây của chính phủ Phần Lan và Thụy Điển để xem xét chính sách không liên kết lâu nay của hai nước này trong bối cảnh Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina.
Phó Thủ tướng cho biết thêm rằng Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky có “quyền chỉ trích” những thông điệp “đáng thất vọng” từ các nhà lãnh đạo NATO.
Nga từ lâu đã coi việc NATO mở rộng về phía đông là mối đe dọa trực tiếp đối với lợi ích an ninh của nước này, đồng thời coi việc Ukraina tìm cách gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương là một trong những lý do chính khiến Mátxcơva quyết định tiến hành chiến dịch quân sự hồi tháng 2.
Ukraina đã liên tục yêu cầu các quốc gia NATO thực hiện vùng cấm bay trên lãnh thổ nước này hoặc cung cấp máy bay chiến đấu, nhưng đều bị từ chối, khiến Tổng thống Zelensky phải lên tiếng chỉ trích. Trước đó, Kiev cũng báo hiệu sẽ từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và sẽ đồng ý về một quy chế trung lập mà Nga ủng hộ để đổi lấy các đảm bảo an ninh, tuy nhiên điều này vẫn chưa được chính thức đưa ra cho đến nay.
Phó Thủ tướng Stefanishyna cũng tiết lộ, Kiev sẽ nộp phần thứ hai của bộ câu hỏi về việc gia nhập Liên minh Châu Âu trong tuần này.
Bà Stefanishyna kêu gọi các nước phương Tây ưu tiên các quyết định “chiến lược” thay vì các quyết định “chiến thuật” bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt Nga cứng rắn nhất có thể.
“Mỗi khi chúng tôi nghe tuyên bố từ các nhà lãnh đạo Châu Âu về việc đưa ra quyết định thanh toán tiền mua khí đốt Nga bằng đồng rúp hoặc chưa sẵn sàng từ chối khí đốt của họ, chúng tôi coi đó là một tổn thất chiến thuật” - Phó Thủ tướng Stefanishyna cho hay.
Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina vào cuối tháng 2, sau khi cáo buộc Kiev không thực hiện các điều khoản của thỏa thuận Minsk, được ký kết lần đầu tiên vào năm 2014 và cuối cùng là sự công nhận của Mátxcơva đối với các nước cộng hòa Donbass tự xưng là Donetsk và Lugansk. Thỏa thuận Minsk do Đức và Pháp làm trung gian được thiết kế để trao cho các vùng ly khai quy chế đặc biệt ở Ukraina.
Điện Kremlin kể từ đó đã yêu cầu Ukraina chính thức tuyên bố là một quốc gia trung lập và sẽ không bao giờ tham gia vào khối quân sự NATO do Mỹ đứng đầu. Kiev khẳng định cuộc tấn công của Nga là hoàn toàn vô cớ và bác bỏ tuyên bố đang có kế hoạch chiếm lại hai nước cộng hòa ở Donbass bằng vũ lực.
Các quốc gia phương Tây đã đáp lại hành động của Mátxcơva bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt khắc nghiệt. Chính phủ Nga, vốn coi các biện pháp này là bất hợp pháp và bất hợp lý, đã trừng phạt trả đũa "các quốc gia không thân thiện". Yêu cầu thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng rúp là một trong những biện pháp đó.
