Cao uỷ EU về chính sách đối ngoại Josep Borrell thông báo rằng việc áp dụng lệnh cấm hoàn toàn đối với nhập khẩu khí đốt của Nga đã bị loại trừ vì khối sẽ không thể thông qua một cuộc bỏ phiếu đồng thuận do quan điểm của Hungary.
“Một quyết định đồng thuận không thể được đưa ra bởi vì có một quốc gia, Hungary, đã tuyên bố sẽ phủ quyết” - ông Borrell nói trong một cuộc phỏng vấn với đài COPE của Tây Ban Nha.
Đồng thời, ông Borrell dường như thừa nhận quan điểm của Budapest khi nói rằng "từ bỏ những gì bạn không có thật dễ dàng", và rằng "các quốc gia phụ thuộc nhiều hơn vào nhập khẩu khí đốt của Nga đang ở trong tình thế khó khăn".
Thủ tướng Hungary Viktor Orban, người vừa tái đắc cử, cho biết khí đốt của Nga là lựa chọn duy nhất của Budapest vì nước này không có biển nên sẽ không thể trực tiếp nhận khí đốt hóa lỏng từ Mỹ.
“Không phải chỉ là mặc một chiếc áo len vào ban đêm, giảm sưởi một chút hoặc trả thêm một chút cho khí đốt, mà thực tế là nếu không có năng lượng từ Nga, Hungary sẽ không còn năng lượng” - ông Orban nói.
Trong khi đó, ông Borell nhấn mạnh tầm quan trọng của việc các nước EU trở nên ít phụ thuộc hơn vào năng lượng của Nga, cho rằng việc mua khí đốt từ Nga là “tài trợ cho chiến tranh”. Tuy nhiên, ông thừa nhận rằng không thể cắt giảm 55% sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga trong một sớm một chiều, đề cập đến tình hình ở Đức, nơi mà Chủ tịch Liên đoàn các ngành công nghiệp Đức Siegfried Russwurm tuần trước cho biết ngành công nghiệp Đức sẽ "sụp đổ" nếu cắt khí đốt của Nga.
Nhưng ông Borrell nhấn mạnh, EU phải giảm sự phụ thuộc vào năng lượng từ Nga càng nhanh càng tốt và đề xuất bắt đầu với dầu mỏ, vì dễ dàng hơn. Mátxcơva hiện cung cấp khoảng 40% tổng lượng khí đốt được các quốc gia EU sử dụng và khoảng 1/3 lượng dầu.
Hôm 2.4, Lithuania trở thành quốc gia EU đầu tiên ngừng mọi hoạt động mua khí đốt của Nga - mặc dù có những ý kiến cho rằng giá cao hiện nay là yếu tố chính - trong khi Ba Lan tuyên bố sẽ làm mọi cách để từ bỏ nhập khẩu dầu và khí đốt của Nga vào cuối năm 2022.
Sau đó trong cuộc phỏng vấn, ông Borrell cũng đề cập đến tình huống khó khăn mà EU gặp phải, nói rằng, một mặt, các quan chức muốn giúp Ukraina, nhưng mặt khác, họ không muốn can thiệp vào cuộc xung đột và gây ra leo thang, cho rằng EU không phải là một liên minh quân sự.
Ông cũng lưu ý cách đồng rúp của Nga đã chứng minh được khả năng chịu áp lực của các lệnh trừng phạt quốc tế, nói rằng: “Đồng rúp đã cho thấy khả năng kháng cự mạnh mẽ. Hiện Tổng thống Putin đã yêu cầu khách hàng nước ngoài phải trả tiền rúp để mua khí đốt. Chúng ta chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra".
Ngày 31.3, Tổng thống Vladimir Putin ký một sắc lệnh yêu cầu các quốc gia đã áp đặt lệnh trừng phạt Mátxcơva phải trả tiền mua khí đốt của Nga bằng đồng rúp bắt đầu từ ngày 1.4. Điện Kremlin cảnh báo "không trả tiền bằng rúp, không có khí đốt". Mátxcơva khẳng định không còn lựa chọn nào khác ngoài việc chuyển sang đồng tiền quốc gia của mình, vì các giao dịch bằng đồng USD và euro có thể bị trừng phạt.
Ngày 5.4, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết “các quốc gia không thân thiện” không nhất thiết phải thanh toán đồng rúp ngay lập tức, lưu ý rằng việc chuyển đổi có thể là một “quá trình dần dần”.
Ông Peskov nói với các phóng viên: “Không ai vội vàng. Đây là động thái theo từng giai đoạn, rất thận trọng, có xem xét các thực tế kinh tế và tài chính hiện có trên thị trường toàn cầu. Chắc chắn, không có chuyện thay đổi đột ngột”.
Theo ông Peskov, đây phải là một “cơ chế được suy tính kỹ lưỡng, từ từ và được hiệu chỉnh cẩn thận. Không thể hành động khác được”.