Ngày 21.6, giới chức Nga cho biết Lithuania không chỉ hạn chế vận chuyển hàng hoá đến và đi khỏi vùng Kaliningrad bằng đường sắt mà còn mở rộng sang cả đường bộ.
“Việc hạn chế một phần vận chuyển hàng hóa cũng được áp dụng đối với các phương tiện đường bộ đi qua Lithuania. Giống như hàng hóa được vận chuyển bằng đường sắt, những hàng hóa này hiện chỉ có thể được vận chuyển bằng đường biển” - RT dẫn thông tin từ chính quyền vùng Kaliningrad cho hay.
Lithuania bắt đầu thực hiện các hạn chế vào ngày 18.6, khi công ty đường sắt quốc gia của Lithuania cấm vận chuyển hàng hóa qua lãnh thổ Lithuania tới vùng Kaliningrad của Nga, nơi đang chịu các lệnh trừng phạt của Liên minh Châu Âu (EU).
Cả Lithuania và EU đều khẳng định rằng các hạn chế - dự kiến sẽ ảnh hưởng đến khoảng 50% lưu lượng hàng hóa giữa Kaliningrad và phần còn lại của Nga - không đến mức "phong tỏa" mà chỉ là một biện pháp thực thi các biện pháp trừng phạt Nga của EU vì chiến dịch quân sự của Mátxcơva ở Ukraina.
Tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 21.6, người phát ngôn Ủy ban Châu Âu Eric Mamer cho biết, Lithuania chỉ đơn thuần thực hiện các biện pháp trừng phạt của EU đối với Nga chứ không phải áp đặt một lệnh phong tỏa kinh tế.
“Đây không phải là chuyện EU đưa ra khuyến nghị cho một quốc gia. Đây là chuyện một quốc gia thành viên EU thực hiện các quyết định mà họ đã thực hiện liên quan đến trừng phạt Nga. Lithuania về cơ bản đang làm những gì được cho là phải làm theo chính sách trừng phạt” - phát ngôn viên Mamer tuyên bố, lưu ý rằng lập trường của khối đã được Cao ủy EU về chính sách an ninh và đối ngoại, ông Josep Borrell, giải thích một ngày trước đó.
Phát biểu trong cuộc họp báo hôm 20.6, ông Borrell nhấn mạnh rằng động thái của Vilnius không phải là một sự phong tỏa đối với vùng đất nhỏ nằm giữa Ba Lan và Lithuania, mà chỉ là thực hiện các lệnh trừng phạt của EU đối với Mátxcơva.
Các quan chức cấp cao của Lithuania cũng diễn giải tương tự. Thủ tướng Lithuania Ingrida Simonyte nói với đài truyền hình công cộng LRT rằng quyết định này dựa trên các lệnh trừng phạt do EU áp đặt, chứ không phải là một nỗ lực làm leo thang căng thẳng với Nga. Bà nói, luồng hàng hóa không bị trừng phạt và quá cảnh hành khách sẽ tiếp tục không bị gián đoạn.
Trong khi đó, Chính phủ Nga coi động thái của Lithuania là “phong tỏa kinh tế”. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov gọi quyết định này là chưa từng có tiền lệ và “vi phạm mọi quy ước”.
Bộ Ngoại giao Nga coi động thái này là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và triệu đại sứ Lithuania cùng đại sứ EU tại Nga Markus Ederer. Bộ Ngoại giao Nga đồng thời ra tuyên bố “yêu cầu hoạt động quá cảnh bình thường của Kaliningrad phải được khôi phục ngay lập tức”.
Thư ký Hội đồng An ninh Nga Nikolay Patrushev tuyên bố sẽ có phản ứng đối với “cuộc phong tỏa” đang diễn ra và những biện pháp trả đũa này sẽ “có tác động tiêu cực nghiêm trọng đến người dân Lithuania”.
“Tất nhiên, Nga sẽ đáp trả các hành động thù địch. Các biện pháp thích hợp đang được thực hiện và sẽ được thông qua trong tương lai gần” - ông Patrushev phát biểu với báo giới trong chuyến thăm Kaliningrad hôm 21.6.
Kaliningrad - nơi đóng quân của Hạm đội Baltic Nga và là địa điểm triển khai tên lửa Iskander có khả năng mang đầu đạn hạt nhân của Mátxcơva - là vùng đất nhỏ nằm trên bờ biển Baltic kẹp giữa Lithuania và Ba Lan, cả hai đều là thành viên NATO. Kaliningrad không có bất cứ đường biên giới trên bộ với lãnh thổ chính của Nga, như một ốc đảo giữa lòng Châu Âu của Nga.
