Cách đây vài năm, cơ quan chức năng Việt Nam phát hiện 17 lô hàng nhập từ Trung Quốc không bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP), gồm 6 loại hoa quả và 2 loại củ quả: Chanh tươi, nho tươi, hồng, táo, củ cải trắng, quýt, cam và càrốt còn tồn dư chất BVTV vượt mức cho phép theo tiêu chuẩn Việt Nam, tồn dư thuốc trừ sâu từ 1,5-9 lần so với mức cho phép.
Tại thời điểm đó, khi phát hiện các lô hàng vi phạm, Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản (Nafiqad) – Bộ NNPTNT, đã gửi công văn sang phía Trung Quốc đề nghị phối hợp nhưng không được hồi âm. Từ sự vụ 17 lô hàng không đảm bảo an toàn đó, cùng những vụ vi phạm rải rác khác bị phát hiện, đã khiến hoa quả Trung Quốc trong mắt người tiêu dùng Việt Nam không đảm bảo an toàn, không đáng tin cậy.
Nhờ siết chặt công tác kiểm tra, kiểm dịch nên 2 năm gần đây không phát hiện được lô hàng nào có đối tượng kiểm dịch thực vật theo quy định của Việt Nam, hoặc có tồn dư hóa chất BVTV vượt ngưỡng.
Khi hàng đến cửa khẩu, DN nhập khẩu hàng phải đăng ký với cơ quan KDTV tại cửa khẩu để cán bộ lấy mẫu kiểm tra. Theo đó, 100% lô hàng vào cửa khẩu đều phải được lấy mẫu kiểm tra.
Trong 2 năm gần đây, cơ quan KDTV chưa phát hiện ra các đối tượng KDTV có trong lô hàng hoa quả nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam. Để kiểm tra ATTP, khi vào cửa khẩu hoa quả sẽ được kiểm tra hồ sơ và kiểm tra ngoại quan, lấy mẫu test nhanh tại chỗ, một số mẫu sẽ được gửi về Cục BVTV để kiểm tra chuyên sâu về dư lượng thuốc BVTV.
“Hàng năm, Cục BVTV chỉ định các mặt hàng có nguy cơ cao phải được gửi mẫu về để kiểm tra dư lượng thuốc BVTV như táo, lê, cam, quýt… Hai năm nay, các mẫu gửi về để kiểm tra dư lượng thuốc BVTV đều chưa có trường hợp nào phát hiện có dư lượng thuốc BVTV vượt ngưỡng” – bà Nguyễn Thị Hà thông tin.
Tại Cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), mỗi ngày lượng trái cây nhập từ Trung Quốc về nhiều nhất cũng chỉ khoảng 4-6 tấn. Nếu tính cả hành, tỏi, khoai tây và tất cả các loại nông sản khác cũng chỉ trên 200 tấn/ngày.
Tại cửa khẩu, trong mấy năm vừa qua, việc kiểm tra hoa quả nhập khẩu từ Trung Quốc đều tương đối an toàn, không có dư lượng thuốc BVTV quá mức cho phép.
Trả lời câu hỏi của PV về việc có hay không tình trạng khi vào Việt Nam, chính người kinh doanh Việt Nam “tắm” hóa chất để giữ cho hoa quả lâu hơn, tránh thối hỏng, nhằm giảm thiệt hại trong quá trình vận chuyển và tiêu thụ, bà Nguyễn Thị Hà cho rằng trách nhiệm thuộc về cơ quan quản lý thị trường và Bộ Y tế.
