Mục đích là tháo gỡ thủ tục hành chính
Lấy ý kiến của các bộ, ban, ngành, các cơ quan chức năng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tập trung vào 2 phương án: Giữ hay bỏ quy định kiểm dịch nhập khẩu, xuất khẩu (NK, XK) sản phẩm thịt, trứng, sữa, mật ong đã qua chế biến… Trong khi các chuyên gia của Viện Nghiên cứu kinh tế T.Ư, Hiệp hội Doanh nghiệp Châu Âu tại Việt Nam - Euro Cham, Hiệp hội Sữa Việt Nam lại đề nghị không kiểm dịch các sản phẩm thịt, trứng, sữa đã qua chế biến. Theo các ý kiến về nội dung sửa đổi, bổ sung Thông tư 25, không kiểm dịch NK, XK các loại sản phẩm dạng đóng hộp thuộc nhóm thịt, sản phẩm từ thịt, phủ tạng, phụ phẩm của động vật có nguồn gốc từ động vật trên cạn dạng tươi sống, hun khói, phơi khô, sấy, ướp muối, ướp lạnh, đông lạnh; không kiểm dịch NK, XK các loại sản phẩm chế biến đối với nhóm lạp xưởng, patê, xúc xích, giăm bông, mỡ và các sản phẩm động vật khác dạng sơ chế; không kiểm dịch NK, XK các loại sữa hộp, sữa bột, các sản phẩm từ sữa đối với nhóm sữa tươi, sữa chua, bơ, pho mát, sữa bánh và không kiểm dịch NK, XK bột trứng và các sản phẩm từ trứng đối với nhóm trứng tươi, trứng muối của động vật trên cạn…
Hệ lụy từ việc “bỏ ngỏ”
Tuy nhiên, bên cạnh một số ý kiến đề xuất trên, còn nhiều ý kiến bày tỏ lo ngại nếu bỏ quy định kiểm dịch NK, XK sản phẩm thịt, trứng, sữa, mật ong đã qua chế biến sẽ gây ra nhiều hệ lụy. Giới chuyên môn lo ngại việc bỏ kiểm dịch sẽ dẫn đến nguy cơ các dịch bệnh nguy hiểm ở động vật sẽ xâm nhiễm vào Việt Nam. Đặc biệt là trong bối cảnh dịch bệnh trên gia súc đang hết sức phức tạp khi dịch tả lợn Châu Phi đang hoành hành tại Trung Quốc và hàng chục quốc gia khác. Gần đây, Nhật Bản, Hàn Quốc đã phát hiện virus dịch tả heo Châu Phi trong sản phẩm thịt chế biến tại một số cửa khẩu. Nhiều nước trên thế giới cũng đã ghi nhận các ổ dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vận chuyển, lưu thông, tiêu thụ sản phẩm động vật đã qua chế biến.
Các chuyên gia nêu ý kiến: Việc bỏ kiểm dịch không phù hợp với Luật Thú y của nước ta cũng như Luật Thú y thế giới (OIE). Các nước vẫn tổ chức kiểm dịch, kiểm soát rất nghiêm ngặt sản phẩm thịt, trứng, sữa, mật ong đã qua chế biến của Việt Nam nhập khẩu thị trường họ. Chẳng hạn, DN Việt Nam muốn XK thịt gà sang Nhật phải đáp ứng nhiều yêu cầu gắt gao từ nước này. Dù đã giám sát, kiểm tra kỹ từ Việt Nam nhưng khi sang đến Nhật, cơ quan thú y cửa khẩu của nước này vẫn lấy mẫu xét nghiệm lần nữa, nếu đạt mới cho phép thông quan. Trong khi đó, Việt Nam lại đề nghị bỏ kiểm dịch sản phẩm nước ngoài NK là không phù hợp.
Ông Gabor Fluit - Tổng Giám đốc Châu Á - Tập đoàn De Heus (Hà Lan), cũng nêu quan điểm không nên bỏ kiểm dịch NK, XK sản phẩm thịt, trứng, sữa, mật ong đã qua chế biến vì chúng vẫn có những mối nguy cần phải kiểm soát. Ông Gabor Fluit cho rằng, ngay cả những nước có nền chăn nuôi phát triển nhất thế giới vẫn có thể xảy ra sự cố về dịch bệnh, an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, cần thay đổi phương thức kiểm soát để tăng tính hiệu quả, không làm mất thời gian, chi phí không cần thiết cho DN. Sản phẩm chế biến vẫn có thể chứa vi sinh vật gây bệnh cho người hoặc vật nuôi nên các nước trên thế giới đều kiểm dịch nhóm sản phẩm này. Vì vậy, Việt Nam không thể “mở toang cửa” cho người ta nhập cả container thực phẩm vào, sẽ rất nguy hiểm. Bên cạnh đó, việc bỏ kiểm dịch NK sản phẩm động vật trên cạn đã qua chế biến từ các nước sẽ gây áp lực lớn đến ngành chăn nuôi trong nước không loại trừ khả năng những sản phẩm hết hạn sử dụng, phế phẩm, phụ phẩm… sẽ tràn vào nước ta gây khó khăn cho công tác quản lý.
