Sau SEA Games 31, 5 vận động viên Việt Nam được xác định dính doping là Quách Thị Lan, Khuất Phương Anh, Lê Ngọc Phúc, Hoàng Thị Ngọc, Vũ Thị Ngọc Hà.
Tuy nhiên, chỉ có Quách Thị Lan, Phương Anh và Ngọc Phúc tiếp tục tập luyện trong thời gian qua, còn Ngọc Hà và Hoàng Thị Ngọc đã dừng tập luyện, thi đấu khi có những công việc riêng.
Sau khi kết thúc án phạt cấm thi đấu từ ngày 18.11.2023, Ban huấn luyện các tổ nội dung của Đội tuyển Điền kinh Việt Nam đã xem xét và đề xuất để Ngọc Phúc, Phương Anh và Quách Thị Lan tập trung các vận động viên trở lại đội tuyển quốc gia.
Liên quan đến câu chuyện doping của các vận động viên, ông Dương Đức Thủy - nguyên cán bộ phụ trách bộ môn điền kinh (Vụ Thể thao thành tích cao I, Cục Thể dục Thể thao) - trao đổi với Lao Động: “Lâu nay, doping được hiểu theo nghĩa là dùng chất cấm với mục đích tăng thành tích một cách không hợp lệ. Thực tế, khái niệm doping có rất nhiều nghĩa và nhiều hình thức. Nhưng tất cả những gì được xem là gian lận đều có phần đáng trách. Còn với những nhà làm chuyên môn, họ sẽ hiểu được sự việc mức độ vi phạm.
Mọi điều luật hay quy định đặt ra là để phòng tránh, kể cả thể thao hay những lĩnh vực khác. Vận động viên phải nhận thức, có trình độ tốt, đồng thời cần được trang bị kỹ lưỡng, đầy đủ thêm kiến thức. “Cuộc chiến” chống doping là một hành trình lâu dài ở các nước phát triển, đang phát triển và kém phát triển. Đặc biệt, một số quốc gia như Nhật Bản hay châu Âu, họ đặt tự trọng của vận động viên lên rất cao. Có những trường hợp vô tình, thiếu hiểu biết, kiến thức, dẫn đến việc sử dụng thuốc, thực phẩm có chứa chất cấm. Nhận thức đó thường rơi vào nhóm các nước đang phát triển và kém phát triển”.
Sau khi trở lại đội tuyển quốc gia và tiếp tục thi đấu, những Ngọc Phúc, Quách Thị Lan và Phương Anh sẽ đối diện với nhiều thách thức về chuyên môn và cả tâm lý.
Ông Dương Đức Thủy nhấn mạnh: “Có 2 vấn đề. Một là vấn đề nội tại của chính các vận động viên. Sau thời gian nghỉ thi đấu, tinh thần và thể lực của vận động viên chắc chắn chưa thể hoàn toàn phục hồi 100%. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng nhiều đến thông số trong luyện tập hoặc thi đấu.
Rất ít người quay lại mà đạt thành tích tốt hơn sau khi dính doping, vì khi họ vi phạm thường là lúc họ đang ở thời kỳ đỉnh cao nhất. Khi quay trở lại, thường sẽ có xu hướng bằng hoặc kém thành tích hơn trước kia.
Vấn đề thứ 2 là sự kỳ thị. Không phải ai trong xã hội cũng có thể hiểu được sâu xa về vấn đề doping. Mặc định, mọi người sẽ xem dính doping là dấu ấn xấu, mang đến cuối đời của các vận động viên đã vi phạm. Vì vậy, họ cần vượt qua rào cản này để khẳng định được bản thân mình”.
Ông Thủy nhấn mạnh: “Các vận động viên mới quay trở lại buộc phải đẩy nhanh tốc độ cải thiện thể lực, nâng cao thành tích của bản thân thông qua việc ăn uống, tập luyện đúng cách, đúng theo hướng dẫn từ phía ban huấn luyện.
Sau khi biết lỗi, họ cần khắc phục, đặc biệt với trường hợp vận động viên vô tình hay kém nhận thức dẫn đến dính doping. Họ phải tự nâng nhận thức bằng nhiều phương thức khác nhau, tránh tái phạm.
Quan trọng nhất là chính các vận động viên vượt qua dư luận để khẳng định sự trở lại, chứng minh bằng thực lực, thành tích, con số cụ thể. Thậm chí, thông số cần phải tốt hơn thời điểm dính phải doping. Khi họ làm được điều đó, những yếu tố khó khăn và rào cản tâm lý sẽ vượt qua được”.
Theo ông Dương Đức Thủy, mỗi vận động viên sẽ có một động lực, một mục tiêu khác nhau sau khi trở lại thi đấu. Dù vậy, điểm chung của họ là phải tự giác, nỗ lực gấp đôi, gấp ba để vượt qua sự kỳ thị từ dư luận, vượt qua chính mình.
“Khi có mục tiêu phấn đấu rõ ràng, họ sẽ cải thiện thành tích khi thi đấu trở lại. Chẳng hạn như với Quách Thị Lan, cô cần phấn đấu có huy chương, đạt chuẩn Olympic, có kỷ lục, đạt thành tích cao” - ông Dương Đức Thủy cho biết.
