Với AI, mọi chuyện phức tạp sẽ trở nên đơn giản. Với thời đại công nghệ thông tin hiện nay, AI sẽ “biết tất cả” khi làm chủ không gian thông tin trên internet. Thậm chí với một trận bóng, AI có thể cung cấp cả nhóm máu, tên tuổi bố mẹ cầu thủ, thậm chí tên cả bà…hàng xóm của một ngôi sao sân cỏ.
Bóng đá không thể đi chậm lại so với bước chân công nghệ. Trước khi công nghệ VAR được áp dụng thì nhiều tranh cãi đã xảy ra. Có người kiên quyết rằng, sai lầm của trọng tài chính là một phần hấp dẫn của bóng đá. Trong số những người phản đối VAR, không ít là những… bình luận viên bóng đá. Bởi khi mọi chuyện đã rõ ràng hơn thì họ…còn gì để nói?
Bóng đá và công nghệ cũng dần đổi thay nghề bình luận viên bóng đá. Đã xa lắm rồi các thời “nếu điều kiện kỹ thuật cho phép”, thế hệ BLV lớn tuổi khi bước vào ca-bin tường thuật ôm cả chồng báo và không quên cuốn sổ ghi chép dày cộp mà trong đó chi chít thông tin tự thu lượm.
Thế hệ sau này có sự hỗ trợ của công cụ seach trên Yahoo, Google… cũng như những công nghệ truyền hình tiên tiến có thể làm cho họ bớt đi việc ghi chép thủ công.
Có một thứ cũng thay đổi theo, đó là yêu cầu ngày càng cao của khán giả. Khán giả bây giờ đủ khả năng tiếp cận mọi loại thông tin và với sự hiểu biết ấy, họ có kiến thức không kém các bình luận viên, thậm chí còn hơn nhiều. Điều này đặt ra cho các bình luận viên các câu hỏi hóc búa: Làm gì để “hơn” được khán giả? Làm gì để khán giả chấp nhận và đồng thuận với những gì mình nói?.
Sự thay đổi ấy kéo theo sự thay đổi về chuẩn mực bình luận viên. Thế hệ cao tuổi như các bác Trần Quang, Đình Khải, Hoài Sơn không còn là chuẩn mực; thế hệ “song kiếm hợp bích” Quang Huy- Quang Tùng, Long Vũ… không còn chuẩn mực và bây giờ thế hệ Tạ Biên Cương, Khắc Cường và những bình luận viên trẻ hơn vẫn đang đi giữa hai luồng khen- chê.
Nhưng thứ không thay đổi là kỹ năng. Nhà báo Phạm Trung Tuyến có bày tỏ trên facebook cá nhân về những kỹ năng của một bình luận viên theo góc nhìn của anh:
“1. Khả năng đọc tình huống. Để có thể đưa ra các phán đoán chính xác về tương lai của một pha dàn xếp tấn công, một tình huống tổ chức phòng ngự...đó là điều mà khán giả trên sân với góc nhìn toàn điện hơn có thể hình dung. Còn người xem gián tiếp cần bình luận viên.
2. Có khả năng ngôn ngữ tốt. Để diễn đạt một cách chính xác những điều đang diễn ra. Phần nhiều bình luận diễn đạt không tốt, dẫn đến hoặc tối nghĩa, hoặc nhảm nhí.
3. Có nhãn quan chiến thuật. Để bình luận về lối chơi, về các quyết định của huấn luyện viên.
3. Sự khách quan. Để công bằng khi đánh giá về các hành động, tình huống trên sân.
3. Kinh nghiệm thi đấu. Để có thể đọc được ngay một đường bóng, một pha chạm bóng được thực hiện bằng chân phải hay trái, điểm chạm bóng là lòng, hay mu, hay mũi giày... mà chỉ cần nhìn đường bay của trái bóng.
Tất cả những kỹ năng trên đều vì một mục đích duy nhất, hỗ trợ trải nghiệm của khán giả để họ có đầy đủ cảm xúc như đang có mặt trên khán đài”.
Trên thực tế, vai trò của bình luận viên giờ đây không chỉ là cung cấp thông tin mà có một yêu cầu cao hơn thông tin, đó là “nâng cánh” cảm xúc khán giả. Có dạo, một nhà đài đặt tên cho cuộc thi tuyển bình luận viên thể thao của mình là “Người truyền lửa”, cái tên đó khá hay, đúng với yêu cầu bây giờ.
Trở lại câu chuyện trí tuệ nhân tạo- AI có thể thay thế những bình luận viên thể thao được không? Đừng nghi ngờ về việc sẽ có những “bình luận viên ảo” và mỗi khán giả có thể “chọn” bình luận viên riêng cho mình.
Nhưng chỉ có những bình luận viên yêu nghề mới có thể “nâng cánh cảm xúc”, “truyền lửa” cho người hâm mộ. Và đó là điều khán giả cần và và khẳng định sự tồn tại của nghề bình luận viên bóng đá.
Hãy thử nghe mấy câu này: “Indonesia đổi số áo để làm Việt Nam hoa mắt, còn Việt Nam không cần đổi số áo cũng làm Indonesia hoa mắt”; “Năm xưa tuyết trắng Thường Châu. Năm nay nắng nóng cũng đâu nản lòng”; “HLV Park Hang Seo với những cú đấm vào không gian quen thuộc”…
Sẽ không trí tuệ nhân tạo nào “nghĩ” ra được mấy câu thú vị thế này đâu. Và suy cho cùng, sau mỗi trận đấu, người ta “bình luận” về những bình luận viên cũng là đề tài hay đấy chứ?
Khen chê là quyền của mỗi khán giả, cứ chờ xem liệu có những câu bình luận “măn như muối”, “đi vào lòng người” trong trận đấu tuyển Việt Nam- UAE tối nay?
