Trận đấu tại vòng Final Four (bán kết) của giải Vô địch bóng rổ đại học Mỹ NCAA Tournament, hay còn được biết đến với biệt danh March Madness (Sự cuồng nhiệt tháng Ba) mùa giải 2020-2021 diễn ra căng thẳng giữa đội trường Đại học Los Angeles (UCLA) và đội trường Đại học Gonzaga.
Đội bóng phải chơi từ vòng loại UCLA Bruins đã buộc hạt giống số 1 Gonzaga Bulldogs phải bước vào hiệp phụ. Cả 2 đội bám đuổi nhau liên tục suốt hiệp đấu và khi trận đấu chỉ còn 46 giây, Gonzaga dẫn 90-88.
Người hâm mộ UCLA như ngồi trên lửa khi thời gian cứ thế trôi. Giữa lúc đó Johnny Juzang – trụ cột trong hành trình kỳ diệu của họ thực hiện cú lên rổ mang về 2 điểm cân bằng tỉ số khi trận đấu chỉ còn đúng 3,3 giây. Đây cũng là điểm số thứ 29 điểm của anh trận này.
Dù rằng sau đó hậu vệ ngôi sao Jalen Suggs đã ném 1 cú 3 điểm không tưởng ở 0,9 giây cuối cùng mang về chiến thắng 93-90 và tấm vé vào chung kết cho Gonzaga, màn trình diễn của Juzang đã làm cộng đồng bóng rổ dậy sóng.
Bởi ở môn thể thao vẫn thường được cho là của người gốc Phi và người da trắng này, một chàng trai gốc Á toả sáng ở cấp độ cao vẫn còn là điều hiếm gặp.
Tài năng bóng rổ gốc Việt Johnny Juzang
Johnny Anh Juzang sinh ngày 17.3.2001 tại Los Angeles, là con thứ 2 trong số 3 anh em. Bố anh là ông Maxie Juzang, người Mỹ gốc Creole (1 cộng đồng có dòng máu pha trộn giữa người Châu Âu và Châu Phi), còn mẹ anh là bà Hạnh Payton-Juzang – 1 người Mỹ với 100% dòng máu Việt.
Ông bà Juzang đều rất thành công trong công việc, riêng bà Hạnh là 1 cố vấn tài chính có tên tuổi. Điều kiện gia đình giúp anh em Juzang được tiếp xúc và tập luyện bóng rổ từ sớm. Dù vậy, Johnny tỏ ra là người giàu tiềm năng hơn cả.
Nếu như anh cả Christian Juzang (từng thi đấu tại VBA cho Sài Gòn Heat) chỉ có thể chơi bóng tại Đại học Harvard (Đại học Harvard không mạnh về thể thao), cậu thứ lại được đánh giá là triển vọng 4 sao bởi các trang thể thao lớn như ESPN, Rivals, 247Sports sau thời gian chơi bóng ở trường cấp 3 Harvard-Westlake.
Khởi đầu chật vật ở cấp độ đại học
Thành tích ở cấp phổ thông giúp tiền phong phụ cao 1m98 này nhận được 3 đề nghị học bổng của Đại học Kentucky, Đại học Virginia và Đại học Los Angeles. Sau cùng anh đã chọn chơi cho đội Kentucky Wildcats của Đại học Kentucky - đội bóng rổ cấp đại học vĩ đại nhất lịch sử theo xếp hạng của Bleacher Report với 53 lần góp mặt ở NCAA Tournament và 8 lần vô địch.
Tuy nhiên, ở đội bóng trứ danh này, anh đã không tìm được chỗ đứng. Sau mùa giải đầu tiên (2019-2020), anh chỉ có được trung bình 2,9 điểm và 12,4 phút chơi bóng mỗi trận. Các huấn luyện viên của Wildcats buộc Juzang phải chơi lối đánh catch-and-shoot (chạy chỗ, nhận bóng và ném rổ), điều này giới hạn tiềm năng của cầu thủ gốc Việt.
Mùa giải tiếp theo, anh quyết định chia tay Đại học Kentucky để chuyển về quê nhà chơi bóng cho đội UCLA Bruins của Đại học Los Angeles. Dù trong quá khứ UCLA cũng là 1 thế lực lớn, nhưng khi Juzang đặt chân đến đây, họ đang có thành tích không tốt.
Tại đội bóng mới, Juzang được tự do cầm bóng và chơi bóng hơn, anh nhanh chóng trở thành cây ghi điểm chủ chốt. Mùa giải 2020-2021, anh đạt hiệu suất tốt, trung bình 16 điểm/trận và phá nhiều kỷ lục cá nhân của đội. Cầu thủ 20 tuổi sau đó cùng UCLA lần đầu tiên vào đến bán kết NCAA Tournament sau 13 năm.
Sau hành trình kỳ diệu cùng UCLA, Johnny Juzang chính thức điền tên tham gia cuộc tuyển chọn NBA Draft 2021, nơi các cầu thủ sinh viên hàng đầu nước Mỹ và cả cầu thủ quốc tế sẽ được chọn để vào chơi tại giải đấu NBA danh giá.
Kỳ vọng trở thành Jeremy Lin thứ 2
Cầu thủ 20 tuổi gợi lại hình ảnh của Jeremy Lin cách đây 9 năm. Ngày 4.2.2012, cầu thủ gốc Đài Loan ra sân trong màu áo New York Knicks và ghi 25 điểm, 5 rebound, 7 kiến tạo trước Brooklyn Nets, và đây chỉ là khởi đầu cho chuỗi trận ấn tượng sau đó.
Một chàng trai gốc Á, có bằng tốt nghiệp Harvard, không được chọn trực tiếp qua kỳ NBA Draft mà lại ghi trung bình 27,3 điểm sau 4 trận đấu NBA là cái gì đó quá đỗi khó tin vào thời điểm ấy. Bởi lẽ, cộng đồng gốc Á tại Mỹ từ lâu đã chịu định kiến là những người “đầu to, kính cận”.
Một hình mẫu như Jeremy Lin đã tạo nên cơn sốt, anh được gọi là “Linsanity” (Lin cuồng loạn) nhờ vào phong độ ấn tượng này và được chọn vào danh sách 100 người ảnh hưởng nhất thế giới Time 100 năm 2012 của tạp chí Time.
Sau khi Lin sa sút vì chấn thương, NBA tiếp tục đón thêm những cầu thủ Châu Á khác như Zhou Qi, Yuta Watanabe, Rui Hachimura, nhưng chưa ai có thể tạo được cơn bão như anh đã từng làm. Và việc Johnny Juzang đăng ký tham gia Draft đã hứa hẹn về 1 niềm tự hào Châu Á mới.
Con đường gian nan đến NBA
Nhưng khởi đầu 1 lần nữa không hề dễ dàng. Dù lọt vào vòng 1 trong những danh sách lựa chọn thử, sau các trận đấu sát hạch NBA Draft Combine, chàng trai gốc Việt đã rơi xuống vòng 2 (NBA Draft chọn 60 cầu thủ, 30 cầu thủ có vị trí cao nhất là vòng 1, 30 cầu thủ còn lại là vòng 2, ngoài nhóm này sẽ không được chọn, Jeremy Lin là 1 ví dụ).
Không hài lòng về điều này, Juzang đã quyết định rút lui để tiếp tục trau dồi tại giải bóng rổ sinh viên NCAA, qua đó hy vọng sẽ nâng cao giá trị ở kỳ Draft năm sau. Ngay đầu mùa giải mới 2021-2022, Johnny Juzang đã giành danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất tuần của khu vực Pac-12 hôm 16.11, sau khi ghi trung bình 22 điểm, 6 rebound trước CSU Basketfield Roadrunners và Villanova Wildcats.
Juzang kỳ vọng rằng sẽ tiến xa hơn nữa trong mùa giải năm nay. Với phong độ như hiện tại, việc NBA có cầu thủ gốc Việt đầu tiên trong lịch sử là hoàn toàn có thể.
Khả năng chơi cho tuyển bóng rổ Việt Nam?
Khả năng Juzang chọn chơi cho đội tuyển Việt Nam cũng không phải là không có. Từng có 1 cầu thủ hàng đầu NBA là Jordan Clarkson – Cầu thủ dự bị hay nhất mùa giải 2020-2021 đã lựa chọn khoác áo tuyển Philippines thay vì tuyển Mỹ.
Ngoài ra, anh trai của Johnny từng thi đấu tại Việt Nam, điều này sẽ mở ra những con đường. Christian Juzang từng bay về Mỹ ngay sau khi kết thúc VBA 2020 để cổ vũ cho em trai tại trận bán kết NCAA Tournament. Nếu biết cách thuyết phục, Johnny Juzang hoàn toàn có thể cống hiến cho bóng rổ Việt Nam.
