World Cup vượt qua nỗi ám ảnh Sochi
4 năm trước khi nước Nga đăng cai Thế vận hội mùa đông Sochi 2014, các chuyên gia kinh tế đã khẳng định đó là một “thảm họa kinh tế” cho nước nga. Lý do là bởi để tổ chức sự kiện này, Nga đã chi khoảng 50 tỉ USD, vượt qua mức chi kinh khủng mà Olympic mùa hè 2018 mà Bắc Kinh tổ chức với 40 tỉ USD và gấp 3 lần Olympic London.
Tính trung bình, mỗi nội dung thi đấu tại Olympic Sochi có giá 520 triệu USD, gấp gần 4 lần Bắc Kinh.
Khi giành quyền đăng cai năm 2007, Nga cho biết Olympic sẽ chỉ tốn 12 tỉ USD. Nhưng sau đó, con số này ngày càng phình to do phải xây nhiều địa điểm thi đấu, đường giao thông và khách sạn. Trong đó, nhiều cơ sở vật chất tại Sochi sẽ được tận dụng lại khi Nga đăng cai World Cup 2018. Tổng cộng, hơn 400 công trình đã được xây dựng cho kỳ thế vận hội này. Trong đó, chỉ 13 là liên quan đến thể thao, còn lại là cho cơ sở hạ tầng và nơi ở.
Theo giới chức Nga, chỉ riêng chi phí “liên quan đến thể thao” đã vào khoảng 6,4 tỉ USD. Nước này đã xây 10 địa điểm thi đấu, tại cả khu vực ven Biển Đen và trên cụm núi thuộc núi tuyết Krasnaya Polyana (Sochi, Nga).
Sau đó nỗi ám ảnh đến nhiều hơn khi báo chí phương Tây tiếp tục chủ đề này khi công bố hàng loạt những hình ảnh các sân vận động, nhà thi đấu vắng lặng, mốc meo sau sự kiện Sochi.
Đăng cai World Cup thì Nga được gì, mất gì? Câu hỏi lại được nêu ra khi nền kinh tế Nga không phải lúc nào cũng màu hồng trong những năm qua.
Điều đáng ngạc nhiên là khác với Olympic, World Cup có vẻ mang lại lợi thế về kinh tế nhiều hơn cho chủ nhà. Chẳng hạn, Các chuyên gia ước tính World Cup năm 2002 tổ chức tại Hàn Quốc và Nhật Bản đã tạo tác động tích cực lên nền kinh tế, đóng góp đến 9 tỉ USD. Trong khi đó, con số đối với World Cup 2006 tổ chức tại Đức là 12 tỉ USD và tại Nam Phi năm 2010 là 5 tỉ USD. Tại Brazil, con số dao động 3-14 tỉ USD.
World Cup 2018, theo các báo cáo sơ bộ, nước Nga đã chi khoảng 14 tỉ USD, tức 1% GDP cho mùa World Cup 2018 này. Con số này nhiều hơn 2 tỉ USD so với Vòng chung kết tại Brazil, gấp 3 lần Nam Phi và là World Cup đắt nhất trong lịch sử.
Đã có khoảng 600.000 người hâm mộ nước ngoài và gần 1 triệu người Nga tham dự các trận đấu World Cup. Rõ ràng, World Cup 2018 mang lại kỳ vọng sẽ tạo được một cú hích cho nền kinh tế Nga.
Associated Press dự tính, tác động kinh tế của giải đấu có thể thúc đẩy GDP của Nga lên khoảng từ 26 - 30 tỉ USD vào năm 2023. Ngân hàng Nordea Bank Danmark (Đan Mạch) cho rằng, World Cup 2018 sẽ giúp GDP của Nga tăng trưởng thêm 0,3% mỗi năm, trong vòng 2 - 3 năm tới nhờ lượng khách du lịch tăng.
Còn các nhà phân tích kinh tế cho rằng GDP của Nga sẽ tăng thêm 0,2% trong khoảng thời gian từ tháng 4.2018 đến tháng 9.2018 nhờ các hiệu ứng từ World Cup. Khách sạn, nhà hàng và các cửa hàng lưu niệm sẽ được hưởng lợi nhiều nhất nhờ các mức giá dịch vụ và hàng hóa cao hơn thường lệ. Drobyshevsky cho rằng, các fan bóng đá sẽ đóng góp cho nền kinh tế Nga khoảng 3 tỉ USD trong thời gian diễn ra World Cup.
Bóng đá và hình ảnh quốc gia
Lâu nay, cuộc chơi World Cup luôn được cho rằng mỗi đội tuyển đều cố gắng mang đến sân chơi này hình ảnh của đất nước mình, hoặc phản ánh những giá trị mà họ vươn tới.
Một trong những đặc điểm năm nay đó chính là sự trỗi dậy của những nền bóng đá được cho là không mạnh. Điển hình là chính chủ nhà Nga. Đội tuyển Nga đến với World Cup không nhiều kỳ vọng khi trước đó đội này có chuỗi 7 trận không thắng. Thế nhưng việc lọt tới tứ kết được cho là bước đi thần kỳ, mang đậm chính cách vươn lên trong lúc khó khăn của người Nga.
Hay một đội tuyển đang chú ý khác, đó là Croatia - đội bóng đã đi vào trận chung kết sau khi đã trải qua những cuộc marathon khắc nghiệt đòi hỏi ý chí. Đất nước Croatia chỉ có 4 triệu dân nhưng kể từ khi trở thành một quốc gia độc lập, ý thức được “thân phận” nhỏ bé (chỉ rộng 56.000km2) dân số khi ấy chưa đến 4 triệu người) và rất hạn chế về điều kiện phát triển của mình thì người Croatia cho thấy bóng đá chính là con đường để thế giới biết và nhắc đến họ.
Croatia đã chọn được con đường riêng cho mình để tạo nền tảng đặc biệt cho các cầu thủ ngay từ nhỏ: Phát triển kỹ thuật và tư duy sáng tạo. Bởi vậy, rất nhiều cầu thủ Croatia, khi được rèn luyện về chiến thuật và tư duy chơi bóng đỉnh cao đã có sự tiến bộ rất nhanh, có cơ hội ra nước ngoài phát triển tài năng rồi thành danh ở các CLB lớn khác Châu Âu.
Khi những đội bóng như Croatia, Thụy Điển hay Uruguay tạo ấn tượng mạnh thì người ta cũng chứng kiến những “ông lớn” gục ngã và gây thất vọng. Đó là Đội tuyển Đức với thất bại khó tin trong lịch sử rời World Cup ngay từ vòng bảng, đó là Bồ Đào Nha - nhà ĐKVĐ Châu Âu không chứng tỏ được gì nhiều ngoài một Ronaldo không đủ sức gánh vác cho tất cả hay sự nuối tiếc đối với Messi khi trở thành huyền thoại “không Cup vàng”…
Bóng đá khiến tất cả xích lại gần nhau hơn và rõ ràng ở thời điểm này đã có thể khẳng định, với thành công của việc tổ chức World Cup, nước Nga đã có một cú hích cho kinh tế - xã hội. Nói như Phó Thủ tướng Nga, ông Arkady Dvorkovich: “Đây là một đóng góp quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Không có World Cup sẽ không có tăng trưởng kinh tế vào thời điểm này”.
Bóng đá thế giới đã có nhà vô địch, dòng chảy thời gian vẫn tiếp tục. FIFA World Cup khẳng định vẫn là một sự kiện thể thao không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại.
Vinh quang không chỉ đến với những người nâng Cup Vàng mà còn đến cả với những người Nga, những quốc gia nhỏ bé biết khẳng định mình qua bóng đá và còn đến với cả tổ chức FIFA.
Hẹn World Cup 2020 tại Qatar để tiếp tục tìm ra những người chiến thắng.
